Genç Yönetici ve İş İnsanları Derneği (GYİAD) İstihdam Çalışma Grubu ve İstanbul Ekonomi Araştırma iş birliğince hazırlanan Genç Kadın İstihdam ve Yeni Ekonomi Raporu yayımlandı.
2005’ten bu yana Türkiye’de kadın istihdamının giderek arttığı tespitine yer verilen raporda, “Ancak, kadınların işgücüne katılımı ve istihdam oranları, erkeklere kıyasla hala daha düşük seviyelerde kalıyor. Türkiye’de hâlihazırda problemli olan kadın istihdamı sorununun dijital dönüşümle beraber yeniden ele alınması gerektiğinin önemini ortaya koyuyor. Kadınların sosyal, siyasi ve ekonomik hayata katılımı olmadan, sürdürülebilir kalkınma hedeflerini gerçekleştirmek mümkün değildir” denildi.
“KALKINMA KADIN-ERKEK EŞİTLİĞİNDEN GEÇER”
Raporun kamuoyuna duyurulmasına ilişkin yapılan panelde konuşan GYİAD Yönetim Kurulu Başkanı İrem Pehlivanoğlu Gürkaş, “Kadın istihdamı ve yeni ekonomiyle bir rapor hazırladık. Bu raporun çıktısının da çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Çünkü biz dernek olarak toplumsal kalkınmanın kadın erkek eşitliğinden geçtiğine inanıyoruz. Dolayısıyla bu sene bunun üzerine bir rapor hazırlamaya karar verdik. Raporda çok önemli çıktılar var; özellikle pandemi döneminden sonra kadın istihdamındaki azalış radikal bir şekilde görünebiliyor. Yapılan araştırmalarda ne yazık ki önümüzdeki dönemde kadın istihdamının düşüşte olacağını görüyoruz. Bunu artırmak için neler yapmalıyız? Aslında raporumuzun esas temeli bu konu üzerinde odaklı. Yeni ekonominin kadın istihdamı üzerindeki etkilerini de bu raporun içinde detaylı bir şekilde konuşuyor oluyoruz. Umarım ülkemize faydalı olan bir rapor olur. Bunu pandemi sonrasında olan dönemi kapsayan bir rapor gibi düşünebiliriz ama ağırlıklı olarak yapılan araştırmalar bu sene üzerinde odaklı. Dolayısıyla 2022-2023 dönemi diye düşünebilirsiniz” ifadelerini kullandı.
RAPORDAN…
*Genç Kadın İstihdamı ve Yeni Ekonomi Raporu hazırlanırken gerçekleştirilen araştırma kapsamında 18-35 yaş arası bin 506 üniversite mezunu kadınla İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) kapsamında Türkiye’deki temsili 12 ilde CATI (Bilgisayar destekli telefon anketi) yöntemiyle görüşüldü. Aralık 2022’de gerçekleşen araştırma doğrultusunda katılımcılara beş ana modülde çeşitli sorular yöneltildi.
TERFİDE AVANTAJ ERKEKLERDE
*Araştırma kapsamında görüşülen kadınların yüzde 25’i çalışmadığını ve iş aramadıklarını belirtiyor. Bu kadınların çalışan veya iş arayan kadınlara kıyasla medeni hal ve çocuk sahipliğine bakıldığında, yüzde 71’inin evli ve yüzde 63’ünün ise çocuk sahibi olduğu görülüyor. Çalışmayan kadınların son işlerinden ayrılmasının sebepleri incelendiğindeyse, ev içi sorumluluklar payının diğer sebeplere kıyasla yüksek olduğu anlaşılıyor. İş yaşamına katılma önündeki en büyük engel yüzde 30 ile ‘çocuk bakımı’ olarak öne çıkıyor. Zaman zaman veya tümüyle evden çalışan kadınların yüzde 41'i ise ‘ev içi sorumluluklarından dolayı tümüyle işine odaklanamadığını’ ifade ediyor.
*Diğer taraftan araştırmaya katılan kadın yöneticiler, kadın oldukları için karşılaştıkları en zor durumun, iş ve aile arasında kalma olduğunu ifade ediyor. Ayrıca tüm katılımcıların yüzde 52’si, işyerinde erkeklerin yükselme konusunda daha avantajlı olduğunu söylüyor.
YÜZDE 60’I GİRİŞİMCİ OLMAK İSTİYOR
*Katılımcıların sadece yüzde 9’u, kendi girişimini kurmuş olmasına rağmen, her on katılımcıdan 6’sı, ileride kendi girişimini kurmak istediğini ifade ediyor. Kurulmak istenen girişimlerde ise moda/tekstil ve eğitimin ön planda olduğu görülüyor.
*Çalışmayan katılımcılar, beceri edinmek için ağırlıkla belediye ve devlete bağlı kursları tercih ederken çalışanlar, işyerinde dijital becerilerini geliştirme fırsatı bulabiliyor. Bilgi iletişim teknolojileri alanında bilgi ve beceri edinme isteğindeki temel motivasyon, daha kolay iş bulabilme ve çalışma koşullarını rahatlatma olarak öne çıkıyor. Katılımcıların yeni beceriler edinme isteği yüksek olsa da yüzde 39’luk kesim, edinilen becerilerin iş hayatına katkı sağlamadığını düşünüyor. Bu durum, üniversite eğitimi dışında elde edilen dijital becerilerin niteliğinin düşük olması veya beceri-iş uyumunun sağlanamamasını akla getiriyor.