Marmara Depremi masaya yatırıldı
İstanbul Kent Konseyi Deprem Afet Çalışma Grubu'nun düzenlediği çalıştayda, olası Marmara depremine karşı İstanbul'un ne kadar hazır olduğu masaya yatırıldı. Çalıştayın sonuç raporunda, arama kurtarma faaliyetleri, sağlık hizmetleri ve iletişim stratejilerine dair çözüm önerilerine yer verildi
İstanbul Kent Konseyi Deprem Afet Çalışma Grubu’nun 10-11 Haziran’da gerçekleştirdiği “Depreme Hazır İstanbul için Sivil Toplum Koordinasyonu Çalıştayı”nın raporu paylaşıldı. Sivil toplum kuruluşlarının, meslek odalarının, akademisyenlerin, Kadıköy Belediyesi Arama Kurtarma Takımı üyelerinin ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşen çalıştayın sonuç raporunda, güncel sorunlara ve çözüm önerilerine yer verildi.
Raporda, Deprem Afet Çalışma Grubu’nun açıklamasına da yer verildi. 6 Şubat’tan çıkarılan derslerle birlikte afete dirençli kentler inşa etmenin daha önemli olduğunun vurgulandığı açıklamada şu ifadelere yer verildi: “İstanbul’u doğrudan etkilemesi beklenen Marmara depremine ne kentlerimiz ne de bizler gerçek anlamda hazır değiliz. Sivil toplumun birbirinden farklı ölçekteki tüm paydaşları olarak, yetkili ve sorumlu kurumlara yönelteceğimiz taleplerimizi ortaklaşarak dile getirmeli ve afet yönetiminin süreçlere bütünsel bir yaklaşım gerektiğinin en yılmaz hatırlatıcısı olmalıyız. 6 Şubat’ta yaşadığımız tarifi mümkün olmayan acı deneyimlerden sonra nihayet gerekli dersleri çıkartıp bilimsel ilke ve esaslar ışığında afete dirençli kentler inşa etmeliyiz.”
ARAMA KURTARMA İÇİN ÖNERİLER
107 katılımcının yer aldığı çalıştayda, iki gün boyunca sekiz farklı konuda çalışma masası kuruldu ve farklı öneriler gündeme geldi. Arama kurtarma faaliyetlerinin ele alındığı masada, 6 Şubat depremleri sonrasında elde edilen saha deneyimleri de paylaşıldı. Teknik ekipmanın eksikliği ve afetler öncesi kapasite güçlendirme çalışmalarının konuşulduğu buluşmada çalışma sahası yetersizliği ile arama kurtarma faaliyetleri ve sonrasındaki insani yardımın temin ve tedarikinde kullanılacak depo alanı ihtiyacı da gündeme geldi. Olası Marmara depremi sonrasında arama kurtarma faaliyetlerinin en etkin şekilde gerçekleştirilebilmesi için afet öncesi yapılması gereken hazırlık çalışmaları şöyle sıralandı.
● Afet ve acil durumlarda sunulacak hizmet alanlarında faaliyet göstermek isteyen kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, özel kuruluşlar ve gönüllüler yetkinlik ve yeterlilikleri konusunda sınıflandırılmalı. Akreditasyon verilmiş tüm arama kurtarma ekiplerinin erişimine açık bir ortak veri platformu oluşturulmalı.
● Haberleşme altyapısının çökmesi ve bağlantı problemleri göz önünde bulundurularak geliştirilecek uygulama çevrim dışı da çalışabilir olmalı. Sahadan girilen bilgiler, bağlantı sağlandığı anda otomatik olarak sisteme yüklenebilmeli. Uygulama kullanıcı dostu olmalı, çeşitli yetki seviyeleri bulunmalı ve düzenli olarak güncellemeye izin verilmeli.
● Gelecek ihbarlar teyit edilip işlenebilmeli; mevcut durum, yönlendirilen ekipler vb. detaylar işlenerek mükerrer ve/veya hatalı ihbarlar mümkün olduğunca engellenmeli.
Çalıştayda ayrıca, arama kurtarma faaliyetleri yürüten ekiplerinin, hazırlık eğitimlerini gerçekleştireceği bir alanın yaratılması ve nitelikli eğitim sahalarının oluşturulması fikri de masaya yatırıldı. Bu kapsamda hem ekiplerin birlikte çalışmasına olanak “Afet Kampüsü Projesi” fikri ortaya çıktı. Buna göre kampüs, akredite kurumların konteyner, enkaz çalışma alanları, köpek barınma alanları gibi ihtiyaçlarına cevap verebilmeli. Ulaşım kolaylığı, şehir kalabalığından uzak olması ve güvenlik özellikleriyle ön plana çıktığı düşünülen potansiyel alanın “Kemerburgaz Kent Ormanı” olabileceği konusunda uzlaşma sağlandı.
“PSİKOLOJİK DESTEK VERİLMELİ”
“Sağlık” konularının konuşulduğu masada, arama kurtarma faaliyetleri yürütenlerin sağlıklı olması ve sağlıklarını korumasına yönelik geliştirilebilecek yöntem ve önlemler tartışıldı. Afetin yarattığı yıkımla afetzedelerden sonra ilk yüzleşen grup olan arama kurtarmacılara, afet psikolojisi alanında uzmanlaşmış terapistler tarafından psikoterapi desteği verilmesi gerekliliği tespit edildi. “İletişim” ve “haberleşme” konularının konuşulduğu masada da afet öncesinde ve sonrasında, kamuoyunu doğru bilgilendirmek ve dezenformasyona dayalı haberlerden uzak tutabilmek için iletişim stratejilerinin neler olması gerektiği şöyle sıralandı:
● Doğru bilgiye ulaşmak ve kullanmak için afet iletişiminde aktörler arasında ortak bir dil ve söylem oluşturulmalı. Dezenformasyonla mücadele ve doğru bilgilendirme için STK ve yerel yönetimler afetlerde medyayla işbirliğine yönelik afet medya stratejisi geliştirmeli. Gönüllü iletişim profesyonellerinin yer aldığı eğitim havuzları oluşturulmalı ve STK’lara afet iletişim eğitimleri verilmeli.
● Afete yönelik hiper-yerel medya (Whatsapp, Telegram vb.) ve sosyal medya kullanımı ile ilgili içerik üretimine yönelik yerel yönetim ve STK temsilcileri gruplar oluşturmalı. İnsani yardım operasyonlarının etkinliğinin geliştirilmesi için bilgi toplama ve kullanımına yönelik yapay zekâ uygulamaları kullanılmalı.
● Deprem Müdahale Çalışma Grubu'nun kurulması ve var olanların da güçlendirilmesinin önerildiği çalıştayda “Marmara depremi ve İstanbul’un deprem kırılganlığı göz önüne alındığında ihtiyaç duyulacak sağlık hizmeti projeksiyonlarına gemi hastaneleri imkanları da dahil edilmeli. İBB kendi envanterinde bulunan yüzer araçları sağlık hizmeti sunacak şekilde planlamalı ve bu tür hazırlıklar merkezi yönetimin projelendirmesi ve desteği ile geliştirilmeli.