Kadıköy Merkez Bölgesi’nin uzun yıllardır ihtiyacı olan Nazım İmar ve Uygulama İmar planlarının çalışmaları tüm hızıyla sürüyor. Katılımcı yöntemle yapılan bu çalışmanın Nazım İmar Planı ayağını İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) yürütüyor.
Planlama çalışmasına konu alan bölge, Caferağa Mahallesi’nin tamamı ile kısmen Osmanağa ve Rasimpaşa mahallelerini kapsıyor. Yaklaşık 200 hektarlık bir alanı kapsayan Kadıköy'ün merkezi, ticari ve kültürel yaşamın sürdüğü bir bölge olarak tarif ediliyor.
Bu bölgede İBB tarafından hem imar planlarının yenilenmesi hem de önce 1/5000'lik sonra 1/1000’lik planların yapılmasının hedeflendiğini söyleyen İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Gürkan Akgün, “Bir yandan da Kadıköy'ün merkezinde bir stratejik planı yapmak istiyoruz. Yani ekonomik ve sosyal anlamda kararlar vermek, mevcut sorunları tespit etmek ve bu işi de katılımcı bir süreçle yürütmek istiyoruz.” dedi.
Gazete Kadıköy’e çalışmalara ilişkin bilgiler veren Akgün, şehir planlamada 1/5000 ölçekli planla bölgede yaşayacak nüfusun yoğunluğunun belirlendiğini ifade ederek, “Bu nüfusun hangi alanlarda yaşayacağını ve o bölgenin ihtiyacı olan donatı alanları dediğimiz okul, hastane ve diğer kamusal hizmetlerin sağlanacağı yerlerin, yani o kentteki fonksiyon kararlarını, nüfus kararlarını, arazi kullanım kararlarını ve ana ulaşım kademelenmesini gösterirsiniz.” diye konuştu.
GELECEĞİN KADIKÖY’Ü NASIL OLACAK?
Bu kararlar alındıktan sonra ise uygulama imar planında temel yapılaşma kararlarının verileceğini belirten Akgün, “Bizim burada yaptığımız daha yenilikçi” diyerek bu süreci katılımcı bir şekilde yürüteceklerini vurguladı. Halkın, sivil toplumun, ilçe belediyesinin görüş ve önerileri doğrultusunda bu sürecin işletileceğinin altını çizen Akgün ayrıca, mekansal planlara yön verecek bir stratejik planı da oluşturmayı hedeflediklerini söyledi.
“Nedir bu stratejik plan?” diye sorduğumuz Akgün, bunu şöyle açıkladı: “Öncelikle bir vizyon belirlemek. Yani geleceğin Kadıköy'ü nasıl olacak? Bugünün sorunlarını tespit edip ortak bir geleceği üzerinde mutabakat sağlanmış, tartışılmış ve sorunlarını çözerken geleceğe yönelik bir vizyon belirlemek. O vizyon doğrultusunda belli stratejileri ortaya koymak.”
BAHARİYE’DE İRTİBAT OFİSİ
Kadıköy Bahariye’de iletişim ofisi de açtıklarını söyleyen Gürkan Akgün, “Bu süreçte tüm Kadıköylülerin bu konuyla ilgili olan kesimleri iletişim ofisine bekliyoruz.” dedi. Bunun yanı sıra odak grup toplantıları yapacaklarını da ifade eden Akgün, “Bu odak grup toplantılarında ilçenin sorunlarını, onların ilçeye yönelik projelerini, beklentileri toparlayacağız.” diye belirtti.
Akgün ayrıca, anket çalışmalarının olacağını söyledi. Düzenlenecek anket çalışmaları ile sosyo-ekonomik ve bölgede yaşama dair veriler toparlanırken, düzenlenecek etkinliklerle mekana özgü sorunlar araştırılacak.
SAHAYA İNİLİYOR
İçinde bulunduğumuz ekim ayı itibariyle sahada bu katılımcı süreçleri yürüteceklerini ifade eden Akgün, bunun duyurusunu kısa bir zaman içinde yapacaklarını belirterek şöyle devam etti:
“İnternet sitemize (https://sehirplanlama.ibb.istanbul/kadikoy-merkez/) tüm verileri, bilgileri koyuyoruz. Oradan interaktif bir çalışma yürütüyoruz. Üç boyutlu modellemesini yaptık Kadıköy'ün, ki bunu akıllı hale getirmek istiyoruz. Kadıköy sürecine başlamadan önce gerçekten yoğun bir arazi çalışmasıyla en azından eldeki durumu çıkardık. Şimdi bu takvim doğrultusunda da sene sonu, belki ocak ayı itibariyle biz ana stratejik kararlarımızı ve 1/5000’e yönelik taslaklarımızı oluşturmayı hedefliyoruz.”
Halk toplantıları da yapacaklarını, yani büyük ölçekli iki toplantı yapmayı planladıklarını belirten Akgün, ancak bu tip planlama çalışmalarında daha çok odak toplantılarının yapılmasının daha sağlıklı sonuçlar oluşturduğunu dile getirdi.
Sürecin çok uzun olmayacağını da ifade eden Akgün, analiz çalışmalarına nisan ayında başladıklarını hatırlatarak, “Ekim ayında süreci büyütüp, kamuoyuyla paylaşıp bu toplantıları ve katılım süreçlerini yürüteceğiz. Taslak planı sene sonuna doğru oluşturmak, senenin başında da ocak ayı itibariyle bu planı Meclis'e sunmayı takvimlendirmiş durumdayız.” diye ekledi.
“BU BİR DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİ”
Kadıköy merkez için hazırlayacakları planların Vizyon 2050 Strateji Belgesi’nin temel ilkeleriyle eşgüdümlü olmasını hedefledikleri belirten Akgün, “İstanbul'un vizyonuna dair söylediğimiz iklime duyarlı, daha adil, gelir adaletinin daha düzgün olduğu, insanların yaşanabilir bir konuta sahip olduğu bir kent idealini daha alt ölçeklerde gerçekleştirmeye çalışıyoruz.” dedi.
“Her yaptığımız çalışmada da üstüne koya koya gitmek istiyoruz.” diye devam Akgün, katılımcı yöntemlerin birer zorunluluk haline gelmesini amaçladıklarını söyledi: “Çünkü bu bir demokratikleşme süreci. Yani siz kendi yaşadığınız kentte geleceğe dair alınan kararlarda ne kadar söz sahibi olursanız, o kent o kadar demokratik olup, o kent kendine o kadar düzgün, doğru bir yol çizer.”
Akgün, Kadıköy'ün de İstanbul genelinde olduğu gibi en önemli konularından birinin deprem olduğunun altını çizerek, şunları söyledi: “Deprem konusunda yapı stokunun yenilenmesi önemli. Bu, bizim bütün İstanbul'da en öncelikli işimiz. Yani bu kent depreme dayanıklı değil, bunu biliyoruz. Bir deprem bekleniyor, bununla yüzleşmek durumdayız. Bu planlara dönüşümü de gerçekleştirebilecek, yapı stokunu yenileyebilecek şekilde hemen hayata geçmesi lazım. Çünkü mevcut, 70'li yıllardan kalan uygulama imar planları bunu karşılamıyor. İkincisi Kadıköy ticaretin, sosyal kültürel faaliyetlerin ve aynı zamanda da geleneksel, bir yandan da hareketli, daha genç bir nüfusun burada yaşadığı bir alan. Burada birlikte yaşamı, yani birbirini dengeleyecek şekilde bir yaşamı bizim oluşturmamız gerekiyor.”
Daha adil, daha dengeli bir kentleşme modelini ortaya koymak istediklerini söyleyen Akgün, “Buna yönelik hem stratejik planda hem de imar planlarında mekansal kararları, fonksiyonel kararları getirmiş olacağız.” diye ekledi.
“ÇOK BÜYÜK POTANSİYELİ VAR”
Kadıköy'ün kendine özgü ve korunması gereken tarihsel, kültürel yanları olduğunu da dile getiren Akgün, bu kimliği korumak istediklerini vurgulayarak, “Kadıköy'ün çok büyük bir kamusal yeşil alan potansiyeli var. O potansiyele ilişkin yaptığımız ve belki ileride de geliştireceğimiz projeler var. Onların hayata geçmesi gerekiyor. Şimdi bunları hayata geçirdiğiniz zaman Kadıköy renkli, yaşanabilir, yeşil, tarihi kültürel çevresinin olduğu capcanlı bir kente doğru bir yol alır. Şu anda potansiyeli var, potansiyeli gerçekleşiyor ama daha da büyük bir atılım gösterebilir. İstanbul gibi kentlerde böyle bölgeler, bir yandan da yaratıcı sınıfları çeken bölgelerdir. Yeni istihdam alanları da özellikle genç nüfusa imkan verecek koşullar oluşturabilir.” dedi.
KADIKÖYLÜLERE ÇAĞRI
Kadıköy’de yaşayanlardan bu sürece mümkün olduğunca katılım göstermelerini isteyen Gürkan Akgün, şöyle devam etti: “Kadıköy bu tip süreçlere katılım konusunda yüksek potansiyeli olan bir ilçe. Planlama sürecine ne kadar katkı verirlerse, tartışmaların içerisinde yer alırlarsa bu plan o kadar doğru bir vizyona kavuşur. Bizim elbette ki yaptığımız analitik etütlerden, anketlerden, çalışmalardan üreteceğimiz fikirlerimiz var. Ama bu yapacağımız plan sadece teknik insanların üreteceği bir şeydir. O teknik bilginin orada yaşayan insanlarla buluşması lazım.”
Bu sürecin kendisini bir kültürel etkinliğe dönüştürmek istediklerini söyleyen Akgün, “Sahada öğrenci atölyeleri, şenlikler, çocuk buluşmaları, sinema gösterimleri yapacağız. Yani planlama sürecinin kendisini de sosyal yaşamla bütünleştiren bir süreç yönetimi, keyifli bir katılım süreci olarak görmek istiyoruz. Bunu ne kadar başarılı yapabilirsek sonuç çıkacak ürün de o kadar başarılı olacaktır.” dedi.
KADIKÖY BELEDİYESİ’YLE İŞBİRLİĞİ
Kadıköy Belediyesi ile çalışmaların başından beri irtibat halinde olduklarını da dile getiren İBB İmar ve Şehircilik Daire Başkanı Akgün, “Teknik ekiplerimiz bir araya geliyorlar. Nihayetinde bir yere ilişkin kararlar alırken, sadece ilçe belediyesiyle de değil, muhtarların, meslek odalarının, sivil toplum kuruluşlarının da işin içerisinde olması lazım. Belediye ile işbirliği içerisindeyiz. Yakın dönemde Kadıköy Belediyesi ile birlikte bu kamuoyuna bu süreci başlattığımız deklere edeceğiz. Sonuna kadar da bu işi böyle götürmeyi düşünüyoruz.” diye belirtti.
ODABAŞI: KADIKÖYLÜLERİN KATKI SUNMASI ÖNEMLİ
Kadıköy’ün son 25 yıldır ihmal edildiğini söyleyen Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı da, “Ekrem İmamoğlu İBB Başkanı seçildikten sonra İBB kendisini Kadıköy’de hissettirmeye başladı. Kadıköylü olarak bundan mutlu olduk” dedi.
İBB’nin kendisini Kadıköy’de hissettirdiği alanlardan birinin de İBB himayesinde yürütülen Nazım İmar ve Uygulama İmar planları olduğunu kaydeden Odabaşı konuya ilişkin şunları söyledi: “Nazım İmar ve Uygulama İmar planlarına ilişkin çalışmalar hızlandı. Kadıköy’ü planlı, uzun vadeli politikalar çerçevesinde geleceğe hazırlıyoruz. Benim belediye başkanı olarak en temel görevlerimden biri de Kadıköy’ü geleceğe hazırlamak. İBB’nin ilçede mercek altına aldığı Caferağa, Osmanağa ve Rasimpaşa mahallelerinde yapılacak planlama sürecinde biz de Kadıköy Belediyesi olarak hem proje önerileri, hem de uzman ekiplerimizle yer alıyoruz. Kadıköy’de nüfus da, binalar da yaşlı, hareket alanları dar. Nüfus artacak, okul, yeşil alan ve otopark ihtiyacı doğacak. İlçede tarihi tescilli yapılar da mevcut. Tüm bunları şimdiden öngörerek İBB ile birlikte sürdürdüğümüz Nazım İmar ve Uygulama İmar planı çalışmalarında yapabileceğimizin en fazlasını yapacağız. Bu planlama çalışmaları öncesinde 2020’de ‘Konuşan Kadıköy’ projesini hayata geçirdik ve mahalle sakinleriyle buluşmalar gerçekleştirerek onların görüş ve taleplerini aldık. Ayrıca ‘Anlat Kadıköy’ projemizle de komşularımız görüş ve önerilerini web sayfası üzerinden bize bildirebiliyor. İlçede başlayan bu plan çalışmasında Kadıköylülerin de geri bildirimleriyle katkı sunması önemli.”
KADIKÖY BELEDİYESİ’NİN ÇALIŞMALARDAKİ ROLÜ
Kadıköy Belediyesi Plan ve Proje Müdürü Zerrin Karamukluoğlu da sözlerine Kadıköy’ün eski bir yerleşim yeri olduğunu hatırlatarak başladı. Eski yerleşim yeri olması nedeniyle imar planlarının da zaman içerisinde eskidiğini, bu nedenle günün ihtiyaçlarını karşılamadığını ifade eden Karamukluoğlu, “Çeşitli zamanlarda aflarla, tadilatlarla yapılan değişiklikler var. Dil birliği yok planın içinde. Eski olması, birtakım teknik özelliklerin güncel yasalara göre yetersiz kalması nedeniyle yenilenmesi gerekiyor.” dedi.
1/5000 ölçekli plandan sonra 1/1000 ölçekli planların yapılacağını ve bunun ilçe belediyesinin hazırlayacağını ifade eden Karamukluoğlu, her iki çalışmanın da birbirine geri bildirimi olacağını söyledi. Karamukluoğlu, İBB ve Kadıköy Belediyesi’ndeki teknik ekiplerin birlikte karar ürettiklerini de sözlerine ekledi.
1/1000 ölçekli planların çok daha fazla detay içereceğini söyleyen Zerrin Karamukluoğlu, “Ama İBB’nin bugün aldığı kararlar bizim ileride detayıyla hazırlayacağımız planı etkileyebilir. O nedenle onlarla birlikte biz de çalışıyoruz.” diye belirtti.
Mesleki açıdan deneyimli olduklarını ve Kadıköy halkının beklentilerini de iyi bildiklerini ifade eden Karamukluoğlu, sadece bu beklentilerle yetinmediklerini bölge sakinlerinin yaşamına kalite katmak istediklerini vurgulayarak, Kadıköy Belediyesi’nin bu çalışmalardaki önemini şu sözlerle ifade etti: “Kadıköy merkezin kullanıcılarıyla bu bölgeyi üstten planlayanlar arasında en doğru kararın verilmesini sağlayan, ayaklarını yere bastıran bir konuma sahip olacak Kadıköy Belediyesi.”