“Sadece doğal afet yaşandıktan sonra bir şeyleri hatırlıyoruz”
Depremde en önemli şey yaşandıktan sonraki ilk 72 saat. Çünkü herkesin ilk 72 saatte hiçbir yardımın gelmeyeceğini kabul ederek hazırlanması gerekiyor. Doğal afette ilk 72 saat broşürünü hazırlayanlar 5.8’lik İstanbul depreminin ardından insanların bir anda tekrar deprem tartışmaya başladığını ancak depreme her gün, her an hazırlanmak gerektiğini söylüyorlar.
İstanbul geçtiğimiz hafta 5.8’lik deprem ve artçı sarsıntılarla depremi yeniden tartışmaya başladı. Birçok uzman büyük İstanbul depremine dair tahminlerde bulunurken, konunun en önemli tarafını ise depreme hazırlık ve alınacak önlemler oluşturuyor.
TATBİKAT NEDEN ÖNEMLİ?
Birçok sivil toplum kuruluşu bu konuda farkındalık yaratmaya çalışıyor. Bunlardan biri de Kadıköy’de oluşan Koşuyolu Muhtarlığı ve Maya-Der’in öncülüğünde oluşmuş “Doğal afette ilk 72 saat” grubu. Grup, hem deprem öncesi hem deprem sonrası yapılması gereken hazırlıkları belirtmek için kuruldu ve şu anda Kadıköy’ün tüm mahallelerine çalışmalarını yaymaya çalışıyorlar.
Koşuyolu Muhtarlığı azası ve Maya-Der kurucu üyesi Remzi Çelik, her hafta deprem ve diğer doğal afetler için biraraya geldiklerini belirterek son depremle ilgili görüşlerini paylaşıyor: “İlk yayınladığımız broşürde de detaylı bilgiler vermiştik. Depremden önceki hazırlık durumu önemli. Deprem 30 saniye sürüyor, yaşam 80 yıl sürüyor. 5.8’lik deprem oldu, millet kafasına bir şey düşmüş gibi hatırladı. Sadece doğal afet yaşandıktan sonra bir şeyleri hatırlıyoruz. Misyonumuz, deprem olduğu sırada ne yapmanın yanında, insanların deprem öncesinde iyi hazırlanmasını sağlamak. Neler yapılabileceğini söyleyebiliriz ama mahalledeki riskleri tanıması lazım bir yurttaşın. Bir afet anında kimin, nasıl hareket edeceğini planlaması lazım. birey afet planı yapması lazım, işyeri afet planı yapması lazım, aile afet planı ve site afet planı yapılması lazım. Deprem olduktan sonra buradaki bir okul 5-6 saatte durulmadı, sakinleşmedi. İki defa tatbikat yapsanız bu gerginliği alırsınız. Hem de insanlar nasıl davranacağını bilir, görev dağılımı belirgin hale gelir. Hazır olunmadığı için panik geliyor, aileler hazırlıksız, servisler nasıl çıkacak o belli değil. Tatbikat çok önemli.”
JAPONYA KARŞILAŞTIRMASI
Tatbikat yapılmasının önemini özellikle vurgulayan Çelik, Japonya ile ülkemizi karşılaştırdı: “Biz de doğal afetlere hazırlık sadece olay olduğu zaman aklımıza geliyor. Japonya’da 3 ayda bir tatbikat yapılıyor. 1-2 dersi kaçırabilir ama bir çocuğa afet sırasında nasıl davranılacağını öğretebilirsiniz. Bunlar basit ama önemli farklar.”
Broşürün en önemli noktası, doğal afet öncesi mahalleyi, oturulan siteyi, apartmanı tanımaya yaptığı vurgu. Panik yapmamak, pencere, kapı, cam, kitaplık gibi yerlerden uzak durarak ayakta kalmamak, koşmamak, pencere veya balkondan atlamamak, merdivenden veya asansörden inmeye çalışmamak deprem sırasında ilk yapılması gerekenler.
Mahallede afet öncesi yapılması gerekenler ise hastane, okul, eczane, veterinerlerin yerlerini işaretlemek, okullarda afet hazırlık planı yapmak, mahalledeki doktor, hemşire, veterinerler ile tanışarak iletişimi güçlendirmek, jeneratör, fırın, kuyu, su deposu gibi yerleri belirlemek, trafo, yangın, doğalgaz, içme suyu gibi altyapılarla ilgili bilgi sahibi olmak, ilgili kurumları da katarak mahalle afet planını oluşturmak.
Deprem sırasında çök-kapan-tutun hareketini yapmak, sarsıntı geçene kadar bulunan yerde kalmak büyük önem taşıyor. Yine afet planının yanı sıra bireysel olarak deprem çantası hazırlamak ve afet planı yapmak da yapılması gerekenler arasında.