Dilara ÇETİN
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından, 1989 yılında dünya nüfusunun 5 milyar insana ulaştığı tarih olan 11 Temmuz, Dünya Nüfus Günü olarak kabul edildi. Her yıl bu özel günde Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafından nüfusun önemli konularını ele alan bir tema belirleniyor ve bu temaya ilişkin farkındalık yaratmaya yönelik çalışmalar yapılıyor. Bu yılki tema ise 1994’te düzenlenen Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansında 179 hükümetin kabul ettiği üreme sağlığı, üreme hakları ve cinsiyet eşitliğinin sağlanması olarak belirlendi.
KADIKÖY’DE KADINLAR ÇOĞUNLUKTA
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) her yıl Aralık ayında açıkladığı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Kadıköy’ün nüfusu 31 Aralık 2018 tarihi itibariyle, 458 bin 638 kişi olarak belirlendi. Bu verilere göre Kadıköy’ün nüfusunun yüzde 45,15’ini (207 bin 069) erkekler oluştururken; yüzde 54,85’ini (251 bin 569) kadınlar oluşturuyor. İstanbul’un 39 ilçesinin içinde Kadıköy, sahip olduğu nüfus yoğunluğu ile 12. sırada yer alıyor.
10 YILDA 74 BİN 814 KİŞİ EKSİLDİ
TÜİK’in açıklamış olduğu verilere göre Kadıköy’de 2008 yılında 533 bin 452 kişi ikamet ederken, bu sayı 10 yıl içinde 74 bin 814 kişi gerileyerek Aralık 2018 itibariyle 458 bin 638 kişiye düştü. Bunun yanı sıra Kadıköy, dışarıdan gelen ziyaretçilerin artmasıyla canlı nüfusunu korumaya devam ediyor. Merkezde bulunması, her yerden ulaşımın sağlanabilmesi ve daima genç bir nüfusa sahip olması sebebiyle günübirlik gezilerin odak noktası durumunda. Biz de bu verileri göz önüne alarak nüfus yoğunluğunu Kadıköy İlçe Nüfus Müdürü Ali Demircioğlu ve Kadıköy’deki vatandaşlara sorduk, düşüncelerini aldık.
“NÜFUS HİZMET İÇİN YETERLİ”
Kadıköy’ün şu anki nüfusunun hizmet için yeterli olduğunu ve çok fazla olmadığını dile getiren Kadıköy İlçe Nüfus Müdürü Ali Demircioğlu, “Kadıköy, Ataşehir ayrılmadan önce bayağı bir nüfusa sahipti. Ataşehir ayrılınca hemen hemen yarı yarıya nüfusu düştü. Son nüfus sayımlarında, adrese dayalı nüfus kayıt sistemlerinde Fikirtepe mahallesi civarında gerçekleşen kentsel dönüşümden dolayı o bölge nüfusunda düşüş yaşanıyor, bazı mahallelerde de çok düşük miktarda artışlar olabiliyor.” dedi.
“E-DEVLET’TEN DE ALINABİLİR”
Kadıköy Nüfus Müdürlüğü’nün en yoğun çalışan merkezlerden biri olduğunu vurgulayan Demircioğlu, pek çok işlemin artık e-devletten yapılabildiğine dikkat çekerek günde ortalama 700-800 randevulu vatandaşın nüfus müdürlüğüne geldiğini söyledi. Nüfus müdürlüğüne en çok gelen taleplerin ise ehliyet, pasaport, yeni kimlik kartı ve okul kayıt dönemlerinde öğrenci ailelerinin adres beyanları olduğunu aktardı.
“YENİ KİMLİK İÇİN BİR SÜRE YOK”
Kadıköy İlçe Nüfus Müdürü Ali Demircioğlu yeni kimlik kartları ve ehliyetlerin değiştirilmesi hakkında da konuştu, “Yeni kimliklerin, ilk çıktığı zaman üç yıl içerisinde değiştirilmesi gerektiğine dair bir söylem vardı. Fakat onunla ilgili yeni bir açıklama olmadı, yani yeni kimlik kartlarının ve ehliyetlerin zorunlu değiştirilmesi için resmi bir süre yok. Bizlere resmi bir talimat gelene kadar vatandaşımızın ellerindeki kimlikler geçerli.”
* KADIKÖYLÜ NE DÜŞÜNÜYOR?
“Maç zamanı kötü oluyor”
Kadıköy’de esnaf olan Ümit Çoksoylu, Kadıköy’ün nüfusunu bir esnaf gözünden değerlendirdi. “Kadıköy İstanbul’un en eski semti. Haliyle yerli ve yabancı turistler Kadıköy’e gelerek burayı ziyaret ediyorlar ve nüfusun artışına sebep oluyorlar.” diyen Çoksoylu nüfusun yoğunluğunun ekonomiye katkı sağladığını belirtti. Çoksoylu, kalabalığın olumsuz yönleri de olduğuna dikkat çekerek, “Bazı insanlar kendilerini bilmiyorlar, yerler izmarit, tükürük dolu oluyor ve argo konuşmalar Kadıköy’e yakışmıyor. Maç zamanı özellikle maçın olduğu alanlar ve ara sokaklardaki esnaflar genelde insanların sokaklardaki tutumundan şikâyetçi.” dedi.
“Sahillerde denetim artırılsın”
Bir başka esnaf Şiyar Yüce, yabancı nüfusun çok fazla olduğunu, özellikle Orta Asya’dan gelen Türkmen ve Özbeklerin Kadıköy’ü tercih ettiğini dile getirdi: “Beş farklı coğrafyadan gelerek herkesin karma bir alanda bulunması ortamda karmaşıklık yaratabiliyor. Fakat insanlar birbirlerini rahatsız etmiyorlar, bu olumlu bir yön. İnsanlar da esnaf da bir şekilde sorunlarını kendileri çözebiliyor. Kadıköy diğer ilçelere göre yaşam kalitesi daha yüksek ve güzel, özgür bir semt. Her yerden Kadıköy’e ulaşım olduğu için kontrolsüz bir artış oldu, bunu engelleyemeyiz zaten. Fakat bazen geç saatlerde sahillerde taşkınlıklar olabiliyor, bu da bizi rahatsız ediyor. En azından sahillerde denetim artırılabilir.”
“Mahalle duygusunu öldürdü”
Yıllarca Kadıköy Moda’da oturduğunu dile getiren Kadıköy sakini Tamay Demir, “Son yıllarda Taksim’den bu tarafa gelen ve özgür, rahat yaşamak isteyen gençlerle birlikte Kadıköy’deki nüfus çok fazlalaştı. Bu biraz Kadıköy’ün mahalle duygusunu da öldüren bir şeye dönüştü. Yani kasaplar, küçük terziler, yorgancılar, mahalle arasındaki dükkânlar kapatılıp böyle küçük çikolatacı, kafe, meyhane tarzı işletmelere dönüşüyor.” dedi. Ayrıca Moda’da oturan yabancı öğretmenlerle karşılaştığını belirten Demir, yabancı vatandaşlar için “Onlar daha çok semtlerine sahip çıkıyor, kirletmiyorlar, çöplerini sokağa atmıyorlar. Ben bugüne kadar görüntüsünden ve gürültüsünden rahatsız olduğum hiçbir yabancı görmedim açıkçası.” şeklinde konuştu.
“Kozmopolit bir yapı var”
Arkadaşıyla buluşmak için Fatih’ten Kadıköy’e geldiğini ve Kadıköy’ün, İstanbul’un diğer ilçelerine kıyasla, gençlere daha rahat ve özgürleştirici bir ortam sunduğunu belirten Erdem Ersoy, kalabalık nüfus için “Fazla nüfus eğitimli nüfussa, nüfusun artışı doğru orantılıdır bana göre. Ama tabi ki de insan sayısı fazlaysa ufak çaplı olumsuz şeyler yaşanabiliyor.” dedi. Arkadaşının düşüncesine katılan Hande Yaşar ise; “Kadıköy’ün kozmopolit bir yapısı var. Bu da bazen olumsuzluklar getirebiliyor ama çok değil. Ayrıca Kadıköy’de esnaf çok iyi, biz gençlere her açıdan yardımcı oluyorlar, diğer semtlere oranla gençler üzerinde daha az baskı ve yargı var. Bu da gençlerin Kadıköy’ü tercih etmelerini sağlıyor.” dedi.