Kadıköy Belediyesi, 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi’nin ardından hem eski binaların durumunu incelemek hem de yeni yapılacak binaların depreme dayanıklılığını denetlemek için Beton Zemin Laboratuvarı’nı kurdu. Laboratuvar zemin, beton ve kentsel dönüşüm olmak üzere üç ana başlıkta çalışmalarına başladı.
ZEMİN VE BETON İNCELEMESİ
Yeni yapılan binalarda kullanılan betonun kalitesinin deprem yönetmeliklerine uygunluğunu denetlemeye başlayan laboratuvar, Kadıköy’de ev almak isteyenlerin başvurması halinde, ilgili apartmanın üzerine oturduğu zemin ve kullanılan betonu hakkında bilgi de veriyor.
Karot alımı ve kırılımı hizmeti de veren Beton Zemin Laboratuvarı, üniversiteler dışında Türkiye’de bu hizmetleri veren ilk ve tek kamu kurumu.
3 BİN 716 ŞANTİYEDE BETON KONTROLÜ
Laboratuvar, Kadıköy’de yapılan binaların beton kontrolünü yerinde yaptığı denetimler ile sürdürüyor. Mayıs 2011 ile Şubat 2023 tarihleri arasında taze beton numunesi için; 3 bin 716 şantiyeye 11 bin 526 yapı elemanı gönderdi, 158 bin 989 küp numune alınarak beton kalitesine yönelik test yapıldı.
1999 yılından Şubat 2023 tarihine kadar yerinde kontrol edilen arazi sayısı 6 bin 500. 25 bin 400 de sondaj çalışması yapılırken, 358 kötü zeminde zemin iyileştirme çalışması yapıldı.
Jeoloji Mühendisi Şeyda Türk, Jeofizik Mühendisi Tolga Karslı zemin etütleri, Jeofizik Mühendisi Murat Sarışen beton analizi, İnşaat Mühendisi Duygu Yıldız Demirkan kentsel dönüşüm alanında laboratuvar bünyesinde çalışmalar yürütüyor.
Murat Sarışen, Şeyda Türk, Duygu Yıldız Demirkan, Tolga Karslı
“ZEMİNDE İYİLEŞTİRME İSTİYORUZ”
Türkiye’de sadece Kadıköy Belediyesi’nin hem temel altı iyileştirmeyi denetlediğini, hem de sahadaki sondajlara gittiğini kaydeden Şeyda Türk, “Bize yeni yapıların arazi başvuruları geliyor, ardından saha denetimine çıkıyoruz. Sondajları ve sismiklerini sahada aktif denetliyoruz. Geoteknik çalışmalarda problem olduğunda yani, zemin zayıf çıktığında ya da taşıma gücünde bir sıkıntı olan durumlarda, biz temel atımı öncesinde zeminde iyileştirme istiyoruz” dedi.
NUMUNELER YERİNDE ALINIYOR
Laboratuvar ekibinden Murat Sarışen de Türkiye’de sadece Kadıköy Belediyesi’nin çalışanlarının yeni şantiyelere gidip temel numunesi ve yapı elemanları numunelerini laboratuvara getirdiğini belirterek, “Alınan numuneler üzerinde 7 ile 28 gün deneyler yapıyoruz. Numuneler onay almaz ise şantiyeye gidiyoruz. Bunlar gözetimimizde kırılarak yerlerine standartlara uygun yapı malzemesi kullandırılıyor. Statik proje revizyona uğradıktan sonra şantiyeye devam yazısı veriliyor.” dedi.
Laboratuvarın kentsel dönüşüm alanındaki faaliyetlerini yürüten Duygu Yıldız Demirkan, 6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Kanunu kapsamında bakanlık tarafından lisanslandırılmış firmaların getirdiği riskli yapı tespit raporlarının kontrolünü yapıyor.
Laboratuvar çalışmasının yerinde yapılıp yapılmadığını denetlediklerini söyleyen Demirkan, binanın bir nevi röntgeni olan rölövesinin de kontrol edildiğini hatırlatarak, “Karot çalışması yapılırken çıkan rölöve ve binanın projeye uygunluğu kontrol edildikten sonra hazırlanan rapor bakanlığın sistemine işleniyor” dedi.
KADIKÖY’ÜN BETON STANDARDI C-35
1999 öncesi yapılan binaların çoğunun sağlam olmadığını söyleyen Demirkan, 6306 Sayılı Yasa kapsamındaki raporlara bakıldığında eski binaların beton kalitesinin C-8 ile C-15 arasında değiştiğini belirtti. 2018 yönetmeliğine göre beton kalitesinin en aşağı C-25 olması gerektiğinin altını çizen Demirkan, Kadıköy'de bu sınırdan daha üst sınırlarda beton kullanıldığını söyledi.