Semt bizim ev kira!
Kadıköy’de yüksek kira ücretlerine çözüm aramak amacıyla kurulan Kadıköy Kiracı Dayanışması, kiracıları sorunlarını çözmeye çağırıyor
Erhan DEMİRTAŞ
İstanbul’un en yaşanılır semtlerinden biri olan Kadıköy, Marmaray, metro ve metrobüs hattının da etkisiyle İstanbulluların yaşamak için en çok tercih ettiği semtlerin başında geliyor. Kadıköy’ün ayrıca üniversitelere yakın olması, kültür ve sanatın merkezlerinden biri olması da ev kiralamak isteyen öğrencilerin tercih sırasının başında yer alıyor.
Ancak son yıllarda açılan üniversiteler ve kentsel dönüşüm projeleri Kadıköy’de kiraların yükselmesine neden oldu. Kira ücretlerinin yükselmesinden şikâyetçi olan bir grup Kadıköylü de çareyi sosyal medyada örgütlenmede buldu.
Kadıköy’de yaşayan kiracıların sorunları etrafında birleşmesi ve dayanışması amacıyla kurulan “Kadıköy Kiracı Dayanışması” adlı grup, daha yeni bir oluşum ancak yüksek kira fiyatları nedeniyle mağduriyet yaşayan herkesi çözüm yolları bulmaya çağırıyor. “Bu hayata kira ve fatura ödemeye gelmedik” sözünden yola çıkan Kadıköy Kiracı Dayanışması adına, grubun kurucularından Sertaç Canbolat, Deniz Çamak ve Meriç Çevik ile konuştuk.
“DÖNÜŞÜM KİRACIYI SEVMİYOR”
• Kadıköy Kiracı Dayanışması nasıl bir oluşum?
Sertaç Canbolat: Aslında oluşmaya çalışıyor. Kentsel Dönüşüm adı altında 40 yıllık komşuların bile rant için birbirinin ardından iş çevirmeye başladığı bir gerçek. Bir babanın oğlu tarafından sokak ortasında dövülmesi haber oluyorsa, kim bilir bilmediğimiz daha neler vardır. Yani mesele sadece “kiralar yüksek” değil. Kentsel dönüşüm kiracıyı sevmiyor, ev sahipleri de sevmiyor, dolayısıyla amaç bunlara karşı durabilmek için bir araya gelip bir dayanışma oluşturmak ve hukuki haklarımızı korumak.
Ancak son yıllarda açılan üniversiteler ve kentsel dönüşüm projeleri Kadıköy’de kiraların yükselmesine neden oldu. Kira ücretlerinin yükselmesinden şikâyetçi olan bir grup Kadıköylü de çareyi sosyal medyada örgütlenmede buldu.
Kadıköy’de yaşayan kiracıların sorunları etrafında birleşmesi ve dayanışması amacıyla kurulan “Kadıköy Kiracı Dayanışması” adlı grup, daha yeni bir oluşum ancak yüksek kira fiyatları nedeniyle mağduriyet yaşayan herkesi çözüm yolları bulmaya çağırıyor. “Bu hayata kira ve fatura ödemeye gelmedik” sözünden yola çıkan Kadıköy Kiracı Dayanışması adına, grubun kurucularından Sertaç Canbolat, Deniz Çamak ve Meriç Çevik ile konuştuk.
“DÖNÜŞÜM KİRACIYI SEVMİYOR”
• Kadıköy Kiracı Dayanışması nasıl bir oluşum?
Sertaç Canbolat: Aslında oluşmaya çalışıyor. Kentsel Dönüşüm adı altında 40 yıllık komşuların bile rant için birbirinin ardından iş çevirmeye başladığı bir gerçek. Bir babanın oğlu tarafından sokak ortasında dövülmesi haber oluyorsa, kim bilir bilmediğimiz daha neler vardır. Yani mesele sadece “kiralar yüksek” değil. Kentsel dönüşüm kiracıyı sevmiyor, ev sahipleri de sevmiyor, dolayısıyla amaç bunlara karşı durabilmek için bir araya gelip bir dayanışma oluşturmak ve hukuki haklarımızı korumak.
• Bu grubu kurmak kimin fikriydi neden böyle bir şeye ihtiyaç duydunuz?
Deniz Çamak: Temel olarak düşünürsek; ‘Bu hayata kira ve fatura ödemeye gelmedik!’ söylemi üzerinden yola çıkarak bu fikri ortaya attık. Fikir, dışa vurmuş tepkilerin ortak bir paydada toplanmasıyla ortaya çıktı diyelim. Ben makine mühendisiyim ve öğrenciliğim bittikten sonra İstanbul’da yaşamaya karar verdim. İki yıl öncesine kadar Kadıköy’de yaşamak bu kadar sorun yaratmıyordu ama son iki yıldır yüksek kira ücretleriyle boğuşuyoruz. Hayatımız kira ödemenin üzerine kurulu gibi. İşin önemli kısmı şu; yalnız değiliz, binlerce kişi bizimle aynı sorunu yaşıyor. Özetlemek gerekirse, Kadıköy Kiracı Dayanışması kolektif bir çabanın ürünü.
“MANEVİ BASKI DA VAR”
• Kadıköy’de kiracılar ne tarz sorunlar yaşıyor?
Meriç Çevik: Öncelikle kentsel dönüşümle birlikte inanılmaz bir kira spekülasyonu oldu, düşünün bodrum katları bin 500 lira seviyesine çıktı. Ev sahipleri de eski kiracılarını bu seviyeye çıkarmak için baskı yapıyor. Yani sadece maddi baskı değil manevi baskıdan da söz edebiliriz. Kiracıların sorunları sadece kira düzenlemesinde ev sahiplerinin ısrarla yasadışı yöntemler uygulamasından, mobbing yani yıldırma uygulamasından ibaret değil. Evler eski ve bir sürü sorunu oluyor, ev sahipleri evlerinin demirbaş sorunlarını kiracılarının çözmesini bekliyor. Örneğin basınç yüzünden su boruları patlıyor ve ev sahipleri dairelerine basınç kontrolü cihazı alacaklarına bunu “kullanım gideri” olarak görüp kiracılarının her seferinde böylesi sorunları çözmesini bekliyor. Başka bir örnek; 10-15 yıllık kombi bozulduğunda “senin bozmadığın ne malum” oluyor. Bu örnekler daha da artırılabilir.
Deniz Çamak: Temel olarak düşünürsek; ‘Bu hayata kira ve fatura ödemeye gelmedik!’ söylemi üzerinden yola çıkarak bu fikri ortaya attık. Fikir, dışa vurmuş tepkilerin ortak bir paydada toplanmasıyla ortaya çıktı diyelim. Ben makine mühendisiyim ve öğrenciliğim bittikten sonra İstanbul’da yaşamaya karar verdim. İki yıl öncesine kadar Kadıköy’de yaşamak bu kadar sorun yaratmıyordu ama son iki yıldır yüksek kira ücretleriyle boğuşuyoruz. Hayatımız kira ödemenin üzerine kurulu gibi. İşin önemli kısmı şu; yalnız değiliz, binlerce kişi bizimle aynı sorunu yaşıyor. Özetlemek gerekirse, Kadıköy Kiracı Dayanışması kolektif bir çabanın ürünü.
“MANEVİ BASKI DA VAR”
• Kadıköy’de kiracılar ne tarz sorunlar yaşıyor?
Meriç Çevik: Öncelikle kentsel dönüşümle birlikte inanılmaz bir kira spekülasyonu oldu, düşünün bodrum katları bin 500 lira seviyesine çıktı. Ev sahipleri de eski kiracılarını bu seviyeye çıkarmak için baskı yapıyor. Yani sadece maddi baskı değil manevi baskıdan da söz edebiliriz. Kiracıların sorunları sadece kira düzenlemesinde ev sahiplerinin ısrarla yasadışı yöntemler uygulamasından, mobbing yani yıldırma uygulamasından ibaret değil. Evler eski ve bir sürü sorunu oluyor, ev sahipleri evlerinin demirbaş sorunlarını kiracılarının çözmesini bekliyor. Örneğin basınç yüzünden su boruları patlıyor ve ev sahipleri dairelerine basınç kontrolü cihazı alacaklarına bunu “kullanım gideri” olarak görüp kiracılarının her seferinde böylesi sorunları çözmesini bekliyor. Başka bir örnek; 10-15 yıllık kombi bozulduğunda “senin bozmadığın ne malum” oluyor. Bu örnekler daha da artırılabilir.
• Kadıköy Kiracı Dayanışması’na üye olanlar nasıl bir dayanışma içinde olacak?
Meriç Çevik: Kiraların artırılmak istenmesi konusunda elbette hukuki haklarımızı koruyabiliriz ama kira spekülasyonunun asıl nedeni kentsel dönüşüm. Mesele kentsel dönüşümün insanlarda komşularından vazgeçecek kadar rant hırsı yaratmasında. Asıl mücadele başlığı bu olsa gerek. Açıkçası nasıl bir dayanışma olacağını, yani dayanışmanın toplumsal anlamını insanlar belirleyecek, bizim kafamızda birtakım başlıklar var ama neyin nasıl olacağı biraz da insanlara bağlı, gerisi zaten hukuki danışmanlık. Sosyal medyada tanıştığımız insanlarla bir süre sonra çözüm önerilerini tartışacağımız bir toplantı yapmayı düşünüyoruz. Yapacağımız bu toplantıda daha somut çözüm önerileri ortaya çıkacaktır.
• Sizin dışınızda sosyal medyada örgütlenen başka gruplar var mı?
Sertaç Canbolat: Biz aslında sosyal medyada örgütlenmiyoruz, yani başlangıç noktasında sosyal medyayı bir araç olarak görüyoruz ama en iyi örgütlenme aracı insanların birbirlerinin sesini duyması, gülüşünü görmesi. Sosyal medyada sorunlarımızı konuşabiliriz ama gerçek çözümü birbirimize dokunarak sağlayabiliriz.
Sertaç Canbolat: Biz aslında sosyal medyada örgütlenmiyoruz, yani başlangıç noktasında sosyal medyayı bir araç olarak görüyoruz ama en iyi örgütlenme aracı insanların birbirlerinin sesini duyması, gülüşünü görmesi. Sosyal medyada sorunlarımızı konuşabiliriz ama gerçek çözümü birbirimize dokunarak sağlayabiliriz.
YELDEĞİRMENİ CAZİBE MERKEZİ
Kadıköy Kiracı Dayanışması’ndan Deniz Çamak, kiraların yükselmesinin bir nedeni olarak da ilçenin cazibe merkezi olmasını gösteriyor: “Yeldeğirmeni Mahallesi’nde son iki yıldır yüze yakın butik kafe açılmaya başladı. Fotoğraf kulüpleri mahallede fotoğraf turları düzenliyor. Genel olarak Kadıköy, özel olarak ise Yeldeğirmeni bir cazibe merkezi olmaya başladı. İnsanların Kadıköy’ü gezmek istemesi, buranın ilgi görmesi çok güzel bir şey ama; bu durum kiraların yükselmesine neden olmamalı.”