‘Çocuk cinsel istismarı' sorunu var'
Kadıköy Belediyesi Çocuk Ruh Sağlığı Merkezi,anne-babalaınr çocukları cinsel istismara maruz kaldığında bunu nasıl fark edebilecekleri ve istismarı önleyici tedbirlerin neler olabileceği konusunda açıklama yaptı.
Son günlerde sosyal medyada başlatılan bir kampanya var: “Pedofiliye savaş açtık”. Çocuk gelinler üzerinden başlayan bu kampanyayı daha iyi anlayabilmek için öncelikle pedofili kavramını incelemek yararlı olacaktır. Halk dilinde “sübyancılık” olarak da bilinen bu kavram, erişkin bir bireyin ergenlik öncesi çocukları veya ergenliğe yeni girmişleri cinsel açıdan çekici bulması ve cinsel eğiliminin çocuklara yönelik olmasına neden olan psikoseksüel bir rahatsızlıktır ve suçtur.
Pedofili kavramını “çocuk cinsel istismarı”ndan ayrı düşünemeyiz. Çocuk cinsel istismarı pedofilleri de içine alan daha geniş bir olgudur. Pedofili bir sapkınlıktır ancak aynı zamanda çocuk cinsel istismarıdır. Genel kabul görmüş çocuk istismarı tanımı bir yetişkinin bir çocukla cinsel ilişkiye girmesi veya onu cinsel haz amacıyla kullanmasıdır.
Medyada kendine yer bulan “12 yaşındaki bir kızın 60 yaşındaki bir adamla ‘rızası varsa’ evlenebilir” gibi ifadeler ve “çocuk gelin” kavramının kullanılması, çocuk cinsel istismarının meşrulaştırılmasına sebep olmaktadır. İhtiyacımız olan, çocuk cinsel istismarlarını ‘çocuk gelin’ gibi kavramlarla somutlaştırmak değil, bunları önleyici tedbirler almaktır. Bu tedbirlerin başında cezai yaptırımların caydırıcı düzeyde olması ve bunların uygulama aşamasında da herhangi bir statü gözetmeksizin farklılık göstermemesi gelmektedir.
Bu yüzden “Pedofiliye savaş açtık” kampanyası ve benzer içerikte yapılacak tüm kampanyaların çocuk istismarını engelleme ve bu konuda toplumu bilinçlendirme açısından önemi büyüktür. Bazı dini inanışlar veya töreler erken yaşta evliliği onaylasa da çocuğun fiziksel olarak olgunlaşmış olmasını evliliğe hazır olarak düşünmemek gerekir, önemli olan duygusal olgunluktur.
Peki anne-babalar çocukları cinsel istismara maruz kaldığında bunu nasıl fark edebilirler ve istismarı önleyici tedbirler neler olabilir?
TACİZCİNİN HEDEFİNDEKİ ÇOCUKLAR
*Anne babasıyla ilişkisinin kopuk olduğu çocuklar.
*Ailede fiziksel şiddete maruz kalan çocuklar (saçını okşayan biriyle karşılaşma).
*Sevgi yoksunu çocuklar (başkalarına sarılma isteği vb).
*Suçu işleyen kişilerin yüzde 85’i çocuğun tanıdığı kişilerden oluşmaktadır. stismara maruz kalan çocuklarda tacizin etkisi genelde ilk 2 yıl içinde ortaya çıkmaktadır. Bu etkiler taciz sırasında tacizin ne şekilde yaşandığına ve kim tarafından uygulandığına göre değişmektedir.
*Tacizin kim tarafından ne kadar süre uygulandığına bağlı olarak tacize uğrayan 10 yaşından küçük çocuklarda; Kendi yaș ve gelișim düzeyine uygun olmayan cinsel bilgiye ve ilgiye sahip olması, cinsel davranışlar sergilemesi, cinsel içerikli şeylerden kaçınması, ters tepki vermesi, resimlerinde, oyunlarında ve davranışlarında cinsel içerikli temaların olması, sık ve ortalık yerde yapılan așırı mastürbasyon, konuşmasında cinsel içerikli sözcüklerin sık kullanılması, baştan çıkarma davranışı, cinsel içerikli resim çizimleri (tecavüz), vücutlarının kirli ya da zarar görmüş olduğunu belirten cümleler kurmaları, genital bölgelerinde tuhaf-yanlış bir şeyler olduğunu düşüncesi, genital bölgelerinde ağrı duyma görülmektedir.
*10 yaşından büyük çocuklarda ise ağırlıklı olarak; rastgele cinsel ilișkiye girme davranıșı ve tekrarlayan istismarlara maruz kalma riski vardır, okul ve arkadaș ilișkisinde sorun yaşarlar, kendini yaralayıcı ve hatta kendine zarar verici davranışlar sergilerler.
ÇOCUĞUMUZU TACİZDEN NASIL KORURUZ?
*Çocuğunuzu, tanıdığınız herhangi birini (akrabanız, yakın arkadaşınız dahil) öpmesi, ona sarılması için zorlamayın. Bırakın bu konularda içinden gelen kişiye içinden geldiği gibi tepki versin.
*Çocuğunuza basit cinsel eğitimler verin; “buralar senin özel alanların, buralara kimse dokunmamalı, dokunursa o kişiye “hayır” diyebilir ve bana haber verebilirsin”
*Çocuğunuza vücudunun sınırlarını anlatın: “bu beden senin, eğer birinin seni kucaklamasını istemiyorsan bunu söyle, bunu söylemek senin hakkın, seni rahatsız eden en ufak bir fiziksel dokunmayı sonlandır”
*Çocuğunuza, istenmeyen bölgelere dokunmanın yasal olmadığını, bunu yapan bir yetişkinin yanlış yaptığını öğütleyin ki biri ona tacizde bulunmak isterse yasal haklarını bilerek rahatlıkla tepki verebilsin.
*Arkadaşlarını ve arkadaşlarının anne babalarını tanıyın.
*Sizin izniniz olmadan kimsenin aracına binmemesi gerektiğini söyleyin.
*Çocuğunuzla aranızda iyi bir iletişim kurun; yaşadığı şeyleri size anlatması için onu cesaretlendirin ve başından geçen olumsuz/ kötü bir deneyimi anlattığında abartılı tepki vermeyin ki anlatabilsin.
*Tüm çocukların “sevgi” - “kabul edilme” ihtiyaçları yoğundur.
*Bu duyguları ebeveynleri tarafından doyurulmazsa, kabul görmek ve sevilmek için başkasının ondan istediğini yapabilir.
*Dolayısıyla çocuğunuza ne kadar karşılıksız sevgi verirseniz ve onu ne kadar koşulsuz seversiniz, başkalarına karşı o kadar az yakınlaşma ihtiyacı duyacaktır.
NE YAPMALIYIM?
*Seyirci kalmayın!
*Güvenli bir ortamda çocuğun size açılmasını sağlayın, size ne yaşadığını anlatması için onu cesaretlendirin.
*Çocuğunuza “sen yanlış bir şey yapmadın”, “bu olan senin suçun değil” mesajı verin.
*Onu ruh sağlığı uzman götürün.
*Çocuğunuzun, bu konuda uzman biri tarafından, medikal muayeneden geçmesini sağlayın. Bunu yaparken doktorun onu nasıl muayene edeceğini ve bunu ne için yapacağını hem siz anlatın hem de onu muayene edecek doktor anlatsın.