“Depremlerin 1. Ayında Çocukların Durumunun Farkında Mısınız?” diye soran Afet-Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi, bir ayın sonunda çocuklar için henüz; güvenlikli ve sağlıklı barınma alanlarının yaratılamadığına ve aranan/refakatsiz çocuklar için işlevsel bir kayıt-takip sistemi oluşturulamadığına dikkat çekti

09 Mart 2023 - 09:52

A ⁺ A^- Yazdır

Afet - Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi, Maraş depremlerinin ardından hakkında arama ilanı verilen ve refakatsiz kalan çocukların durumunu izlemeye, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan (ASHB) çocuklar hakkında detaylı bilgi talep etmeye devam ediyor. 

“Depremlerin 1. Ayında Çocukların Durumunun Farkında Mısınız?” diye soran Afet-Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi, bir ayın sonunda çocuklar için henüz; güvenlikli ve sağlıklı barınma alanlarının yaratılamadığına ve aranan/refakatsiz çocuklar için işlevsel bir kayıt-takip sistemi oluşturulamadığına dikkat çekti. Ekip ayrıca “Depremden etkilenen mahpus çocuklar için gerekli adımlar atılmadı, çocuklar için kapsayıcı psikososyal destek ağları oluşturulamadı, çocukların eğitime erişimi sağlanamadı” uyarısında bulundu.

Deprem bölgesinde çalışmaya devam eden Afet- Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi adına yapılan açıklamada, deprem bölgesinde hem enkazlardan hem de toplu barınma alanlarındaki kalabalık yaşam koşullarından kaynaklı halk sağlığı sorunlarının ortaya çıktığı bilgisi paylaşıldı.Peki deprem bölgesinde yaşayan çocuklar için neler yapılmalı? Afet- Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi, çocukların sağlığı ve güvenliği için, daha fazla gecikmeden atılması gereken acil adımları paylaştı ve acilen alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:

BARINMA

Yapılan açıklamada kayıt sisteminin acilen oluşturulması, ihtiyaçların belirlenmesi ve giderilmesi için çocukların sayısının, farklı kırılımlara göre (yaş, cinsiyet gibi) tespit edilmesi gerektiği belirtildi. Çocukların ihtiyaçlarının karşılandığı, bir araya gelerek oynayabilecekleri, kendilerini ifade edebilecekleri, karşılaştıkları zorluklarla başa çıkma becerisi edinebilecekleri, çocuk haklarını gözeten çocuk dostu alanların oluşturulması önerildi. “Kaza ve yangın risklerine açık olan tüm çadırlar çocuklar için güvenli hale getirilmeli. Başta istismar tedbiri olmak üzere bu alanlarda çocukların yararı açısından mahremiyet sağlanmalı.” denildi.

SAĞLIK

Afet- Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi çocukların sağlık ve hijyen koşullarının da iyileştirilmesi çağrısında bulundu. Açıklamada, “Çocukların gelişimsel ihtiyaçlarına uyumlu tuvalet ve banyo gibi kalıcı veya seyyar alanlar oluşturulmalı, düzenli temizlik ve malzeme temini yapılmalı. Çocuklar için kaliteli, nitelikli, sürekli ve erişilebilir tedavi hizmetleri sağlanmalı. Yenidoğan, bebek ve lohusa takibinin düzenli ve yeterli düzeyde yapılmalı ve sağlık kurumlarında veya afet alanlarında yenidoğan ve anneler için özel ve güvenli alanlar oluşturulmalı. Bakım kurumlarında olan çocuklar dahil olmak üzere tüm çocuklar için birinci basamak sağlık ve psikososyal destek hizmetleri düzenli ve yeterli düzeyde sağlanmalı. 

KAYIP ÇOCUKLAR

Afet - Çocuk Sivil Koordinasyon Ekibi, yetkili kurumlara çağrı yaparak Kayıp/Refakatsiz/Aranan Çocuklar hakkında işlevsel bir sistemin hayata geçirilmesi çağrısında bulundu. Açıklamada şu talepler sıralandı:

● Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı eşgüdümü ile kayıp ve refakatsiz çocuklar için çalışacak uzman bir ekip oluşturmalı ve bu ekip akıbeti belirsiz tek bir çocuk kalmayana dek süreci takip etmeli.

● Depremden etkilenen, kendisi ve yakınları hastanelerde tedavi gören ve bununla birlikte hastanelerde, kimsesizler mezarlıklarında ve ihbar gelen her yerde çocuklarını arayan ailelerin sürecini kolaylaştıran ve şehir şehir dolaşarak aramalarını gerektirmeyecek, tüm bilgilere bulundukları yerden ulaşabilecekleri destek birimleri oluşturulmalı.

● Kayıp çocuklarını arayan ailelerin başka şehre gitmeleri gerektiğinde süreci hızlandıran destek mekanizmaları (ulaşım ve konaklama desteği, hukuki ve psikososyal destek, konuyu takip eden uzmanlarla doğrudan iletişim ) sağlanmalı.

● Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, refakatsiz kalan tüm çocuklar için koruma yükümlülüğünü ne şekilde yerine getirdiğini; kurum bakımı, koruyucu ailelik ve diğer koruma tedbirlerine ilişkin tüm süreçleri şeffaf biçimde kamuoyu ile paylaşmalı ve ortaya atılan iddialara ivedilikle detaylı bilgi ve belgelerle cevap vermeli.

● Geçici koruma statüsüne sahip, kimlik kartı olmayan göçmen, mülteci çocukların durumu daha riskli olabileceği için depremden sonra refakatsiz kalan tüm çocuklar titizlikle takip edilmeli; insan ticareti/kaçakçılığı gibi ağır çocuk hakları ihlallerinin önüne geçmek için atılan adımlar ve çizilen yol kamuoyu ile paylaşılmalı.