"İstanbul krizlere dayanamaz"
Tasarım Atölyesi Kadıköy’de düzenlenen “İstanbul’u Kentsizleştirme” atölyelerinin sonuç raporu yayımlandı. İstanbul’da ekolojik yıkımın ve sosyal adaletsizliğin arttığı vurgulanırken, çözüm önerileri paylaşıldı
Kadıköy Belediyesi Tasarım Atölyesi Kadıköy 24 Haziran-26 Temmuz tarihleri arasında mimarlık öğrencileri için düzenlenen yaz okuluna ev sahipliği yapmıştı. De-Urban Design Studio, Girne Amerikan Üniversitesi ve Kadıköy Belediyesi'nin organize ettiği, Girne Amerikan Üniversitesi öğretim üyeleri Hossein Sadri ve Senem Zeybekoğlu yürütücülüğünü yapıtğı İstanbul'u Kentsizleştirme” atölyelerinin sonuç raporu yayımlandı. Rapor, ekolojik yıkım ve sosyal eşitsizlik bağlamında kentin mevcut durumunu ortaya koyarken, çeşitli çözüm önerileri de içeriyor.
“İSTANBUL TÜRKİYE’Yİ SÖMÜRÜYOR”
İstanbul ve özel olarak Kurbağalıdere ile ilgili atölye çalışmalarının düzenlendiği yaz okulunun sonuç raporunda İstanbul hakkında şu verilere yer verildi:
* İstanbul, Türkiye’nin yüzde 0.6 yüzölçümünü kapladığı halde yüzde19 nüfusuna, yani ortalama yoğunluğun 31 kat daha fazlasına sahip. Bu yoğunluk, kentin içinde yaşayanların ihtiyaçlarını karşılama konusunda fazlasıyla dış kaynaklara bağımlı olmasına; olası afetler ve krizler karşısında dayanıksız ve kırılgan olmasına ve enerji tüketimi konusunda çok yüksek karbon ayak izine sahip olmasına sebep oluyor.
* İstanbul yıl boyu ürettiği elektriği 11 günde tüketen İstanbul elektrik ihtiyacının yüzde 70’ini dışarıdan temin ediyor.
* İstanbul’da yaşayan yüksek gelirli yüzde 10’luk nüfus en alttaki yüzde 10’luk nüfusun 10 katından fazla gelire sahip.
* En üst gelire sahip yüzde 20’lik nüfus, toplam gelirin yarısına el koyuyor.
* İstanbul’da yaşamakta olan 36 zenginin mal varlığı ise ortalama üç milyon üzerinde Türkiyelinin servetine eşdeğer.
* 7000 evsizin yaşadığı İstanbul’da evsiz başına 30’un üzerinde boş konut bulunuyor.
* 49 üniversitesiyle Türkiye’nin üniversitelerinin üçte birinin bulunduğu İstanbul’da 310 bin kişi okuma yazma bilmiyor.
* Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nin Kanal İstanbul projesi olmak üzere beş ana bölümden oluşan raporuna İstanbul katil projelerin odağı haline geldi.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Raporda; İstanbul'un mevcut sosyal ve ekonomik durumunun kötüye gitmesinin başlıca sebeplerinden birinin yoğun göç olduğu ifade edilirken, bu durumun, kentte yaşayanlar arasında sosyal adaletsizliğin giderek artmasının sebep olduğu da vurgulandı.
“DERELER CANLANDIRILMALI”
Çözüm önerileri ise şöyle sıralandı:
* İstanbul'da 3000 kilometrekarelik bir alanın insan yerleşkeleri ve faaliyetlerinden tamamen arındırılmalı. Bu alanın yaban hayatının yaşamına uygun, çok katmanlı, endemik fauna ve florayı içeren yabani orman olarak restore edilmeli.
* Doğal yapısı bozulmuş olan tüm derelerin yeniden canlandırılarak yaban hayat koridorları haline gelmeleri ve ormanları denize bağlayıcı görevler görmeleri için vizyon geliştirilmeli.
* Barışçıl bir yaşamın sağlanması için topluluk halinde yaşamanın ve mahalle ölçeğinde “vatandaşlık” kavramının öne çıkması gerekli.
* Yaşam alanlarında ekosistem analizleri yapılmalı ve o yaşam alanlarının kapasitelerine göre bir vizyon belirlenmeli.
“PERMAKÜLTÜR GELİŞTİRİLMELİ”
* Şehir yaşamını petrole bağımlı hale getiren tüm mevcut uygulamalar ivedilikle son bulmalı. Gıda, su, giyim ve araç gereç gibi şehirde yaşayan insanların tüm ihtiyaçları şehirdeki kaynaklardan bir sene içinde elde edilen miktarlarla karşılanmalı. Şehir ekonomisi dışarıdan gelecek veya dışarıya çıkacak kaynak, mal, hizmet veya herhangi bir başka bir şeyin üzerine kurulmamalı, öncülük mahalle ve şehrin ihtiyaçları olmalı.
* Kalıcı ve dirençli bir üretim sistemi için, doğayla işbirliği yapan ve permakültür felsefesi ve tasarım tekniklerine dayanan bir sistem geliştirilmeli. Bu doğrultuda insan faaliyetlerine uygun bölgelerde çok işlevli ve doğal gıda ormanları geliştirilmeli.
* Fosil yakıtlardan bağımsız çalışan bir dünyada, kaynak ve toprak kullanımı ve ürünlerin taşınması için, yolların uygunluğu ve eğimi dikkate alınarak mahallelerden azami 20 kilometre uzaklıkta bulunan alanlar kullanılmalı. Ancak bu alanların da başka yerleşke alanı veya insan faaliyetlerinden arındırılmış alanlar olmaması gerekliliği dikkate alınmalı.
* 5462 kilometrekarelik bir alanda bulunan İstanbul, sadece 1 milyon 500 bin kişinin ihtiyaçlarını karşılayarak yeterli yaşam imkâna sahip. Bu rakam Kadıköy özelinde 200 bin kişi olarak hesaplandı.