Okul fobisi (II)
Okul fobisi, başka bir deyişle okul korkusu, genellikle 6-8 yaş arası okula başlangıç döneminde görülen ancak 11-12 yaş ve ergenlik dönemi gibi farklı yaşlarda da yaşanabilen bir durumdur
Kadıköy Belediyesi Çocuk Koruyucu Ruh Sağlığı Merkezi
Uzman Psikolog İrem Turgut
Uzman Psikolog İrem Turgut
Bu sebeple okul konusunda önce ailenin güvenli olması, çocukla ebeveynlerin kendi okul anılarının paylaşılması ya da çocuğun okulla ilişkili sevebileceği özelliklerden bahsetmek çocuğu rahatlatabilir.
Bunların yanında okul konusundan çok sık bahsetmek de durumu büyük bir meseleye dönüştürerek çocuğun bu konudaki rahatsızlığını arttırabilir. Bu yüzden çocuğun hoşlanabileceği okul dışı aktivite ve konuları da gündeme getirmek, çocuğun akranlarıyla iletişim kurmasını ve sosyalleşmesini sağlamak çocuğa faydalı olabilir.
Ailenin öğretmenle işbirliği yapması ve okul ortamından haberdar olması, okul fobisinin çözümlenmesinde son derece önemlidir. Böylece öğretmen desteği de alınarak çocuğun öğretmeni ve arkadaşlarıyla kurduğu ilişkiler, okulda geçirilen zamanın niteliği gibi konular üzerinde bilgi sahibi olunur. Bu sayede çocuğun okula gitmek istememesinde bu etkenlerin payı olup olmadığı daha kolay belirlenebilir.
Okulla işbirliğinin sağlanması ve çocuğun okula gitmeye devam etmesi çözüm sürecinde önemlidir. Ancak bu süreçte çocuğun okula devamlılığını sağlamak ya da kaygısını azaltmak ebeveynler için zor olabilir. Bu yüzden okulla birlikte konuyla ilgili bir ruh sağlığı uzmanının desteğini almak da aileye yardımcı olacaktır.
Okul fobisi konusunda yapılabilecekleri özetlersek;
*Çocuğa karşı duyarlı olmak sorunun çözümünde ilk adımdır. Çocuğunuzun duygularını, üzüldüğü bir şey olup olmadığını sormanız ve onu sabırla dinlemeye hazır olmanız rahatlamasını sağlayacaktır, okul ortamı, öğretmen ya da arkadaşları gibi okul yaşamına ilişkin konularda konuşmak gibi. Bu, sorunun kaynağına gitmenizi de kolaylaştırır.
*Çocuğun genel davranışları, günlük rutini hakkında bilgi sahibi olmanız; davranışlarındaki herhangi bir değişikliği fark etmenizi sağlayacak ve gerektiğinde ona yardımcı olmanızı kolaylaştıracaktır.
*Okula gitmeyi reddeden çocuğu suçlamadan, ona bunun geçici bir durum olduğunu ve zaman zaman başka çocukların da okulla ilişkili sorun yaşayabildiğini ancak bunun çözülebileceğini anlatmak faydalı olabilir.
*Ebeveyn ve aile büyüklerinin, çocuğun okula gitmesi konusunda, kararlı ve tutarlı olmaları önemlidir. Ailenin bu konuda tereddüt etmesi veya kaygılanması çocuğun korkusunu tetikleyecektir. Bu aşamada çocuğun okuluna ilişkin sevdiği özelliklerden, birlikte zaman geçirmeyi sevdiği arkadaşları veya sevdiği etkinliklerden söz ederek okula gitmesi teşvik edilebilir.
* Ev ve aile ortamının huzurlu olup olmaması, çocuğun ebeveynden ayrılmakta güçlük yaşaması gibi durumların çocuğun okul yaşamını etkileyebileceği unutulmamalıdır.
*Çocuğun ayrılmakta zorlandığı bir ebeveyni varsa, çocuğu okula diğer ebeveynin ya da okul servisinin götürmesi faydalı olabilir.
*Okul ortamı konusunda bilgi sahibi olmak da okul fobisini aşmak konusunda ebeveynler için önemlidir. Bu noktada anne-baba- öğretmen işbirliği fayda sağlar.
* Okul korkusuyla ilgili, gerektiğinde, bir uzmandan destek almak sorunun çözümünde aileye yardımcı olur. Rehber öğretmenler, okul psikologları, bu alanda çalışan çocuk ergen psikoloğu ve psikiyatristlerine başvurulabilir.
Bunların yanında okul konusundan çok sık bahsetmek de durumu büyük bir meseleye dönüştürerek çocuğun bu konudaki rahatsızlığını arttırabilir. Bu yüzden çocuğun hoşlanabileceği okul dışı aktivite ve konuları da gündeme getirmek, çocuğun akranlarıyla iletişim kurmasını ve sosyalleşmesini sağlamak çocuğa faydalı olabilir.
Ailenin öğretmenle işbirliği yapması ve okul ortamından haberdar olması, okul fobisinin çözümlenmesinde son derece önemlidir. Böylece öğretmen desteği de alınarak çocuğun öğretmeni ve arkadaşlarıyla kurduğu ilişkiler, okulda geçirilen zamanın niteliği gibi konular üzerinde bilgi sahibi olunur. Bu sayede çocuğun okula gitmek istememesinde bu etkenlerin payı olup olmadığı daha kolay belirlenebilir.
Okulla işbirliğinin sağlanması ve çocuğun okula gitmeye devam etmesi çözüm sürecinde önemlidir. Ancak bu süreçte çocuğun okula devamlılığını sağlamak ya da kaygısını azaltmak ebeveynler için zor olabilir. Bu yüzden okulla birlikte konuyla ilgili bir ruh sağlığı uzmanının desteğini almak da aileye yardımcı olacaktır.
Okul fobisi konusunda yapılabilecekleri özetlersek;
*Çocuğa karşı duyarlı olmak sorunun çözümünde ilk adımdır. Çocuğunuzun duygularını, üzüldüğü bir şey olup olmadığını sormanız ve onu sabırla dinlemeye hazır olmanız rahatlamasını sağlayacaktır, okul ortamı, öğretmen ya da arkadaşları gibi okul yaşamına ilişkin konularda konuşmak gibi. Bu, sorunun kaynağına gitmenizi de kolaylaştırır.
*Çocuğun genel davranışları, günlük rutini hakkında bilgi sahibi olmanız; davranışlarındaki herhangi bir değişikliği fark etmenizi sağlayacak ve gerektiğinde ona yardımcı olmanızı kolaylaştıracaktır.
*Okula gitmeyi reddeden çocuğu suçlamadan, ona bunun geçici bir durum olduğunu ve zaman zaman başka çocukların da okulla ilişkili sorun yaşayabildiğini ancak bunun çözülebileceğini anlatmak faydalı olabilir.
*Ebeveyn ve aile büyüklerinin, çocuğun okula gitmesi konusunda, kararlı ve tutarlı olmaları önemlidir. Ailenin bu konuda tereddüt etmesi veya kaygılanması çocuğun korkusunu tetikleyecektir. Bu aşamada çocuğun okuluna ilişkin sevdiği özelliklerden, birlikte zaman geçirmeyi sevdiği arkadaşları veya sevdiği etkinliklerden söz ederek okula gitmesi teşvik edilebilir.
* Ev ve aile ortamının huzurlu olup olmaması, çocuğun ebeveynden ayrılmakta güçlük yaşaması gibi durumların çocuğun okul yaşamını etkileyebileceği unutulmamalıdır.
*Çocuğun ayrılmakta zorlandığı bir ebeveyni varsa, çocuğu okula diğer ebeveynin ya da okul servisinin götürmesi faydalı olabilir.
*Okul ortamı konusunda bilgi sahibi olmak da okul fobisini aşmak konusunda ebeveynler için önemlidir. Bu noktada anne-baba- öğretmen işbirliği fayda sağlar.
* Okul korkusuyla ilgili, gerektiğinde, bir uzmandan destek almak sorunun çözümünde aileye yardımcı olur. Rehber öğretmenler, okul psikologları, bu alanda çalışan çocuk ergen psikoloğu ve psikiyatristlerine başvurulabilir.