Mahkeme: Moda Sahnesi'ne 'devlet desteği verilmemesi' hukuka aykırı
Kültür Bakanlığı’nın Moda Sahnesi'ne 2021-2022 sezonunda devlet desteği verilmemesi yönündeki kararı, idare mahkemesince hukuka aykırı bulundu
Moda Sahnesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca 2021-2022 sezonu kapsamında verilecek olan ‘özel tiyatrolara devlet desteğine’ Temmuz 2021'de başvuruda bulunmuştu. Bakanlığa bağlı Özel Tiyatrolara Yardım Değerlendirme Komisyonu, Moda Sahnesi'nin yaptığı destek başvurusunu Ekim 2021’de reddetmişti.
Değerlendirme Komisyonu, ret kararını, Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara İlişkin Yönetmelik’in ‘sanatsal yetersizliği’ de içeren 8. maddesine dayandırmıştı. Komisyonun iki üyesi ret gerekçelerini, “Türk örf ve adetlerine, geleneklerine aykırı oyunlar sergiliyorlar” diyerek açıklamışlardı.
Moda Sahnesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın özel tiyatrolara verdiği destekten yararlandırılmaması üzerine bir açıklama yaparak, konuyu mahkemeye taşıyacağını duyurmuştu. Açıklamada, “Bu desteğe uygun görülmememiz, men edilmemiz, Moda Sahnesi’nin sanatsal faaliyetlerini engellemek ve sansürlemekten başka bir anlam taşımamaktadır.” denilmişti.
HUKUK MÜCADELESİNDE KAZANIM
Devlet desteğinden mahrum bırakılan Moda Sahnesi, 7 Eylül 2022 tarihinde yaptığı açıklamayla verilen hukuk mücadelesinin kazanıldığını duyurdu. Açıklamaya göre Ankara 17. İdare Mahkemesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın kararını ‘hukuka aykırı’ buldu.
Mahkeme kararında, şu ifadeler yer aldı: “Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca Yerel Yönetimlerin, Derneklerin, Vakıfların ve Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara İlişkin Yönetmelik kapsamında yapılacak yardımlarda, yönetmelikte belirtilen ve yukarıda yer verilen değerlendirme ölçütleri çerçevesinde projelerin objektif olarak değerlendirilmesi yapıldıktan sonra destek yararlandırılmamasına karar verilenlerin, hangi gerekçelerle yararlandırılmadıklarının somut ve net biçimde ortaya konulması gerekirken, değerlendirme ölçütlerine göre bir değerlendirme yapılmasının ve davacının destekten yararlandırılmamasına ilişkin somut gerekçeler ortaya konulmadan salt takdir yetkisine dayalı olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.”
“ANTİDEMOKRATİK TUTUM TESCİLLENDİ”
Moda Sahnesi’nin kurucularından ve tiyatro yönetmeni Kemal Aydoğan, Gazete Kadıköy’e idare mahkemesinin verdiği kararı değerlendirdi. “Mahkemenin verdiği karar, öncelikle mağduriyetimizin gerçek olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla geçen yıl verdiğimiz tüm tepkilerde haklı olduğumuzu ve Kültür Bakanlığı’nın değerlendirme ölçütlerinin keyfi olduğunu gösteriyor.” dedi ve ekledi: “Değerlendirme Komisyonu özel tiyatrolara devlet desteğinde keyfi bir değerlendirme ölçütü kullanmaktadır. Yani, tiyatroları gerçek değerleri üzerinden değerlendirmemektedir. Kültür Bakanlığı 8. Madde gibi ne idüğü belirsiz gerekçeye dayanarak aslında tiyatroları bir tür sansüre ve tabii ki destekten mahrum etmeye tabii tutuyor. Kültür Bakanlığı’nın bu antidemokratik tutumunun tescillenmiş olması, tüm özel tiyatrolar ve Türkiye’de sanatla uğraşan herkes adına aslında bir belge niteliğinde.”
Vergi borçları sebebiyle bu yıl devlet desteğine başvuramadıklarını da söyleyen Aydoğan, “Enerji desteği dağıtılacağını açıklamış Kültür Bakanlığı. Devlet desteğine başvuran tiyatrolara mı verilip verilmeyeceğini göreceğiz. Eğer devlet desteğine başvuran tiyatrolar arasından seçilecekse Moda Sahnesi bu yıl Kültür Bakanlığı’nın enerji desteğinden de faydalanamayacak. Dolayısıyla Kültür Bakanlığı, Kadıköy’ün ortasında, kamusal alanında aktif, hiç durmadan, pandemide dahi faaliyet gösteren bir özel tiyatronun ayakta kalmasını önemsemiyor. Bu anlamda kültür sanatı sadece kendi istediği tiyatrolar veya sanat kurumları çerçevesinde ilerletmek istiyor. Onun dışındaki sanat kurumlarına yaşam hakkı tanımıyor anlamı çıkar. Umarım bunların hepsini sanat kamuoyu tartışır ve buradan özgür, özerk bir sanat kurumu yapısına doğru hareket edilir.” diyerek sözlerini tamamladı.