Kentsel Dönüşüm değil 'Yerinde Yenileme'
Kadıköy Belediyesi’nin yeni İmar Komisyonu’na başkanlık eden Hatice Ülkü Özer “Kentsel Dönüşüm”e karşılık “Yerinde Yenileme” ile vatandaşı mağdur etmeden planlı bir kent için çalışacaklarını söylüyor.
Semra ÇELEBİ
Fotoğraflar: Harika Şebnem KARABIYIK
Yerel seçimlerin ardından Kadıköy’de hızla işe koyulan yeni yönetimde en çok iş, inşaat sahasına dönen megakent İstanbul’da ve tabi ki en merkezi yerlerinden biri olan Kadıköy’de, doğru bir yol izlemesi beklenen İmar Komisyonu’na düşüyor. Kentsel Dönüşüm adı altında yapılan uygulamalarla birçok semtte, yıllarca oturdukları evleri, mahalleleri terk etmek zorunda kalan insanlar kent dışına sürülürken; birçok tarihi yapı alışveriş merkezine dönüştürülürken, yeşil parklar beton otoparklara evrilirken, tabii ki en merak edilen konu yerel yönetimlerin nasıl bir yol izleyeceği oluyor.
Biz de Kadıköy Belediyesi’nin göreve yeni başlayan İmar Komisyonu’na başkanlık eden Hatice Ülkü Özer ile görüştük. Tamamı mimar ve mühendislerden oluşan beş kişilik komisyonun başkanı Özer’in kendisi de 35 yıllık inşaat mühendisi. Uzun yıllar İnşaat Mühendisleri Odası’nda görev yapmış olan Özer, komisyon olarak yasaların el verdiği ölçüde kent hakkını gözeterek çalışmalar yapacaklarını belirtiyor.
“DEVLETİN VATANDAŞINA SORUMLULUĞU VAR”
Kentsel dönüşüme dair fikrini sorduğumuz Ülkü Özer, kavramın kendisinin bile sorunlu olduğunu belirterek, şunları söylüyor: “Devletin vatandaşına güvenli ve sağlıklı bir yer temin etme zorunluluğu var. Kentsel Dönüşüm Yasası, denetimden uzak sağlıksız yapıları düzenlemek adına insanları bulundukları yerlerden daha uzaklara göndererek bölgeyi rant alanına çeviren bir yasadır. Kişisel olarak bu yasanın, insanların düşünüldüğü bir yasa olduğunu düşünmüyorum. Bunun İstanbul’da pek çok örneği var; bunların başında Fikirtepe geliyor. Orda da halkı mağdur edebilecek durumlar yaşanabilir. Tıpkı Sulukule, Gülsuyu, Gülensu gibi bölgelerde olduğu gibi.”
“YERİNDE YENİLEME OLMALI”
İmar Komisyonu Başkanı Özer, Kentsel Dönüşüme karşılık “yerinde yenilemeyi” savunduklarını vurguluyor: “Kentsel dönüşüm yasası bir rant yasası haline geldi, oysaki yerinde yenileme yasası olarak uygulanması gerekiyordu. Fikirtepe’de mağduriyetin en az yaşanması için çalışacağız. Yerinde yenileme ile güvensiz yapılar yeniden yapılırken, o bölgede yıllarca yaşayanların buradan uzaklaştırılmadığı, yeşil alanların, spor alanlarının daha fazla olduğu, sağlık merkezlerinin kurulduğu, daha planlı yerleşim yerlerinin kurulmasını savunuyoruz.”
“KENTSEL YENİLEME İÇİN BÜTÜNCÜL BAKMAK LAZIM”
İlçe Belediyesi olarak herhangi bir imar yetkileri olmadığını vurgulayan Ülkü Özer, “Kentsel yenileme yapılması için bütüncül olarak bakmak lazım. Binaların yenilenmesinin birtakım kuralları var. 1974 yılından önce yapılmış bir binanın mevcut yapım yönetmeliğine uymadığı gerekçesiyle yıkılması yanlış. Bütün binaların yenilenmesi doğru bir şey değil, bu mühendislik anlayışına aykırı” diyor.
Kadıköy’de de başta Bağdat Caddesi olmak üzere pek çok yerde yıkım olduğunu belirten Özer, tekil çözümlerden çok kentin bütüncül olarak planlanması gerektiğini ifade ediyor.
“ÇÜRÜK RAPORU ALINAN BİNANIN YÜRÜTMESİNİ DURDURABİLİRSİNİZ”
Üklü Özer, İmar Komisyonu olarak, bu durumdan rant sağlama gayretinde olanlar üzerinde daha fazla denetim yapacaklarını belirtirken önemli bir ayrıntıya da vurgu yaptı. Özer “Anayasa mahkemesi, 6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası’nın “çürük raporu alındıktan sonra yürütmeyi durdurma kararı alınamaz” maddesini iptal etti. Bu çok önemli bir kazanım. AYM, bir kişi bile olsa kişinin kendi konut hakkını ihlal edercesine bir emrivaki içerisinde olmasını doğru bulmadığını beyan etti. Bu nedenle aslında yıkımların gerçekten daha planlı, daha kontrollü, vatandaşın emrivakilere uğramadan onların sağlıklı ve güvenli yapılarda yaşaması şeklinde planlanması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
“KUŞDİLİ’NİN YEŞİL KALMASI İÇİN UĞRAŞACAĞIZ”
Kadıköylülere beş yılın sonunda, spor alanlarının daha fazla olduğu, daha yeşil, daha güzel bir Kadıköy bırakma gayretinde olduklarını söyleyen Özer Kuşdili Çayırıyla ilgili gelişmeleri de yakından takip ettiklerini belirtti. Ülkü Özer, “Hem Kadıköylüler hem de Belediye olarak biz de Kuşdili’nin çayır olarak kalmasını istiyoruz. Büyükşehir Belediyesi, buraya bir AVM yapmak istedi ama bir karşı koyuş karşısında bundan vazgeçtiler. Şimdi yeşil alan olsun ama altı otopark olsun diyorlar. Ancak bu da yapay bir yeşillik olacaktır oysaki biz orasının gerçek bir çayırlık olmasını istiyoruz. Bunun için elimizden geleni yapacağız.” dedi