İBB, İstanbul’un 39 ilçesi için ayrı ayrı hazırladığı kitapçıklarda, olası bir İstanbul depreminde yaşanacak bina hasarları, can kayıpları, yaralanmalar, altyapı hasarları ve geçici barınma ihtiyaçlarına ilişkin bilgiler yer alıyor. İstanbul genelinde tahmin edilen 7.5 büyüklüğündeki bir depremde 100 binlerce binanın orta ve üst hasar görmesi bekleniyor.
TÜİK 2019 verilerine göre 482 bin 713 nüfusu olan Kadıköy’de 7.5 büyüklüğündeki olası bir depremde binaların ortalama yüzde 60’ının hasar görmeyeceği tahmin ediliyor. Hazırlanan rapora göre depremde Kadıköy’deki binaların yüzde 27’si hafif, yüzde 10’u orta, yüzde 2’si ağır, yüzde 1’i ie çok ağır hasar görecek. Toplam 25 bin 210 binanın analiz edildiği Kadıköy’de orta ve üst seviyede hasar göreceği tahmin edilen bina sayısı ise yaklaşık 3 bin 277 bina (yüzde 13). Yaklaşık 21 bin 933 binanın ise depremi hafif şekilde veya hasarsız atlatması bekleniyor.
Mahallelere baktığımızda ise en fazla hasarlı ve çok hasar görmesi beklenen binalar Rasimpaşa, Eğitim ve Hasanpaşa mahallelerinde yer alıyor ancak diğer ilçelerle karşılaştırıldığında ihtimal düşük. Örneğin Rasimpaşa’da çok hasar görmesi tahmin edilen bina sayısı 19, ağır hasarlı olması beklenen bina sayısı 41 hafif hasarlı olması beklenen bina sayısı ise 518. Kozyatağı, 19 Mayıs, Sahrayıcedit, Suadiye, Feneryolu, Erenköy, Fenerbahçe, Koşuyolu, Caddebostan, Bostancı, Göztepe mahallelerinde ise çok hasar görmesi beklenen ortalama bina sayısı çok düşük ve 10’un altında. İstanbul geneline bakıldığında Fatih’te 15 bin, Küçükçekmece’de 13 bin, Bağcılar’da 10 bin, Büyükçekmece’de 9 bin binada orta ve üst hasar meydana gelmesi bekleniyor.
Mahalle mahalle binalarda hasar tahmini:
190 KİŞİ HAYATINI KAYBEDEBİLİR
Depremle birlikte tahmini can kayıpları da raporda yer alıyor. Rapordaki genel değerlendirmede depremdeki yaralanmaların yarısının sarsıntı sırasında, diğer yarısının ise deprem sırasında veya sonrasında binadan çıkmaya çalışırken gerçekleştiği vurgulanıyor. 7.5 büyüklüğündeki tahmini depremin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde Kadıköy’de 190 kişinin hayatını kaybedebileceği, yaklaşık 93 kişinin ağır yaralanabileceği ve 592 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesinin gerekebileceği öngörülüyor.
Mahalleleri incelediğimizde yapılan hesaplamalara göre Merdivenköy ve Hasanpaşa’da ortalama 17, Eğitim Mahallesi’nde 15, Caferağa Mahallesi’nde 13, Rasimpaşa ve Acıbadem mahallelerinde 12’şer, Dumlupınar ve Bostancı mahallelerinde ise 11 can kaybının yaşanması bekleniyor. Diğer mahallelerde ise olası depremde tahmini can kaybı sayısı 10 ve 10’un altında olarak tahmin edilmiş.
OLASI HANE BARINMA İHTİYACI
Deprem sonrası insanların, hasarlı olmasa da binalara giremeyip bir süre dışarıda kalmak zorunda olmaları deprem bilançosunu ağırlaştıran bir durum. Kadıköy’de olası deprem sonrası yaklaşık 16 bin 867 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı, hane başına üç kişilik nüfus kabulüyle, yaklaşık 50 bin 601 kişinin acil barınmaya ihtiyaç duyacağı raporda yer alıyor.
İGDAŞ doğalgaz boru hatları incelendiğinde Kadıköy ilçe sınırları içindeki altı noktada, İSKİ içme suyu şebekeleri incelendiğinde ise yedi noktada onarım ihtiyacı doğabileceği belirtiliyor.
Kadıköy’de binalar büyük oranda 5-8 kat aralığında (yüzde 43,59). Binaların yüzde 37,38’i 1-4 kat aralığına, yüzde 19,03’ü ise 9-19 kat aralığına sahipler. Bina yaşlarına bakıldığında ise binaların yaklaşık yüzde 73’ünün 2000 ve öncesi yıllarda inşa edildiği görülüyor.
İstanbul geneline baktığımızda Bahçelievler’de binaların yüzde 83’ü, Bayrampaşa’da yüzde 91’i, Beykoz’da üçte ikisi, Güngören’de yüzde 90’ı, Şişli’de yüzde 92’si 2000 ve öncesinde;Beşiktaş’ta yarısı, Adalar’da yarıdan fazlası, Eyüp’te ise üçte biri 1980 ve öncesi yıllarda inşa edilmiş. Depremde en fazla dikkat edilmesi gereken binalar da yüksek katlı ve bina yaşının yüksek olduğu binalar.
39 ilçeye ait deprem tahmin kitapçıklarına, https://depremzemin.ibb.istanbul/guncelcalismalarimiz internet sitesinden ulaşılabilirken tüm bu modelleme ve tahmin edilen sayıların istatistiksel modellere ve ortalama değerlere dayandığı ve içinde çeşitli belirsizlikler barındırdığını da hatırlatmakta yarar var.