Kadıköylü kadınlar, kurulacak Potlaç Kadın Emeği Pazarı’nda dayanışmayı ve kolektif üretimi örgütleyerek emeklerinin değerini görecek
Bircan BİROL
Kadıköy Belediyesi’nin ve Kadıköylü kadınların düzenlediği Kadın Forumu ve Çalıştayı gibi etkinlikler, toplantılar ve atölyeler sonuçlarını vermeye başladı. Kadın emeği pazarı projesi olarak geliştirilen “Potlaç”, geçtiğimiz günlerde Kadıköylü kadınların katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda tanıtıldı. Potlaç toplantısı yoğun katılım nedeniyle 30 Nisan Cumartesi ve 4 Mayıs Çarşamba günü iki kez yapıldı.
KADINLAR İÇİN EK GELİR
Toplantıyı açan Kadıköy Belediye Başkan Yardımcısı Bahar Yalçın, fikrin gelişim sürecini şu şekilde aktardı: “Kadıköy Belediyesi’nin uygulanmaya devam eden Yerel Eşitlik Eylem Planı kapsamında, kadınların taleplerinin sonucunda belirlenen bir hedef var. O da Kadıköylü kadınlar için bir gelir yaratılması ve buna yönelik olarak kamusal alanlarda periyodik pazar yerleri kurulması. Potlaç Pazar Yeri uygulaması da bu hedef üzerinden gerçekleştirildi. Çeşitli toplantılar yaptık. Kadıköy Belediyesi’ndeki çeşitli birimler bir araya geldi ve fikir teatileri sonucunda daha önce uygulanmış örneklere de bakarak bu projemizi geliştirdik” dedi. Daha sonra Kadıköy Belediyesi’nin kadınlara yönelik faaliyetlerinin tanıtıldığı video izlendi ve Kadıköy Belediyesi Sosyal Destek Hizmetleri Müdürü, Sosyolog Elif Duygu Adıgüzel gerçekleştirdikleri çalışmalardan bahsetti.
POTLAÇ: DAYANIŞMA ve BAĞ KURMA
Tanıtım kısmının ardından Kadıköy Akademi’den Bilge Güler hem Potlaç’ı tanıttı, hem de kadınların pazara nasıl başvurabileceklerini anlattı. Güler sözlerine Potlaç’ın anlamını açıklayarak başladı. Güler, “Potlaç, Kızılderililerin değiş-tokuş bayramlarına verilen isim. Hem “beslemek” hem “tüketmek” anlamında kullanılıyor. Tek başına değil kolektif olma, rekabet değil dayanışma, üretmekten ve alışverişten öğrenme, birbirimizi tanıma ve birbirimizle bağlar kurma gibi kültürel anlamlar taşıyor.” dedi.
Daha sonra projenin hedeflerinden bahseden Güler, hedefleri kısa ve uzun vadeli olarak tuttuklarının altını çizdi. Güler, “Kısa vadede Kadıköy’de yaşayan ve gıda dışı üretim yapan kadınların, ürünlerini satarak gelir elde etmesi, pazar yerinde stant alanından faydalanacak kadınların Kadıköy Belediyesi ile iletişim halinde olması, üretimlerini geliştirmeye yönelik danışmanlık ve ilgili yönlendirmelerden faydalanması.” açıklamasında bulunurken, uzun vadede ise “Kadıköylü kadınlarla Potlaç Ağı’nı kurmak ve devam ettirmek, kapasite geliştirme, ürün tasarımı ve iyileştirmesi, liderlik, girişimcilik ve kooperatifçilik gibi konularda kadınlara Kadıköy Belediyesi olarak destekler sunmak.” Olarak sıraladı.
ADİL BİR PAZAR İÇİN ROTASYON
Bilge Güler kadınlarla bu bilgileri paylaştıktan sonra katılım koşullarını anlatarak önemli bir noktanın altını çizdi. Güler “Ürün çeşitliğinin sağlanması, rekabetin asıl amacının önüne geçmemesi, farklı işleve sahip ürünlerin pazara konulması ve herkesin faydalanabilmesi için pazarın rotasyonla işlemesini sağlayacağız.” dedi. Her üretici kadının pazardan en adil ve en sık biçimde faydalanması amacı ile getirilen rotasyon kuralı, başvuru yoğunluğuna göre kadınların kaç kez ürünlerini sergileyeceklerini belirleyecek. Güler, pazar yerinin “pilot bir uygulama” olduğunu belirterek, “Burada kadınlara düzenli bir gelir aracı olarak sunulmadığının özellikle altını çiziyoruz.” dedi.
KİMLER KATILABİLİR?
Potlaç’a katılmak çok kolay. Kadıköy’de ikamet etmek, kendi ürettiği bir ürünün satışını yapacak olmak ve 18 yaşını doldurmuş, kadın ya da LBTİ birey olmak bu ağın bir parçası olmak için yetiyor da artıyor bile.
Başvuru sürecinin de ‘startı’ çoktan verildi; ama katılmak isteyenler geç kalmış değil. Eğer “Ben de varım” diyorsanız, 2-20 Mayıs tarihleri arasında Hasanpaşa Sosyal Destek ve Eğitim Merkezi’nde bulunan “Potlaç Başvuru ve Danışma Masası”na ürettiğiniz ürünün örneklerini ve Kadıköy’de oturduğunuzu belgeleyen ikamet belgenizi getirmeniz gerekiyor. Bir de size verilen Potlaç Başvuru Formu’nu doldurmanız… 18 Mayıs’ta ise başvuran kadınlar bilgilendirilecek. Değerlendirme kurulu tarafından verilecek “onay belgesi” ile kadınlar belirtilen satış gününde stant açabilecek. Ayrıca stant ücreti olarak da 10 TL gibi bir rakam belirlenmiş ve bu rakam satış günü sonrasında üreticiden tahsil edilecek.
Başvurularda el emeği ürünle başvuru yapılması, gıda harici bir ürün olması özellikle belirtiliyor. Pazar yerinin ilk açılışının 27-28-29 Mayıs tarihlerinde olması planlanıyor. Pazar her açıldığında 38 stant ve 2 sivil toplum kuruluşu standına yer verilecek. Potlaç Kadın Emeği Pazarı, Moda Çay Bahçelerindeki alanda kurulacak. Pazarın haftada 3 gün; cuma, cumartesi, pazar günleri saat 10.00 ile 21.00 arasında açık olması düşünülüyor. Yaz dönemi boyunca bu şekilde devam edilecek pazarı sürekli kılmak için, Kadıköy Belediyesi çalışanı kadınlar şimdiden kollarını sıvayarak çalışmaya başladı.