Kadıköy Belediyesi’nin Fikirtepe’de sorunların çözümü için başlattığı girişimler sonuç verdi. Çevre Şehircilik Bakanı Murat Kurum Fikirtepe'de dönüşüm projelerinin TOKİ ve Emlak Konut işbirliği ile yapılacağını açıkladı. Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, “Bakanlığın vereceği yetki ile beraber Kadıköy Belediyesi olarak Fikirtepe’de olmaya hazırız. Yetkinin kimde olduğu önemli değil. Fikirtepe bizim.” dedi

Fikirtepe, Türkiye’de kentsel dönüşüm denince akla gelen ilk yerlerden biri. Bundan 10 yıl önce büyük umutlar ve sözler ile başlatılan kentsel dönüşüm projeleri yıllar sonra birçok aile için yıkım anlamına gelmeye başladı. Eski evlerinden kurtulup daha güvenli ve modern evlerde yaşama hayali kuran Fikirtepeliler ilk önce yapı firmalarıyla anlaştılar, daha sonra ise yeni evlerini beklemeye koyuldular. Ancak hepsi olmasa bile birçoğu hayal kırıklığıyla baş başa kaldı. Birçok firma sözleşme imzalanmasına rağmen konutları teslim etmedi, bazıları ise sadece temel atmakla yetindi. Projelere hiç başlamayan ve inşaatları yarım bırakan müteahhitler bir bir kaçtı. Mahalle halkının öne çıkanları bu süre içerisinde kentsel dönüşüm yasasının, ilgili mevzuatların mecburen uzmanı oldu. Davalar açıldı, binlerce dilekçe yazıldı, eylemler yapıldı, çadır kentler kuruldu. Buna karşılık yetkililer defalarca söz verdiler, sorunların çözüleceğini söylediler. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yetkili olduğu Fikirtepe’de hak sahiplerinin sabırlı mücadelesi ve Kadıköy Belediyesinin girişimleri sonucunda yaşanan bu gelişme olumlu sonuçlanacağa benziyor.

BAKAN KURUM AÇIKLADI

23 Kasım Pazartesi günü Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ev sahipliğinde “Fikirtepe Kentsel Dönüşüm İstişare Toplantısı” düzenlendi. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Kadıköy Kaymakamı Mustafa Özarslan ve Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı’nın katıldığı toplantıda hak sahipleri, muhtarlar ve dernek başkanları da yer aldı.

Fikirtepe'nin 2007'de "kentsel dönüşüm alanı" olarak belirlendiğini hatırlatan Kurum, "Fikirtepe ve Çevresi Uygulama İmar Planı"nın onaylandığını, yarım kalan ve hiç başlamayan projelerin TOKİ ve Emlak Konut eliyle tamamlanacağını açıkladı. Kurum’un açıklamasına göre:

- Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğü sürecin tamamını yürütecek, uygulamalar Emlak Konut Genel Müdürlüğü eliyle yapılacak.

- 40 yapı adasında işlerine başlayan firmalardan teminat alınacak ve firmalara 1 ay süre verilecek. 1 aylık süre içerisinde projelere başlanılmazsa bakanlık devreye girecek ve inşaatı devam eden projeler bakanlık tarafından tamamlanacak.

- Hiçbir inşaat çalışmasının başlatılmadığı adaların da planları revize edilecek. Aralık ayında yeni planlar askıya çıkarılacak, ocak ayında yıkım süreci başlayacak. Şubat, en geç mart ayında ise inşaat çalışmaları başlatılacak.

- Fikirtepe’de 1,5 milyon metrekare alanda yapılacak yeni konutlar üç yıl içinde hazır olacak.

- Yeni Fikirtepe Projesinin yatırım değeri yaklaşık 5 milyar TL olacak.

-Kira yardımları Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğü bünyesinde verilecek. Proje bilgilendirme ofisi yedi gün hizmet verecek.

ODABAŞI: AMACIMIZ SORUNLARIN ÇÖZÜLMESİ

Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı Fikirtepe’deki gelişmeleri  gazetemize değerlendirdi. Kadıköy Belediyesi’nin Fikirtepe’de resmi olarak yetkili olmadığını ancak sorunların çözümü için her zaman sahada olduklarını ifade eden Odabaşı, “Göreve gelmeden önce, ‘Kadıköy, tek Kadıköy olacak’ diye bir iddiada bulunmuştuk. Herkes Kadıköy’ü bir bütün olarak değerlendiriyor ancak bizim dezavantajlı mahallelerimiz var. Bu mahallelerin başında Fikirtepe, Dumlupınar, Eğitim ve Merdivenköy’ün bir kısmı geliyor. ‘Tek Kadıköy’ derken şunu kastediyorum; Suadiye’de olan imkanların Fikirtepe’de olması, Caddebostan’da olan olanakların Dumlupınar’da da olması. Bunun için de göreve geldiğimizde tüm ekip arkadaşlarımla beraber sorunlu alanların hepsinde araştırma yaptık. Buralardaki altyapı çalışmalarını nasıl yapacağımızı, donatı alanlarını nasıl çoğaltabileceğimizi, yurttaşlarımızın sorunlarını nasıl çözebileceğimizi tartıştık. Bunun için de diyalog yöntemini seçip alandaki insanlarla görüşmelere başladık. Amacımız sorunların tamamen çözülmesiydi. Ama karşımıza hep, ‘Kadıköy Belediyesi’nin kurumsal olarak burada yetkisi yok’ sorunu çıktı. Çözüm noktasında bugüne kadar Kadıköy Belediyesi hep dışlanmış ve bu sorunun dışında tutulmuş. Ama bu şekilde de sorunun çözümü sağlanamadı. Çünkü orada yaşayanların birebir muhatabı Kadıköy Belediyesi’dir.” dedi.

“BİRLİKTELİK OLMALI”

Kadıköy Belediyesi’nin her zaman çözümden yana olduğunu dile getiren Odabaşı, şöyle devam etti: “30 Haziran’da Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Murat Kurum’la Ankara’da görüştüm. Fikirtepe’de yaşanan sorunları sayın bakanımıza anlattım. Çözüm noktasında Kadıköy Belediyesi’ne ne görev düşüyorsa bakanlığın yanında olacağımızı ifade ettim. Yani sorunu çözmek adına eleştirmek yerine iletişim kurma yolunu tercih ettik. Bu görüşmeden bir gün sonra bakanlık bürokratlarıyla belediyemizde bir toplantı düzenledik ve bu çalışmayı başlatmış olduk. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu da bir yol haritasını bakanlığa iletti. Burada bir birliktelik olmalı. Fikirtepe’de asli sorumlu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Biz Kadıköy Belediyesi olarak Fikirtepelilerin yaşadığı sorunları bakanlığa ilettik ve sorunun çözümü noktasında bakanlığın elini taşın altına koyması gerekiyordu. Bakanlık da bundan sonra Fikirtepe’de olacağını açıkladı. Bakanlığın vereceği yetki ile beraber Kadıköy Belediyesi olarak Fikirtepe’de olmaya hazırız.”

“BAMBAŞKA BİR FİKİRTEPE”

Odabaşı, bölgedeki sosyal donatı alanlarının henüz Kadıköy Belediyesi’ne devredilmediğini de hatırlatarak, “Bu alanda Kadıköy Belediyesi’ne tahsis edilecek sosyal donatı alanlarının bize devrini yaparlarsa bu alanlarda kreş, park, yeşil alan, sosyal hizmet merkezleri yapacağız. Tüm projelerimiz hazır. Ancak Fikirtepe’de yeni imar planı açıklanacak. Bu durumda sosyal donatı alanları da yeniden belirlenecek.  İmar planı kesinleştikten sonra bu alanlar Kadıköy Belediyesi’ne devredilirse biz Fikirtepe’yi bambaşka bir Fikirtepe yapmaya hazırız.” şeklinde konuştu.

“YASAL DÜZENLEME GEREKİYOR”

Toplantıda konuşulan bir başka konu da evi yıkılan Fikirtepelilerin emlak vergisinden muaf tutulmalarıydı. Bu konuya dair de değerlendirme yapan Odabaşı, “Fikirtepe’de konut üzerinden değil arsa payı üzerinden vergi alınıyor. Emlak Vergisi Kanunu’nda düzenlenmiş bir uygulama söz konusu. Bizim kanuna aykırı bir işlem yapmamız mümkün değil. Toplantıda Fikirtepeliler vergiden muaf olmak istediklerini ilettiler. Bakanlık yasal düzenleme yaparsa biz vergileri almayız.”

İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kadıköy Belediyesi’nin Fikirtepe için her zaman iletişime açık olduğunu söyleyen Odabaşı, “Kadıköy Belediyesi’nin Fikirtepe Masası var. Biz günlük olarak alanda neler olduğunu takip ediyoruz. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin de Fikirtepe birimi var. Sayın Ekrem İmamoğlu, Fikirtepe’deki sorunların çözümünü hızlandırmak için komisyon kurulması teklifinde bulundu. Biz bu öneriyi destekliyoruz.  Evini kaybetmiş, evinin geleceğini bilmeyen Kadıköylüler var. Fikirtepe’de sorunun çözümü için elimden geleni yapacağım. Hem Sayın Murat Kurum’a hem de Sayın Ekrem İmamoğlu’na Kadıköylüler, Fikirtepeliler adına teşekkür ediyorum.” dedi.

Engin Akgüzel

HEM UMUTLULAR HEM TEMKİNLİLER

Kurum’un açıklamasından sonra Fikirtepe’ye gittik ve mahalle sakinleriyle konuştuk. Uzun yıllardır devletin sorumluluk almasını bekleyen hak sahipleri karardan memnun ve mutlular. Toplantıya katılan YENİFİKİR-DER Başkanı Engin Akgüzel, “Bizim beklentimiz şu; ofislerden biri açıldı. Ofislerin içerisine de kentsel dönüşümle ilgili çalışan insanlar olursa biz de orada sorularımızı soracağız. Bakan Bey emsalde değişim olmasa da ufak değişiklikler olabileceğini söyledi. Fikirtepe’de kime sorsanız, herkes zaten ekonomik durumun farkında. Bir miktar feragatte bulunmaktan kimse imtina etmeyecektir. Ben şahsım adına bu iş başladığı gün de aynısını söylemiştim, hala da aynı şeyi söylüyorum, Fikirtepe’nin hakkı da yüzde 50’ye yüzde 50’ydi. Bakanlığın o dönemde burada etkin ve yetkin bir çalışma yapmaması zaten bu müteahhitleri buraya soktu. Yüzde 55’i alan yüzde 56’yı almaya çalıştı. Yapamadılar. Yapamayacakları da belliydi.” dedi.

Fikirtepeliler için en önemli sorunlardan birinin kira giderlerinin olduğunu vurgulayan Akgüzel “Kira yardımlarının tekrar sağlanması için acil bir çalışma başlatılması lazım.” diye konuştu.

Ahmet Gediz

“İNSANLARIN YÜZÜ GÜLÜYOR”

Mahalleyi bilen ve Fikirtepelilerin sorunlarına yakından tanık olan Dumlupınar Mahalle Muhtarı Ahmet Gediz de toplantıya katıldı. Kentsel dönüşüm projelerinden doğan sorunların ortadan kalkması için toplantının önemli bir adım olduğunu söyleyen Gediz, “Sayın Murat Kurum’un Fikirtepelilerle yaptığı toplantıyı ve konuşmayı son derece olumlu buluyorum. Bizim için sevindirici ve müjdeli haberler verildi. 10 senedir Fikirtepe’de kentsel dönüşüm çalışmaları yürütülüyor. Bugüne kadar yaşamış olduğumuz olumsuzlukların son bulmasını diliyoruz. Fikirtepe’de insanların yüzleri ilk defa gülmeye başladı. Herkes yeniden dünyaya gelmiş gibiydi.” dedi.

Menderes Yavuz

“BUNUN NERESİ ZENGİNLİK?”

Fikirtepe’de yaşanan sorunların çözümü için şimdiye kadar sağlam adımların atılmadığını belirten mahalle sakini Menderes Yavuz, toplantıda açıklanan hedeflerle birlikte bölgenin huzura kavuşabileceğini ifade etti. Fikirtepe’de yaşayan yaşlı vatandaşların evlatları için plan yaptıklarını ancak ömürlerinin buna yetmediğini söyleyen Yavuz, görüşlerini şöyle dile getirdi: “Burası, hazırlıksız bir projenin kurbanı oldu. Çok sıkıntılar yaşadık biz burada. Bazıları ise ‘Fikirtepeliler zengin oldu’ diyor. Fikirtepeliye atılmış tokadı yüzünüzde hissetmiyorsanız insan değilsiniz. Şu adada karı koca yaşlı, evleri vardı üç katlı. Bir katında kendi, bir katında evli oğlu oturuyordu, alt katında da iki dükkanı vardı. Şimdi aynı karı koca Fındıklı’da merdiven siliyorlar kirayı karşılamak için. Bunun neresi zenginlik? Yüzde 70’i bu şekilde geçinmeye çalışıyor şu anda. Oysa buradan giderken evlerimiz yapılacak umuduyla gittiler. Şimdi çocuklarının eline bakıyorlar. Fikirtepe’nin bu saatten sonraki kısmından bahsedelim, verdikleri sözleri tutarlarsa bir şekilde yaramızın bir kısmında iz kalacak ama acılar bitmiş olacak.”

Bayram Ulucak

“GEÇ BİLE KALINDI”

50 yıldır Fikirtepe’de yaşayan Bayram Ulucak da kentsel dönüşümün bir başka mağduru. 2011 yılından beri sorunlarla boğuşmak zorunda kaldığını söyleyen Ulucak evi yıkıldıktan sonra Ümraniye’ye taşınmak zorunda kalmış. Üç yıldır kira yardımı alamadığını söyleyen Ulucak, “2007 yılında emekli oldum ama emekliliğim tadını çıkaramadım. Fikirtepe’de güzel ve sağlam bir evim vardı. Hatta kira geliri elde ediyordum. Beş yıldır başkasının evinde kiracıyım. 1400 TL kira ödüyorum her ay yani nereden baksanız mağdurum. Böylece olacağını bilseydim imza atmazdım sözleşmeye. İdama bile götürselerdi imza atmazdım. Komşularımızın hepsi dört bir yana dağıldı. Bakan beyin açıklamaları olumlu ama ben inşaat başlamadan çok kesin konuşmak istemiyorum. Geç bile kalındı, zamanında yapsalardı bunca insan mağdur olmazdı.” dedi.

UMUTLAR TOPRAK ALTINDA...

Fikirtepe’de yaşanan hak gaspları sadece ada sakinleriyle sınırlı değil elbette. Yıllar önce yeni konutlar pazarlanırken birçok insan da maket projelere bakarak ev satın aldılar. Bazıları parayı peşin verdi bazıları ise senet imzaladı. İlknur ve Cengiz Evren çifti de Fikirtepe’nin öteki mağdurlarından. Evren çifti beş yıl önce Raci Şaşmaz’ın sahibi olduğu Pana Yapı’dan çocukları için iki daire satın aldı. 300 bin TL nakit ödeme yapan Evren çifti ödemenin geri kalan kısmı için de senet imzaladı. Ancak Pana Yapı, 2016 yılında projeyi sadece temel atarak yarım bıraktı. Bir süre sonra da iflas ettiğini açıkladı.

Cengiz Evren, kendileri gibi yüzlerce insanın mağdur olduğunu ifade ederek, yaşadıkları sorunları şöyle anlattı: “Toplantıda bizim durumumuzdan hiçbir şekilde bahsedilmedi. Biz sürecin dışında kalırsak içi boş bir şirketle mahkeme olayımız devam edecek. Şirketin içi boşaltılmış, şirketin üstünde mal yok. Eğer burada bir mahsuplaşmaya gidilecekse buradaki parayı müteahhitlerle değil bizlerle mahsuplaşmalılar. Devletin bizim için de bir çözümü olmalı.”

Cengiz Evren ve İlknur Evren

YILLARIN BİRİKİMİ

İlknur Evren de beş yıldır yaşanılan mağduriyeti şu sözlerle anlattı: “Çocuklarımız kirada yaşıyorlar. Hatta bir kızım kirasını ödeyemediği için yanımıza taşındı. O peşin para yıllardır uğraştığımız, biriktirdiğimiz paraydı. Biz öğrenci servisi taşımacılığı yapıyoruz. Birikimimizle almak istediğimiz dairelerdi. Kaç senedir ayda 400 liraya yakın teminat mektubu masraf parası ödüyoruz. Çocuklarımız güvenli yeni evlerde otursun istedik ama şimdi depreme dayanıksız evlerde yaşıyorlar mecburen. 2018 yılında sözüm ona bizlere bu daireleri teslim edeceklerdi. Anlaşmamız öyleydi.  Mağduriyet sadece 300 bin lira ödemek de değil. O dönemin 300 bin lirası. Ben o parayla başka bir yatırım yapabilirdim ve şu an çok daha değerli olmuştu. Toprak sahipleri gerçekten çok mağdur durumda.”

---