Mermer Konak için mutlu son
Korunması gereken eski eserlerden biri olan tarihi Muhtar Paşa Köşkü için nihayet karar verildi. İstanbul V Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, Mermer Konak olarak da bilinen yapının restorasyon projesini onayladı
Uzun yıllardır restore edilmesi beklenen ve İstanbul Kadıköy Lisesi’nin içinde bulunan tarihi Muhtar Paşa Köşkü için olumlu bir karara varıldı. Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 1981 yılında aldığı karar ile tescillenen, İstanbul II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 2006 yılında aldığı kararla da 1. derece korunması gereken eski eser olarak belirlenen Muhtar Paşa Köşkü, İstanbul V Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararı ile restore edilecek.
İstanbul V Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 27.07.2017 tarihli toplantısında şu karara varıldı: “Kadıköy ilçesi, 95 pafta, 1288 ada, 17 parselde yer alan köşke ait restorasyon projesinin düzeltmelerle uygun olduğuna, detay paftalarının uygun olduğuna, uygulamanın Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 22.03.2001 tarih 680 sayılı ilke kararı gereğince müellif mimar denetiminde yapılması uygun bulundu. Yapıdaki kalem işlerine ilişkin sıva raspası yapılarak kalem işlerinin rölöve ve restitüsyon ve restorasyon projesinin hazırlanmasına, parsel çevresindeki duvarların onaylı restorasyon projesi doğrultusunda uygulanmasının yapılmasına karar verildi.”
“OKUL OLARAK KULLANILSIN”
Köşkün restore edilmesi için hem eğitimciler hem okulun eski mezunları uzun yıllardır mücadele ediyordu. Restorasyon kararının verilmesinden sonra eski mezunlar, eğitimciler ve çalışanlar okulun bahçesinde küçük bir kutlama yaptı. Kadıköy Lisesi Mezunları Derneği Başkanı Fatoş Karataş Bağçe, “Çocukluğumun en güzel yıllarını bu okulda geçirdim. Yıllar sonra yeniden tarihimize sahip olmak gerçek oldu. Köşkümüzün restorasyonuyla öğrenciler yeniden hayat bulacak. Bu tarihi binanın restorasyonu tamamlandıktan sonra yeniden okul olarak kullanılmasını istiyoruz. Binlerce öğrenci yeniden buradan mezun olacak. Bunun mutluluğunu yaşıyoruz. Şimdiye kadar bu çalışma için emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” diye konuştu.
BİR TÜRLÜ YENİLENEMEDİ
Mermer Köşk olarak bilinen Muhtar Paşa Köşkü, 1886’da Mahmut Muhtar Paşa tarafından yaptırıldı. Kadıköy’ün en önemli simgelerinden biri olan köşk uzun yıllar Kadıköy Kız Lisesi olarak hizmet verdi. Köşk, yıllara direnip bugünlere ulaşsa da 1999 depreminde büyük hasar gördü ve 2003 yılında tamamen kapatıldı. Köşkün restorasyonu, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, “Ulusal Eğitime Maddi Katkı Projesi” kapsamına alındı, ancak depremde hasar gören bina sayısının çok fazla olması nedeniyle maliyeti fazla bulunan köşkün yenileme çalışmaları iptal edildi. Bu gelişme üzerine dönemin okul müdürü İbrahim Arısoy, 2003-2004 eğitim yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’ne (İTÜ) başvurdu. İTÜ bir proje çizdi. Bu proje çizim aşamasındayken İl Özel İdaresi konağın restorasyonunu üstlendi ve yeni bir proje çizmek üzerine görevi devraldı.
Kadıköy üzerine yazdığı araştırma kitaplarıyla tanınan Dr. Müfid Ekdal, Mermer Köşkü şu sözlerle anlatıyor: “İnşa edildiği dönemin mimari özelliklerini taşıyan ve geniş bahçesini süsleyen heykelleriyle Kadıköy’ün en önemli yapılarından biri olan köşk, 1886 yılında bir Levanten tarafından İtalyan bir mimara yaptırılmıştır. Dış cephesi ve manzarası mermer olduğu için Mermer Konak ismini almıştır. 1897 yılında Mahmut Muhtar Paşa’nın eşi Nimetullah Sultan tarafından Rum asıllı Dimitri Veldemi’den satın alınmıştır. Köşk bu tarihten 1956 yılına kadar aynı ailenin mülkiyetinde kaldığı için daha çok Mahmut Muhtar Paşa köşkü olarak tanınır.”
