Kentsel dönüşümü tartıştılar
‘İstanbul'un ruhuna uygun mahalleler tasarlanmalı’
Gökçe UYGUN
Kentlerimizdeki yaşam kalitesinin artması için faaliyet gösteren, plancı, mimar, peyzaj mimarı, sosyolog, mühendis, hukukçu gibi çeşitli meslek gruplarından uzmanlardan oluşan Destek Platformu, kentsel dönüşümü masaya yatırdı. Platform, “Mahalle; 3 yaşamsal Dokunuş Programı”' kapsamında 200 yerli ve yabancı uzman İstanbul’da un 17 ilçenin (Bağcılar, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beyoğlu, Esenler, Eyüp, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sarıyer, Şişli, Üsküdar, Zeytinburnu) 22 örnek mahallesinde çalıştı. Çalışmaların sonuçları Mahalle Çalıştayı'nda kamu, özel ve sivil toplum örgütlerinin görüşlerine açıldı. Çalıştayda, ilçe belediye başkanları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri, özel sektör temsilcileri ile yerli ve yabancı uzmanlar yeni dönüşüm modelini masaya yatırdı. Özellikle riskli mahallelerin mevcut yoğun dokusu içinde yeni yaşam fırsatları sunarak, bütünleştirici ve bağlayıcı kamusal mekanların oluşturulmasını ve kentsel dokuların yenilenmesi, canlandırılması, dönüşümü süreçlerinin temel tasarım ilkeleri ele alındı. 18 Aralık'ta Beşiktaş'taki Akatlar Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen çalıştaydan öne çıkan bazı başlıklar şöyle;
'Bizim Mahalle' duygusu...
-Fikirtepe gibi çok yoğun alanlarda mahalle yaratılırken, sokak karakterinin korunması, avlulu yapı tipolojisinin korunması, karma kullanım stratejisi geliştirilmesi ve yeşil alan sürekliliğinin sağlanması gerekli.
-Artan nüfusun ihtiyacına yönelik kamusal ve sosyal alanlar yaratılması ve ulaşım sisteminin yeniden, artan kapasiteye cevap verebilecek nitelikte olması gerekli.
-Mahallelerimizdeki sokak dokusu, kentsel dönüşümden sonra kaybolma riski ile karşı karşıya. Yeni tasarımlarda sokak dokusu dikkate alınmalı.
-Mahallelerdeki dönüşüm kriterlerinin tanımlanması için ‘mahalle rehberleri’ hazırlanmalı. Rehberler halka bilgi vermeli, yerel örgütlenme kapasitesi (yaşayanların kendi projelerini kendileri geliştirmeleri yaklaşımı) geliştirilmeli. Mahalleliyi bilgilendirme/bilinçlendirme konusunda anlaşabilir el kitapları hazırlanmalı,
-Kooperatif kavramının yeniden, farklı bir yaklaşımla gündeme getirilmesi sağlanmalı.
-Kentsel dönüşüm yalnızca afet riskine karşı dönüşüm olarak algılanmamalı, yaşam kalitesinin artırılması için kentsel çevrenin iyileştirilmesi yaklaşımı benimsenmeli.
-Mahallenin yeniden yaratılması için öz kaynak ve kredi sistemleri geliştirilmeli
-Herkesin ‘Bizim Mahalle’ diyebileceği tasarım ve dönüşüm ilkeleri geliştirilmeli, aidiyet duygusu dikkate alınmalı ve beklentiler iyi yönetilmeli.