Rutkay Aziz: Barıştan yana olmalıyız
Tiyatro ve sinema sanatçısı Rutkay Aziz, ”Savaştan değil, barıştan yana olmakla yükümlüyüz. Bu konuda hepimize görev düşüyor” dedi.
Tiyatro ve sinema sanatçısı Rutkay Aziz, ”Savaştan değil, barıştan yana olmakla yükümlüyüz. Bu konuda hepimize görev düşüyor” dedi.
Aysel KILIÇ
“Sakıncalı Piyade”, “Ana”, “Bir Halk Düşmanı” gibi birçok tiyatro oyunu ve “Yer Demir Gök Bakır”, “Sis”, “Piano Piano Bacaksız” gibi birçok filmde rol alan usta oyuncu Rutkay Aziz Kadıköylülerle buluştu. Kadıköy Belediyesi Tarih Edebiyat ve Sanat Kütüphanesi’nde (TESAK), geçtiğimiz hafta sonu yapılan “Tiyatro Diye Diye” isimli söyleşide, usta sanatçı Türk tiyatrosunun geçmişten bugüne macerasını ve güncel sorunlarını anlattı. Kadıköylülerin büyük ilgi gösterdiği söyleşiye, Kadıköy Belediyesi Sanat Danışma Murat Katoğlu da katılarak, aynı masada oturduğu Rutkay Aziz’e sorularıyla eşlik etti.
BERTOLT BRECH’İ ANDI
Rutkay Aziz, söyleşiye tiyatroya bakışını ifade ederek başladı. Aziz, tiyatronun önemli bir misyonunun olduğunu vurguladı ve yolundan gittiği Bertolt Brecht’i andı: “Benim inandığım tiyatro, salt eğlenceli bir iş değil. Bu anlamda tiyatro kuramı ve pratiği açısından Bertolt Brecht tiyatrosuna yakınım. Epik tiyatro, ülkesinde ve dünyada yaşanan gerçeklere tanık olmakla yükümlü. Bu sorumluluğu taşıyan tiyatro, aynı zamanda tiyatro sanatının tüm güzelliklerine bağlı, estetiğe saygılıdır. Tiyatro, eğlendirirken eğiten, eğitirken eğlendiren bir sanattır. Tiyatro, bir yemek sonrası gidilen sıradan bir eğlence değildir. İnsanlığa, hayata, ülkesine, halkına söyleyecek sözü olan bir sanattır tiyatro. Tevrat’ta söz önemliymiş ama Brecht diyor ki; önemli olan son sözdür.”
“TİYATRO KÜLTÜRÜN AYNASIDIR”
“Tiyatroyla ihtilal olmaz. Ama doğru tiyatroyla seyircinin düşünce ve duygularında değişim ve yenilenme sağlayabilirsiniz” diyen Rutkay Aziz, Türkiye’ye Batılı anlamda ilk tiyatronun Cumhuriyet’le birlikte geldiğini de hatırlattı. Türkiye’de günümüzde sanat üzerindeki baskılara da dikkatleri çeken Rutkay Aziz, “Mustafa Kemal Atatürk, ‘Tiyatro toplum kültürünün aynasıdır’ demiş. Ama bu ayna zaman zaman kırılıyor, çatlıyor, tozlanıyor. Türkiye’de tiyatro bugün biraz bu halde” dedi.
“JANDARMA TİYATROYU BASTI”
Rutkay Aziz, anılarını anlatırken, darbe süreçlerinin tiyatroya etkilerine de değindi: “12 Mart 1972’de, Bertholt Brecht’in III.Reich’in Korku ve Sefaleti’ni oynuyorduk, jandarmalar tiyatroyu bastı. Küçük bir kağıt parçasını gösterdiler; yasaklandınız, dediler. Perdeyi kapatıp gittiler.”
Usta sanatçı, sorular üzerine ödenekli tiyatrolara da değindi. Bu tiyatrolara desteğin 12 Eylül döneminde, Kenan Evren’le birlikte başladığını hatırlattı ve ekledi: “Ancak Gezi döneminde, muhalefet oldukları için, 6-7 özel tiyatronun ödeneğini kestiler. Bugün de Gezi ruhunun yeniden gündeme gelmesinden müthiş korkuyorlar...”
“MESELE ESİR OLMAKTA DEĞİL…”
Rutkay Aziz, konuşmasında usta şair Nazım Hikmet’i de andı: “Nazım; hürriyetin, kardeşliğin, emeğin, sevdanın, aşkın şairidir. Onun 114. doğum gününü kutladık. Ama hala barışa aç, hukuka aç, demokrasiden nasibini almayan, özgürlüğü olmayan bir doğum günü kutluyoruz. Onun doğum gününü kutlarken Silivri’de hapishanede olan gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül’e selamlarımızı yolladık. Tüm bunlar karşısında insan acı çekiyor, üzülüyor ama dimdik ayakta durmasını da biliyor. Nazım’ın dediği gibi, ‘Mesele esir olmakta değil, teslim olmamakta mesele. Biz asla teslim olmayacağız, umudumuzu daima korutacağız.”
“BARIŞTAN YANA OLMALIYIZ”
Rutkay Aziz, hem Gazete Kadıköy’ün hem de dinleyicilerin gündeme ilişkin sorularını da yanıtladı. Rutkay Aziz, Türkiye’nin barışa ihtiyacı olduğunu söyledi. “Ülkemi çok seviyorum” diyen usta sanatçı şöyle konuştu: “Karadeniz, Akdeniz, Ege, Güneydoğu’yu epey bir dolaştım. Çok seviyorum ülkemi. Hep bir şeyden korktum; ülkemi bekleyen bir sonraki sayfada bir iç savaş olabilir mi acaba? Bundan hep korktum ve bugün nispeten korktuğum şey yaşanıyor. Onun acısını çekiyorum. Zaman zaman gazetelere, ekrana bakmak istemiyor insan. Mustafa Kemal ne güzel söylemiş: Yurtta sulh, cihanda sulh. Ama bugün yurtta savaş, dünyada savaşa yaşanıyor. İktidarın, muhalefetin bütün bunları özenle düşünmesi gerekir. Savaştan değil, barıştan yana olmakla yükümlüyüz. Bu konuda hepimize görev düşüyor.”
BERTOLT BRECH’İ ANDI
Rutkay Aziz, söyleşiye tiyatroya bakışını ifade ederek başladı. Aziz, tiyatronun önemli bir misyonunun olduğunu vurguladı ve yolundan gittiği Bertolt Brecht’i andı: “Benim inandığım tiyatro, salt eğlenceli bir iş değil. Bu anlamda tiyatro kuramı ve pratiği açısından Bertolt Brecht tiyatrosuna yakınım. Epik tiyatro, ülkesinde ve dünyada yaşanan gerçeklere tanık olmakla yükümlü. Bu sorumluluğu taşıyan tiyatro, aynı zamanda tiyatro sanatının tüm güzelliklerine bağlı, estetiğe saygılıdır. Tiyatro, eğlendirirken eğiten, eğitirken eğlendiren bir sanattır. Tiyatro, bir yemek sonrası gidilen sıradan bir eğlence değildir. İnsanlığa, hayata, ülkesine, halkına söyleyecek sözü olan bir sanattır tiyatro. Tevrat’ta söz önemliymiş ama Brecht diyor ki; önemli olan son sözdür.”
“TİYATRO KÜLTÜRÜN AYNASIDIR”
“Tiyatroyla ihtilal olmaz. Ama doğru tiyatroyla seyircinin düşünce ve duygularında değişim ve yenilenme sağlayabilirsiniz” diyen Rutkay Aziz, Türkiye’ye Batılı anlamda ilk tiyatronun Cumhuriyet’le birlikte geldiğini de hatırlattı. Türkiye’de günümüzde sanat üzerindeki baskılara da dikkatleri çeken Rutkay Aziz, “Mustafa Kemal Atatürk, ‘Tiyatro toplum kültürünün aynasıdır’ demiş. Ama bu ayna zaman zaman kırılıyor, çatlıyor, tozlanıyor. Türkiye’de tiyatro bugün biraz bu halde” dedi.
“JANDARMA TİYATROYU BASTI”
Rutkay Aziz, anılarını anlatırken, darbe süreçlerinin tiyatroya etkilerine de değindi: “12 Mart 1972’de, Bertholt Brecht’in III.Reich’in Korku ve Sefaleti’ni oynuyorduk, jandarmalar tiyatroyu bastı. Küçük bir kağıt parçasını gösterdiler; yasaklandınız, dediler. Perdeyi kapatıp gittiler.”
Usta sanatçı, sorular üzerine ödenekli tiyatrolara da değindi. Bu tiyatrolara desteğin 12 Eylül döneminde, Kenan Evren’le birlikte başladığını hatırlattı ve ekledi: “Ancak Gezi döneminde, muhalefet oldukları için, 6-7 özel tiyatronun ödeneğini kestiler. Bugün de Gezi ruhunun yeniden gündeme gelmesinden müthiş korkuyorlar...”
“MESELE ESİR OLMAKTA DEĞİL…”
Rutkay Aziz, konuşmasında usta şair Nazım Hikmet’i de andı: “Nazım; hürriyetin, kardeşliğin, emeğin, sevdanın, aşkın şairidir. Onun 114. doğum gününü kutladık. Ama hala barışa aç, hukuka aç, demokrasiden nasibini almayan, özgürlüğü olmayan bir doğum günü kutluyoruz. Onun doğum gününü kutlarken Silivri’de hapishanede olan gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül’e selamlarımızı yolladık. Tüm bunlar karşısında insan acı çekiyor, üzülüyor ama dimdik ayakta durmasını da biliyor. Nazım’ın dediği gibi, ‘Mesele esir olmakta değil, teslim olmamakta mesele. Biz asla teslim olmayacağız, umudumuzu daima korutacağız.”
“BARIŞTAN YANA OLMALIYIZ”
Rutkay Aziz, hem Gazete Kadıköy’ün hem de dinleyicilerin gündeme ilişkin sorularını da yanıtladı. Rutkay Aziz, Türkiye’nin barışa ihtiyacı olduğunu söyledi. “Ülkemi çok seviyorum” diyen usta sanatçı şöyle konuştu: “Karadeniz, Akdeniz, Ege, Güneydoğu’yu epey bir dolaştım. Çok seviyorum ülkemi. Hep bir şeyden korktum; ülkemi bekleyen bir sonraki sayfada bir iç savaş olabilir mi acaba? Bundan hep korktum ve bugün nispeten korktuğum şey yaşanıyor. Onun acısını çekiyorum. Zaman zaman gazetelere, ekrana bakmak istemiyor insan. Mustafa Kemal ne güzel söylemiş: Yurtta sulh, cihanda sulh. Ama bugün yurtta savaş, dünyada savaşa yaşanıyor. İktidarın, muhalefetin bütün bunları özenle düşünmesi gerekir. Savaştan değil, barıştan yana olmakla yükümlüyüz. Bu konuda hepimize görev düşüyor.”
“KADIKÖY DAHA BİR AVRUPA…”
Rutkay Aziz, Kadıköy’e ilişkin sorularımızı da yanıtladı. Kadıköy’ü çok sevdiğini anlatan usta sanatçı, “ Kadıköy’ü daha bir Avrupa, daha bir uygar görüyorum. İnsanlar burada daha bir özgür, ilişkileri daha bir uygar. Ayrıca bir Fenerbahçeli olarak da, Fenerbahçe Stadı’nın burada olmasından daha büyük bir mutluluk duyuyorum” dedi.
Rutkay Aziz, Kadıköy’e ilişkin sorularımızı da yanıtladı. Kadıköy’ü çok sevdiğini anlatan usta sanatçı, “ Kadıköy’ü daha bir Avrupa, daha bir uygar görüyorum. İnsanlar burada daha bir özgür, ilişkileri daha bir uygar. Ayrıca bir Fenerbahçeli olarak da, Fenerbahçe Stadı’nın burada olmasından daha büyük bir mutluluk duyuyorum” dedi.