'Oğuz Atay aramızda yaşıyor'
Türk edebiyatının önemli roman ve öykü yazarlarından Oğuz Atay, ölümünün 37. yılında Kadıköy Belediyesi tarafından yapılan etkinliklerle anıldı.
Türk edebiyatının önemli roman ve öykü yazarlarından Oğuz Atay, ölümünün 37. yılında Kadıköy Belediyesi tarafından yapılan etkinliklerle anıldı. CKM’de düzenlenen panelde konuşan Atay’ın kuzeni Yavuz Atay, “Oğuz Atay hâlâ aramızda yaşıyor, yaşamaya da devam edecek” dedi.
Aysel KILIÇ
Oğuz Atay, 13 Aralık 1977'de, tam 37 yıl önce aramızdan ayrıldı. İstanbul Kadıköy Belediyesi de Atay'ı düzenlediği etkinliklerle andı. Bu etkinliklerden biri de Kadıköy Belediyesi Caddebostan Kültür Merkezi’nde yapıldı. 13 Aralık Cumartesi akşamı, “Anlatıcının İzinde Oğuz Atay” isimli bir panel düzenlendi. Oğuz Atay’ın kuzeni Yavuz Atay, Prof. Dr. Esin İnan, yazarlar Handan İnci ile Selçuk Orhan’ın konuşmacı olduğu panelde, Oğuz Atay’ın hayata bakış açısı, eserleri ve anıları konuşuldu.
Atay’ın kuzeni Yavuz Atay, “Oğuz hâlâ aramızda yaşıyor” sözleriyle konuşmasına başladı. “37 yıl geçti ama Oğuz Atay burada, aramızda. Tutunamayanlar var oldukça Oğuz Atay da var olacaktır” diyen Atay, Oğuz Atay’la olan anılarını anlattı. Oğuz Atay’ın Kastamonu’da doğduğu evin fotoğrafını gösteren Atay, “Oğuz ağabey Kastamonu’ya geldiğinde herkes onu çek severdi. Komşularla, akrabalarıyla ilişkisi çok iyiydi. Sıcak bir insandı. Köye geldiğinde bana imzalı kitaplarından getirmişti. Çok mutlu olmuştum. O kitapları büyük bir titizlikle saklıyorum” dedi.
“HAYATTAYKEN DEĞERİ BİLİNMEDİ”
Oğuz Atay’ın eserlerine de değinen Yavuz Atay, “Oğuz Atay, ‘Ben insanları tüm çıplaklığıyla anlatacağım’ demişti. Bunu yaptı ve eserlerinde insanları tüm çıplaklığıyla anlattı. Yazılarına baktığımızda mizah gücünün de çok kuvvetli olduğunu görüyoruz. Türk aydınlarını mizahi bir dille eleştirmesi bence çok önemlidir. Ama ne yazık ki her büyük yazar gibi, hayattayken eserlerinin değeri anlaşılamadı. Ama şu an kitapları büyük bir ilgiyle okunuyor, Oğuz Atay yaşıyor” diye konuştu.
“BURJUVAZİYİ SEVMEZDİ”
Prof. Dr. Esin İnan da, Oğuz Atay’ın ilk eseri “Tutunamayanlar” ile büyük çıkış yaptığını ancak sağlığında hiçbir eserinin ikinci baskısının yapılmadığını, ancak ölümünden sonra eserlerinin büyük ilgi gördüğünü söyledi. İnan, Oğuz Atay’ın bu duruma üzüldüğünü ise şu cümlelerle ifade etti: “Oğuz Atay, ‘Bu ilgisizlik beni öldürüyor’ diyordu. Bu duruma gerçekten üzülüyordu.” Oğuz Atay’ın kitaplarından alıntılar aktaran İnan, “O, kitaplarında yazdığı gibi burjuvaziyi sevmezdi. Tüm yapıtlarında küçük burjuvalara karşı büyük bir eleştirisi vardır” dedi.
“MESELESİ OLAN BİR YAZARDI”
Yazar Handan İnci de, Atay’ın eserlerini anlattı: “Oğuz Atay’ın kitaplarını birbirinden ayırmak mümkün değildir. Dünya görüşü, duruşu ve yazdıklarıyla bir bütündü. Meselesi olan bir yazardı” diye konuştu. Atay’ın eserlerinde esas olarak Türk aydınını anlattığını, eleştirdiğini ifade eden İnci, “Atay’ın söyledikleri, yazdıkları günümüzde hâlâ çok önemli. Cümleleri hâlâ içimizi kıpırdatıyor. Oğuz Atay bize çok şey anlatıyor” diye konuştu.
“ESERLERİ DEFALARCA OKUNMALI”
“Daha genç olduğum için, diğer konuşmacı arkadaşlarım gibi Oğuz Atay’ı birebir tanıma şansım olmadı” diyerek sözlerine başlayan yazar Selçuk Orhan ise “Ama onu kitaplarında iyi tanıdım. Her eseri defalarca okunmalı. Çünkü her okuduğunda farklı bir bakış açısı oluşturuyor” dedi. Orhan, diğer konuşmacılar gibi “Oğuz Atay’ın küçük burjuva yaşama eleştirisi var” dedi ve şöyle devam etti: “Oğuz Atay eserlerinde genel olarak aydınları ve küçük burjuvayı ele almış. Ama Türk halkının ruhuyla ilgili yapıtlar ortaya koymasını çok isterdim.”
TESAK’TA DA ANMA VARDI
Kadıköy Belediyesi’nin Oğuz Atay’la ilgili bir diğer etkinliği de Kadıköy Belediyesi Tarih Sanat Edebiyat Kütüphanesi’nde (TESAK) düzenlendi.
13 Aralık Cumartesi günü düzenlenen “Oğuz Atay Anma”sında; Ahmet Ergenç, Birgül Oğuz, Erdem Şenocak ve Hilmi Tezgör, Gülenay Börekçi’nin moderatörlüğünde Oğuz Atay’ı ve eserlerini anlattılar.
ATAY’IN ESERLERİYLE PANELE KATILDILAR
Caddebostan Kültür Merkezi’ndeki panelin en büyük katılımcıları gençlerdi. Gazete Kadıköy olarak, ellerinde Oğuz Atay’ın romanlarıyla panele gelen gençlere Oğuz Atay’ı sorduk. Üniversite öğrencisi Fırat Onur, “Oğuz Atay’ı okuyorum, çünkü yazdıkları çok şey anlatıyor. Bu nedenle tekrar tekrar okuyorum. Mesela Tutunamayanlar’ı iki kez okudum. Çok kişinin de benim gibi defalarca okuduğunu biliyorum” derken, Fatma Erdem de “Oğuz Atay kent yaşamını çok güzel anlatmış bence. Toplumun bir kimlik bunalımı yaşadığını o dönemlerde anlatmış ve bugün de durum bu. ‘Yabancılaşma’ üzerine çok araştırma yaptım, kitaplar okuyorum. Ama bence yabancılaşmayı en güzel anlatan kitaplar Oğuz Atay’ın eserleri”.
Hüseyin Tepe ise, “Oğuz Atay’la tanışmam çok yeni oldu. Tutunamayanlar’ı okudum. Şimdi heyecanla diğer eserlerini de okuyacağım” diye konuştu.