Moda Caddesi’nde yer alan ve koruma kurulunun kararına rağmen inşaat çalışmalarının devam ettiği Kadıköy Kız Lisesi’nin yanındaki arazide Kumcu Ali Köşkü’nün kalıntıları çıktı. Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda bayram tatiline denk gelen günlerde kalıntıların inşaat çalışmalarının devam ettirilmesi uğruna tahrip edildiği öne sürüldü. Kadıköy Belediyesi Koruma Uygulama ve Denetim Büro (KUDEB) Şefi Ferdi Seymen, konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. 1288 ada 16 parselin, 1980 yılında tescillendiğini, 1985 yılında ise tescilin kaldırıldığını söyleyen Seymen, 2011 yılında parselin yeniden tescillendiğini kaydetti.
2012 yılında Yüksek Kurul kararıyla tekrar tescilinin kaldırıldığını söyleyen Seymen “Yani Ankara'daki bütün kurumların üstündeki Yüksek Kurul, bu kararı iptal ediyor ve 1985 yılındaki kararın geçerli olduğunu söylüyor” şeklinde konuştu.
KORUMA ALANI
Seymen sözlerine şöyle devam etti: “Mal sahipleri 2014 yılında burayı Yeni Yapı Projesi’ne sunuyorlar, ama yan tarafta da 17 parselde Kadıköy Kız Lisesi var, Mahmut Muhtar Paşa Köşkü’nün tescili var ve onun koruma alanında. Koruma alanının anlamı da şudur; tescilli bir parsel koruma alanında kalıyorsa, o parseldeki yapılaşmalara da herhangi bir uygulama yapılmadan önce yine kuruldan izin alınır. Buna istinaden bu 16 parselde yapacakları bina projeleri kurula sunuluyor ve kurul da burada bina yapılabilir diye onaylıyor. Lisenin bulunduğu komşu olan 17 parsel çok büyük alan olması nedeniyle kurul ‘koruma alanının kendine ait parseli olsun’ diyor. Böyle olunca 2020 yılında 16 parsel koruma alanından çıkıyor ve yetki Koruma Kurulu’nun dışında kalmış oluyor.”
BELEDİYE İNŞAATI DURDURMUŞTU
12 Ağustos 2022 tarihinde Kadıköy Belediyesi tarafından yeni yapı için Yapı Ruhsatı verildiğini dile getiren Seymen, hafriyatın başlamasının ardından, çevreden kalıntıların çıktığı ile ilgili şikayetlerin geldiğinin altını çizdi. Gelen şikayetlerin sonucunda KUDEB olarak inşaatı durdurduklarını söyleyen Seymen, kurula ve arkeolojiye durumu değerlendirmeleri için yazı yazdıklarını da iletti. Seymen “Böyle bir durumda zaten, arkeoloji çalışma yapacak ve çıkacak rapora göre işlemler yürüyecek. Bunun üzerine kurul ‘alandaki çalışmanın durdurulmasını ve arkeoloji denetiminde hafriyat çalışması devam etsin, bize rapor versinler bizde ona göre karar vereceğiz’ dedi” şeklinde konuştu. 14 Ekim 2022’de Müze Müdürlüğü’nün bu kararı aldığını aktaran Seymen, 28 Eylül 2022 tarihinde Kadıköy Geleneksel Çarşı ve Moda 3.derece arkeolojik sit alanı yapıldığının altını çizdi.
Seymen “Bu ilanla beraber bu bölgedeki bütün imar duruyor ve ilandan iki ay sonra da geçiş dönemi şartları belirleniyor. İlana göre; ilandan önce ruhsat almış ve inşaat devam edip ilana kadar, temel üstü seviyesine gelmişse inşaata devam edebilir. Ama temel üstü seviyesine gelmemişse, inşaat durdurulur ve ruhsat iptal edilir” dedi.
Seymen, Kadıköy Belediyesi’nin müzenin çalışmasından bağımsız olarak, 3.derece sit alanının ilanıyla birlikte, 5 Aralık 2022 tarihinde bu parselin yapı ruhsatını iptal ettiğini vurguladı.
DENETİM MÜZEYE VERİLMİŞTİ
Seymen, Müze Müdürlüğü’nün köşkün kalıntıları ile ilgili raporun İstanbul 5 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na gelmesiyle 11 Nisan 2023 tarihinde değerlendirme yapıldığını ifade etti.
Raporda şu ifadelere yer verildi: “Taşınmaza ilişkin raporlarda tescili kaldırılan yapının bodrum katına ait olduğu anlaşılan kalıntıların kaldırılmasına, alanda ilgili müzeden izinsiz iş makinasıyla çalışma yapılması nedeniyle ilgililer hakkında suç duyurusu bulunmasına, alandaki tüm çalışmaların bu aşamada müze denetiminde yapılmasına, müzeden nihai sonuç raporu iletilinceye kadar hafriyat çalışmaları dışında alanda hiçbir çalışma yapılmamasına, parselin güneydoğusunda proje alanının içerisinde tehlike arz eden servi ağacın müze müdürlüğü denetiminde ilgili idarece kaldırılmasında sakınca olmadığına karar verildi.”
Seymen, Kadıköy Belediyesi temsilcisi olarak katıldığı görüşmede, İstanbul Büyükşehir Belediyesi temsilcisi ile alınan bu kararda karşı oy kullandıklarını ama çoğunluk kararı ile alınan bu kararın kabul edildiğini kaydetti.
“HER ŞEY TAHRİP EDİLDİ”
Caferağa Mahalle Muhtarı Zeynep Ayman ise 16 parsel olarak geçen bu alan için “Burası İstanbul 5 numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurul Kararı’na göre, 1. derece tarihi eser, eskiye dair her türlü fotoğraf, hatta rölevesi bile alınmış bir eser” şeklinde konuştu.
İnşaat çalışmaları başladıktan sonra, kalıntıların ortaya çıkmasıyla beraber Arkeoloji Müzesi’nin kazı çalışmaları yaptığını kaydeden Ayman, “Müze henüz raporunu hazırlamadı ancak alanda ortaya çıkan her şey elle tahrip edildi, bulgular un ufak oldu” iddiasında bulundu.