Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi, sit alanı olan Kuşdili Çayırı’nı otopark yapmaya karar vermişti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın onayladığı Kuşdili Çayırı’nın zemin altını katlı otoparka çeviren plan değişikliğinde; onama sınırı içindeki park ve dinlenme alanında, çocuk oyun alanı, açık spor alanı, rekreasyon alanı, sergi alanı, botanik bahçesi ve süs havuzu gibi kullanım alanlarının yer alacağı belirtilmişti. Park ve dinlenme alanının yüzde 50’lik kısmında ağaç ve bitki yaşamının sürdürülebileceği minimum 1.50 metrelik toprak derinliği bırakılmak kaydıyla kamuya hizmet edecek nitelikte zemin altı katlı otopark yapılmak istenmişti.
BELEDİYE OLUMSUZ GÖRÜŞ VERDİ
Kadıköy Belediyesi ise geçtiğimiz yıl yazdığı görüş yazısında şu noktalara dikkat çekmişti: “İptal kararına dayanak olan bilirkişi raporunda; taşınmazın yapı yoğunluğu yerine, çayır özelliği koşullarında yeşil alan olması gerektiği belirtilmekte olup yeni plan yapılırken, bir önceki planın iptal gerekçelerine uyulması gerekmektedir. Planlama alanının tarihi geçmişinden gelen özelliği nedeniyle, ağaç köklerinin ve zemin sularının yeraltındaki beton blokların üstüne değil toprağa ulaştığı, parselin doğal yapısının korunduğu bir yeşil alan olarak planlaması daha doğru olacağından, plan değişikliği tekliflerinde “Park” olarak belirlenen alanın yüzde 50’lik kısmında yapılacak olan Zeminaltı Katlı Otopark alanının iptal edilmesi Başkanlığımız görüşüdür.”
“ŞEHİRCİLİK İLKELERİNE UYGUN DEĞİL”
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Şubesi, projenin kentsel dokuya zarar vereceğini, bölgenin yeşil alan niteliğinin tamamen ortadan kaldırılacağını gerekçe göstererek söz konusu imar planlarına itiraz etmişti. Davaya İnşaat Mühendisleri Odası da müdahil oldu.İtirazı değerlendiren İstanbul 12. İdare Mahkemesi de projenin şehircilik ilkelerine uygun olmadığına hükmetti. Mahkemenin karar notunda şu ifadelere yer verildi:
“Dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporu ile birlikte değerlendirildiğinde; Kuşdili Çayırı’nın özgün yapısının korunması gerektiği, ıslah edilmesi halinde kendini yenileyebileceği ve mezkur alana yapılacak büyük bir otoparkın mezkur mahalde trafikte yoğunluk yaşatacağı göz önüne alındığında 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı İmar Planları’nda şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve teknikleri ile kamu yararına hukuku uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.”
"KURBAĞALIDERE İLE BİRLİKTE YEŞİL KORİDOR OLMALI"
Kararı değerlendiren Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, ‘Mahkemenin Kuşdili’ne yönelik kararı sevindiricidir. Kuşdili Çayırı, Kurbağalıdere ile birlikte Ataşehir’e kadar uzanan yeşil koridor olarak tasarlanmalıdır. Çünkü böyle bir alana ihtiyaç var. Yürüme, bisiklet yolları, insanların gece ve gündüz kullanabilecekleri sosyal donatıları olan bir alana dönüşmesi lazım’ diye konuştu. Kuşdili ve Kurbağalıdere’nin tarihsel ve bütüncül yapısına değinen Nuhoğlu, ‘Eski kaynaklarda Kuşdili’nin arkeolojik bir liman olduğu belirtiliyor. Bu arkeolojik liman özelliğinin korunup, ortaya çıkartılması lazım. Her yere inşaat yapmak zorunda değiliz, insanların nefes almaya ihtiyacı var’ dedi.
KUŞDİLİ PLANLARININ SÜRECİ
Kuşdili Çayırı daha önce, “açık otopark alanı”, “pazar alanı”, “kentsel hizmet alanı” ve “yol” olarak kullanılmaya başlanmış, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 1977 onaylı imar planına göre de 3. Derece SİT Alanı olarak ilan edilmişti.
Koruma kurulu, 1981’de “Doğal Anıt” tescili ile birlikte “Kuşdili Çayırının tarihi ve doğal durumuna en uygun statünün yeşil alan olduğu ve haftanın belli günlerinde otopark olarak kullanılabileceği” kararı aldı. 1988’de de “Kuşdili Çayırı’nın Doğal Sit Alanı olması nedeniyle kalıcı tesislere izin verilmeyip sadece otopark ve pazar yeri olarak kullanılabileceği” kararı verildi.
2007’de onaylı plana göre ise Kuşdili Çayırı yine imara açılmış fakat meslek odaları ve Kadıköy Belediyesi’nin açtığı davayla yürütmeye durdurma kararı verilmişti. 2013 yılında ise İBB hazırladığı imar planıyla, Kuşdili Çayırı’nın yüzde 30’unu imara açarak, AVM ve yer altı otoparkı yapılmasının önünü açmıştı. Birçok kurum tarafından yapılan itirazlar ve açılan davalar sonucu, İstanbul 1. İdare Mahkemesi, İstanbul’un eski mesire alanlarından biri olan ve 3. Derece Doğal Sit Alanı olarak tescillenen Kuşdili Çayırı’nda koruma ilkelerinin geçerli olduğunun altını çizmiş, yapı yoğunluğuna sebep olacak projeler yerine çayır özelliği koşullarında yeşil alan olması gerektiği, AVM ve otopark projesinin Kadıköy’e yoğunluk, ulaşım, çevresel, yapılaşma gibi unsurlar yönünden olumsuzluk getireceği belirtilmiş ve planı iptal etmişti.