Kadıköy Belediyesi, mahallelilerin sorularını yanıtlamak ve onları mahalleleri ve Kadıköy hakkında bilgilendirmek amacıyla “Konuşan Kadıköy” toplantılarını, “Mahallemizde Deprem Gerçeğini Konuşuyoruz” alt başlığı ile gerçekleştirmeye devam ediyor. 22 Mart tarihinde Caferağa Spor Salonu’nda yapılan toplantıda Caferağa, Osmanağa ve Rasimpaşa mahalleleri konuşuldu.
Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürü İnşaat Mühendisi Feyza Gür Baykara, Jeofizik Mühendisleri Odası eski başkanı Erdal Şahan, Kadıköy Belediyesi Beton Zemin Laboratuvarı İnşaat Mühendisi Günday Mazlum, Kadıköy Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nde Müdür Yardımcısı Serhat Şahin, Kadıköy Belediyesi Kentsel Arama Kurtarma Takımı BAK Kadıköy takım lideri Hakan Özdemir ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şehir Planlama Müdürü Fatih Doğan, mahallelileri bilgilendirdi.
“YETKİMİ ZORLAYACAĞIM”
Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, “Binalarınızın yenilenmesi konusunda yetkim neyse, nereye kadar zorlayabilirsem bu binaların yenilenmesi noktasında yetkimi zorlayacağım” dedi. Yetkisinin sınırlı olduğunun altını çizen Odabaşı, “Ben seçilmiş Kadıköy Belediyesi Başkanı olarak, sayın Ekrem İmamoğlu seçilmiş İBB başkanı olarak, binanın yenilenmesi noktasında, bina yüksekliğini imar planında 15 metre ise, 15,50 santimetre yapamayız” şeklinde konuştu. Ankara’da oturan bir bürokratın 3 katlı bir binayı 33 kat yapabileceğini söyleyen Odabaşı, örnek olarak Fikirtepe Mahallesi’ni gösterdi.
“ENGEL OLMAYACAKLARINI UMUYORUM”
Pandemi döneminde, sit alanı olan çarşının altyapısını yenilemek amacıyla, taş kalitesini onaylatmak için, Koruma Kurulu’na müracaat ettiklerini kaydeden Odabaşı, 9 ay sonra geri dönüş aldıklarını ve bu nedenle maliyetlerinin 5 kat arttığını dile getirdi. Odabaşı “Koruma Kurulu devreye girdi, Kadıköy’ün tarihsel ve kültürel dokusunu korumak için yaptılar, ama özellikle depremi beklerken, binaların yenilenmesi noktasında engel olmayacaklarını umuyorum” dedi.
“MÜKTESEP HAKLAR ÇIKTI”
Odabaşı konuşmasına şöyle devam etti: “Kadıköy’ün neresinde binanın yenilenmesi noktasında, hangi sıkıntılar oldu biliyoruz. Kamuya terk alanları var, bunlarla ilgili arkadaşlarım yasal boşluk arıyorlar, bulduğumuzda uygulamaya koyacağız. Müktesep haklar çıktı, yenilenme noktasında engellerin bir bölümü kalktı. Caferağa ve Osmanağa mahalleleri için, özellikle eski binalarda, eski imar haklarının devreye girmesi noktasında şansınız var, 1/5000’lik imar planları çalışılıyor. Sizinle belki bir toplantı daha yaparız, çünkü artık Caferağa’da a ve b parseli arasında fark var. Özellikle müktesep hak çıktıktan sonra, 1973 yılında yapılmış bir binayla, 1993 yılında yapılmış bir binanın hukuki vasıfları farklı olabilir” dedi.
320 RİSKLİ BİNA YENİLENDİ
Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürü İnşaat Mühendisi Feyza Gür Baykara, 2012 yılından beri Caferağa’da 2 bin 36 binadan 146, Osmanağa’da bin 879 binadan 130, Rasimpaşa’da da bin 713 binadan 54’üne riskli bina tespiti yapılarak yenilendiğini söyledi.
“ZEMİNİN TAŞIMA GÜCÜ YÜKSEK”
Jeofizik Mühendisleri Odası eski başkanı Erdal Şahan, Caferağa ve Osmanağa mahallelerinin zemininin Trakya Formasyon’u olarak adlandırılan kaya kum taşı olduğunu ve taşıma gücünün iyi olduğunu belirterek, “Sorunlu yerlerimizin de olduğu alanlarımız var, buralar belki bir bodrumla kurtulabilir ama bunun için zemin etüdünün yapılması lazım” dedi.
SİT ALANLARININ DURUMU
Kadıköy Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü Müdür Yardımcısı Serhat Şahin, Koruma Müdürlüğü tarafından, Caferağa ve Osmanağa mahallelerinin bir kısmını kapsayan, 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı kararının depremden önce, 28 Eylül 2022 tarihinde alındığını söyledi.
1’inci veya 2’nci Derece Arkeolojik Sit Alanı ilan edilen yerlerde yapılaşmanın mümkün olmadığını hatırlatan Şahin, 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı’nda yapılaşma için Koruma Kurulu’ndan izin alınması gerektiğini kaydetti.
Şahin “Arkeolojik sit alanı ilan edildikten sonra hemen uygulama durur. Ama akabinde hemen şöyle bir şey olur ki burada da oldu, Kasım 2022’de Koruma Kurulu, bu bölgede koruma imar planı yapılıncaya kadar geçici yapılaşma koşullarını belirledi” dedi.
İlan edilen 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı içinde bin 143, etkileşim geçiş alanında ise 2 bin 505 bina olduğunu söyleyen Şahin, “Parseliniz tescilli bir parsel değilse, tescilli bir eski eser değilse, ya da onun komşuluğunda olan bir yapı değilse sizin hiçbir şekilde Koruma Kurulu’na gitmenize ihtiyacınız yok.” dedi.
BİTİŞİK NİZAM YAPILAR
Bitişik nizam yapıların çok olduğu mahallelerde güçlendirmenin oldukça zor olduğunu dile getiren Şahin, “Koruma Kurulu’ndan güçlendirme için izin talebinde bulunulabilir. Sit alanı içinde kalan yerlerde artık Yapı Kontrol Müdürlüğü ile birlikte Koruma Kurulu’ndan da izin alınmalı” diye konuştu.
SİT ALANINDA RİSKLİ YAPI SÜRECİ
Şahin, binaların geri dönüşü olmayan riskli yapı sürecine sokulup, kurula proje gönderildiğinde, imar durumunda ya da öneri imar durumunda olmayan imar durumu belirlenmesi gibi endişelerin yaşandığını kaydetti. Şahin konuşmasına şu şekilde devam etti: “Koruma kurulu ile konuşuyoruz, bizim önerimiz teklif projeleri ve teklif imar durumunu riskli yapı şartına bağlamadan göndermek. Yani bir proje ile teklif imar durumu incelensin, ‘kabul edildikten sonra, ben bu binamı riskli bina sürecine sokmak istiyorum’ diyebilirsiniz. Sürecin böyle ilerlemesinin daha faydalı olacağını düşünüyoruz."
HER ŞEY KORUMA KURULU’NDA
Şahin, sit alanı ilan edilmeden önce, tescilli eski eser komşuluğundaki binanın, Koruma Kurulu’na gönderilen projeler için, onaylanan projelerin bir daha kurula gönderilmesi gerekmediği kaydetti. Kurulun onaylanan projeleri tek bir şartla geçerli saydığını belirten Şahin, “Parselde zemin etüdü ya da hafriyat çalışmalarından önce, bütün bu çalışmaların Müzeler Müdürlüğü’nce yapılıp, hazırlanan raporun Koruma Kurulu’na gönderilip karar alındıktan sonra, projeniz ile İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’ne gelip ruhsat talebinde bulunabiliyorsunuz” dedi.
Bitişik nizam yapıların çok olduğu mahallelerde, güçlendirmenin oldukça zor olduğunu dile getiren Şahin, “Sit alanı ilanından sonra, bir çoğunuzun aklına şu da gelebilir ‘ben macera aramak istemiyorum, bu parselin altında ne çıkar çıkmaz bilemem, o yüzden ben binamı güçlendirmek istiyorum’ diyebilirsiniz. Koruma Kurulu kendisinin vereceği kararla bunu kabul ediyor, bu da bir tercih olarak bulunabilir” şeklinde konuştu.
Sit alanı ilan edilen yerlerde, pergola izinleri için Yapı Kontrol Müdürlüğü’nün yanında artık Koruma Kurulunun da izninin gerekeceğini açıklayan Şahin, binaların yıkılıp inşaat öncesinde otopark alanı olarak kullanılan alanların, izninin de artık Koruma Kurulu’na bağlı olduğunu söyledi.
MÜKTESEP HAKLAR NEDİR?
Müktesep hakları “Ruhsatlı bir projenizin, yapınızın imar haklarının korunması demektir” şeklinde açıklayan Şahin konuşmasına şu şekilde devam etti: Caferağa’dan örnekle Moda Mektebi Sokak’taki binalar 1973’ten önce yapılmış ve yapı yüksekliği 21/50 yani 7 katlı. 1973 yılında imar planı yapılırken, imarlaşma koşulları 18/50 ile sınırlandırıldı, yani siz mevcutta ruhsat almış, 7 katlı binanızı bugün yıkıp yeniden yapmak istediğiniz zaman, 6 katlı yapabiliyordunuz. Kadıköy’de ve İstanbul’un genelinde bunun gibi oldukça fazla yapı var. İBB bununla ilgili bir karar aldı, sonra her ilçe belediyesi kendi koşullarında kendi plan notlarını bu yönde yeniledi. Bizim Plan Proje Müdürlüğü bu konudaki revizelerini yaptı, müktesep haklarla ilgili plan notu Büyükşehir’in meclisinden de geçti. Bu süreç normalde şöyle işliyor, büyükşehir planlama müdürlüğünde bu kararlar askıya çıkarılıyor, 1 ay içerisinde itiraz olmazsa yürürlüğe giriyor. Yani, çok yakın bir zamanda yürürlüğe girebilir, ancak şöyle bir durum var; bu alanlar için özellikle bu yeni bir plan notu olduğu için, sit alanında uygulanıp uygulanmayacağı özellikle Koruma Kurulu’nun iznine bağlı olacak.”
EKİM 2023’E KADAR UZATILDI
Şahin Rasimpaşa Mahallesi içinse şu sözleri sözledi: “Rasimpaşa Mahallesi’ndeki koruma amaçlı imar planı, yürürlükteki imar uygulamaları 1998 tarihi ile onaylı koruma imar planı kapsamında yürütülüyor. 2017 tarihinde Büyükşehir Belediyesi, 1/5000 ölçekli yeni bir koruma uygulama imar planı Nisan 2017’de hazırladı, onaylandı. Ekim ayında da Rasimpaşa’nın geçici yapılaşma koşulları belirlendi ve bu koşullarında üç şart var. Yapınız tescilli eski eserse Koruma Kurulu’na gönderilebiliyor, riskli yapıysa, koruma kuruluna gönderilebiliyor, eğer yapınız 1/5000 ölçekli imar planının onaylanmasından önce yıkıldıysa, binanızı yıktıysanız da bu kapsamda geçici yapılaşma koşullarını Koruma Kurulu’na gönderebiliyorsunuz. Geçici yapılaşma koşulları devam ediyor, Ekim 2023’e kadar uzatıldı. Bu arada şöyle bir gelişme oldu, 1/1000 planlarımız da 1/5000’ne uygun olarak, 1/1000’lik planlarımız da hazırlandı, yine Plan Proje Müdürlüğü’müzün hazırladığı planlar Büyükşehir’e gönderildi, onayından geçerek Koruma Kurulu’na ulaştı. Şu an 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planı da Anıtlar Kurulu’nun incelemesinde ve değerlendirmesinde.”
“BİRLİKTE ÇALIŞIYOR OLACAĞIZ”
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Planlama Müdürü Fatih Doğan, Caferağa bölgesinde, sit alanı ve etkileşim geçiş alanı ilan edilen alanlarla ilgili, plan çalışması yürüttüklerini söyledi. Koruma Kurulu’nun kararlarının kati olduğunu belirten Doğan, “Plan doğrultusunda geçiş dönemi yapılaşma koşullarını ne kadar kısa sürede hayata geçirebilirsek, binaları o kadar hızlı ve daha kolay bir şekilde yenileyeceğiz” dedi. Doğan, “O bakımdan plan sürecimizi umuyoruz ki mayıs ayı itibari ile bitirmiş olacağız, ondan sonra da artık Kadıköy Belediyesi 1/1000 ölçekli uygulamalı imar planlarını yapacak, birlikte çalışıyor olacağız” şeklinde konuştu.
Odabaşı ve teknik personel daha sonra mahallelilerin konuya ilişkin sorularını yanıtladı.
DİJİTAL KADIKÖY UYGULAMASINDAN ÖĞRENEBİLİRSİNİZ
Binanızın, sit alanında veya sit etkileşim alanında olup olmadığını öğrenmek için Kadıköy Belediyesi’nin internet sayfasından ya da Dijital Kadıköy uygulamasındaki “İmar Durumu” ikonundan öğrenebilirsiniz.