Türkiye, 7 yıl aradan sonra 7’nci anayasa referandumunu gerçekleştirirken seçmene ilk kez sistem değişikliği soruldu. Hazırlanan 18 maddelik anayasa değişikliğinin oylandığı ve Türkiye’nin 94 yıllık yönetim şeklinin değişmesi anlamına gelen bu referandumda 1.2 puan farkla ‘Evet’ oyları önde çıktı. Türkiye seçmeni, yönetim sistemi değişikliğine yüzde 51.4 ‘Evet’, yüzde 48.6 ‘Hayır’ dedi. ‘Evet’ oyları 1 milyon 293 bin oyla öne geçti. Türkiye Cumhuriyeti’nin 30 Ekim 1923’te kurulan ilk hükümetinden bu yana uygulanan ‘Cumhurbaşkanı-Başbakan ve Bakanlar Kurulu’ şeklindeki parlamenter sistem, 94 yıl sonra ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ olarak adlandırılan başkanlık sistemiyle değiştirildi.
BÜYÜK ŞEHİRLER HAYIR’DA BİRLEŞTİ
16 Nisan 2017’de gerçekleşen Anayasa Referandumu’na katılım çok yüksek oldu. Türkiye seçmeninin yüzde 85.1’i sandık başına gitti. Üç büyük şehirde ise “Hayır” önde çıktı. İstanbul ve Ankara’da yüzde 2.4’lük farkla “Hayır” öne geçti. Ankara’nın yüzde 51.1’i, İstanbul’un ise yüzde 51.3’ü Hayır dedi. İzmir’in yüzde 60.8’i Anayasa değişikliğine ve başkanlık sistemine onay vermedi.
Referandumda, en yüksek Evet oyu yüzde 81.67 ile Bayburt, en yüksek Hayır oyu ise yüzde 80.42 ile Tunceli’den çıktı. 13 büyükşehir Evet, 17 büyükşehir Hayır tercihi yaptı.
KADIKÖY EZİCİ ÇOĞUNLUKLA HAYIR DEDİ
Türkiye’nin büyük şehirleri gibi İstanbul’un büyük ilçeleri de “Hayır”dan yana oy kullandı. Bu ilçelerin başında Kadıköy geliyor. YSK İlçe Seçim Kurulu'ndan aldığımız geçici sonuçlara göre Kadıköy’de sandığa gitme oranı yüzde 90.5 oldu, 331 bin 185 seçmen oy kullandı. Kadıköy’ün yüzde 19.4’ü başkanlık sistemine “Evet” derken yüzde 80.6’sı “Hayır” dedi. 331 bin 185 oyun 327 bin 293'ü geçerli sayılırken geçersiz oyların sayısı da 3 bin 892 olarak açıklandı.
İstanbul’un “Hayır” diyen diğer ilçeleri ise Adalar, Ataşehir, Avcılar, Bakırköy, Beşiktaş, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Çatalca, Esenyurt, Eyüp, Kartal, Maltepe, Küçükçekmece, Sarıyer, Silivri, Şişli ve Üsküdar oldu. Yüzde 53.3’ü Hayır diyen Üsküdar ile yüzde 51.5’i Hayır diye Eyüp, İstanbul’un şaşırtan ilçeleri oldu.
2 BUÇUK MİLYON OY MÜHÜRSÜZ
Yüksek Seçim Kurulu’nun mühürsüz oy pusulası ve zarflarını geçerli sayma kararı tartışma yarattı. YSK, “tercih” mührü yerine “evet” mührünün basıldığı oy pusulalarını da geçerli sayma kararı aldı. CHP İstanbul Milletvekili Sencer Ayata kullanılan mühürsüz zarf sayısının 2.5 milyon olduğunu söyledi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan da, CHP Genel Merkezi'nde yaptığı açıklama ile Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) dünkü tarihi referanduma ilişkin verdiği “mühürsüz pusula ve zarf kararını” değerlendirdi. Tezcan, referandumun yenilenmesi gerektiğini belirterek "Tek bir karar vardır; o da seçimin, YSK tarafından iptal edilmesidir" ifadesini kullandı. HDP de şaibeli sonuçlara itiraz edeceklerini açıkladı.
HALK SOKAĞA ÇIKTI
YSK’nın mühürsüz oy pusulası ve zarflarını geçerli sayması ve henüz çoğu oy pusulası sisteme girmemişken Anadolu Ajansı’nın sandıkların yüzde 99,9’unun açıldığını duyurarak “Evet”in zaferini ilan etmesi İstanbul’un pek çok ilçesinde halk tarafından protesto edildi. Başta Kadıköy olmak üzere, Ataşehir Mustafa Kemal Mahallesi, Maltepe, Beşiktaş ve Cihangir’de vatandaşlar, tencere tava çalarak, ıslıklarla ve sloganlarla pencerelere ve sokaklara çıktı; sonuçların şaibeli olduğunu belirterek tepki gösterdi.
Kadıköy’de Bahariye Caddesi ve Moda Caddesi’nde binlerce kişi, gece geç vakitlere kadar protesto gösterilerinde bulundu.