Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yerel yönetimler Marmara Denizi’ni etkisi altına alan müsilaj tehdidi için hareke geçti. 6 Haziran Pazar günü Kocaeli’nde düzenlenen “Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon Toplantısı”nda, üç ay içinde faaliyete geçirilmesi öngörülen eylem planının 22 maddesi açıklandı. Marmara Denizi’nin temizlenmesi için ilk adım ise 8 Haziran Salı günü Caddebostan Sahili’nde atıldı. İstanbul Valiliği ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ev sahipliğinde gerçekleştirilen “Müsilaj Temizliği Seferberliği Programı”na; Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Marmara Belediyeler Birliği (MBB) Başkanı Tahir Büyükakın, Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı katıldı.
Fotoğraf: Sinem TEZER ÇATAL
“30 MİLYON İŞ BİRLİĞİ YAPMALI”
Toplantıda konuşan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Marmara Denizi’nde yaşanan tehdidin yılların birikimi olduğuna dikkat çekerek şöyle devam etti: “Bu işin başında bakanlığımız, valiliklerimiz, belediyelerimiz olmak zorunda. Unutulmasın ki, 30 milyona yakın nüfus, bu işte iş birliği yapmaz ise bunun çözümü mümkün değil. Dünyanın en güzel kentinin, en güzel denizinin içindeyiz, kıyısındayız. Hakkını vermeliyiz. Üç ay sonra ortaya çıkacak yol haritası bütün kurum ve kuruluşların ev ödevi haline gelecektir. Ortaya çıkan ödevler üzerinden halkımıza hesap vermek zorundayız. Bu manada ben bu stratejik planı çok önemsiyorum.”
Fotoğraf: Sinem TEZER ÇATAL
“BİN KİŞİLİK EKİP ÇALIŞACAK”
Törende konuşan Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum da 2021 yıl sonuna kadar Marmara Denizi'nin tamamının koruma alanı ilan edileceğini söyledi ve şöyle devam etti: “Atıksu arıtma sistemlerimizi en ileri teknolojiye taşıyarak, deniz suyu kalitesini yükselteceğiz. Arıtma tesislerimizin teknolojilerini en üste çıkaracağız. Kaçak balıkçılığa geçit verilmeyecek ve hayalet ağları temizleyeceğiz. Bu çerçevede 25 deniz yüzeyi temizleme teknemiz, kirlilik dağılmasını önlemek için bariyer serme teknelerimiz, 18 destek botumuzla harekete geçiyoruz. Topladığımız tüm atıkları; karaya getirip sızdırmasız kamyonlarla, belediyelerimizin bertaraf tesislerine göndereceğiz. Tüm operasyon boyunca yaklaşık bin kişilik ekip çalışacak. Yine daha önce hem deniz suyu hem de müsilaj numunelerini, bilimsel olarak incelenmesi için, TÜBİTAK'a gönderdik. Farklı noktalardan yeni numuneler de alıp göndermeye devam edeceğiz."
Fotoğraf: Murat Mehmet Aydın
Konuşmaların ardından heyet, Caddebostan Sahili’nden tekneyle Marmara Denizi’ne açıldı ve incelemelerde bulundu.
EYLEM PLANI AÇIKLANDI
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 6 Haziran Pazar günü Kocaeli, İstanbul, Balıkesir, Bursa, Tekirdağ, Yalova valileri ve belediye başkanlarının katıldığı “Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon Toplantısı”nın ardından Marmara Denizi'ni müsilajdan temizlemek amacıyla eylem planı açıkladı.
Fotoğraf: Murat Mehmet Aydın
Müsilaj temizliği için açıklanan eylem planı şöyle:
-Marmara bölgesinde kirliliğin azaltılması ve izleme çalışmalarının yürütülmesi amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ilgili kurum ve kuruluşlar, üniversiteler, sanayi odaları ve STK'lardan müteşekkil koordinasyon kurulu, Marmara Belediyeler Birliği bünyesinde ise Bilim ve Teknik Kurulu oluşturulacak.
-Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı üç ay içerisinde hazırlanarak çalışmalar bu plan çerçevesinde yürütülecek.
- Bölgede bulunan mevcut atık su arıtma tesislerinin tamamı ileri biyolojik arıtma tesisine dönüştürülecek. Atık suların ileri biyolojik arıtım yapılmaksızın Marmara Denizi'ne deşarjını engelleyici hedefler doğrultusunda çalışmalar yürütülecek.
-Marmara Denizi'ne deşarj yapan atık su arıtma tesislerinin deşarj standartları 3 ay içerisinde güncellenerek hayata geçirilecek.
-Arıtılmış atık suların mümkün olan her yerde yeniden kullanımı artırılacak, desteklenecek. Temiz üretim teknikleri uygulanacak.
- Atık su arıtma tesislerini gerektiği gibi işletmeyen OSB'lerin rehabilitasyon ve iyileştirme çalışmalarıyla ileri arıtma teknolojilerine geçişi hızlandırılacak.
-Atık su arıtma tesislerinin yapımı ve işletilmesini çok daha kolay hale getirmek için kamu-özel sektör işbirliği modelleri hayata geçirilecek.
- Marmara Denizi'ne gemilerin atık sularının boşaltılmasının önlenmesine yönelik üç ay içerisinde düzenleme yapılacak.
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan çalışmalar çerçevesinde alıcı ortama deşarj yapan atık su arıtma tesislerinin tamamı 7/24 online izlenecek. Marmara Denizi'ndeki 91 izleme noktası 150'ye çıkarılacak. Türkiye Çevre Ajansı eliyle Marmara Denizi ile ilişkili tüm havzalardaki denetimler uzaktan algılama, uydu ve erken uyarı sistemleri, insansız hava araçları ve radar sistemleri kullanılarak artırılacak.
- Marmara Denizi kıyılarını kapsayacak şekilde Bölgesel Atık Yönetimi Eylem Planı ve Deniz Çöpleri Eylem Planı üç ay içerisinde hazırlanarak uygulamaya konulacak.
-İyi tarım ve organik tarım uygulamaları ile basınçlı ve damlama sulama sistemleri yaygınlaştırılacak.
- Marmara Denizi'yle ilişkili havzalarda, dere yataklarına yapay sulak alanlar ve tampon bölgeler oluşturularak kirliliğin denize ulaşması önlenecek.
- Zeytin karasuyu ve peynir altı suyu kaynaklı kirliliğin önlenmesi için atık su azaltımını gerçekleştirecek teknolojik dönüşümler sağlanacak.
- Fosfor ve yüzey aktif madde içeren temizlik malzemelerinin kullanımı aşamalı olarak azaltılacak. Organik temizlik ürünleri teşvik edilecek.
-Marmara Denizi'ndeki tüm hayalet ağlar bir yıl içerisinde temizlenecek.
-Balıkçılık faaliyetlerinin ekosistem temelli yapılması sağlanacak, koruma alanları geliştirilecek.
- Müsilaj nedeniyle zarar gören balıkçılara ekonomik destek sağlanacak.
-Deniz kirliliğinin önlenmesi ve vatandaşlarımızın bilinçlendirilmesi amacıyla çalışmalar yapılarak kamuoyunun bilgilendirecek bir platform oluşturulacak,
- Soğutma suları ve termal tesislerden oluşan sıcak suların Marmara Denizi'ne etkilerinin azaltılmasına yönelik tedbirler alınacak.