İklim krizi, mega projeler, aşırı yapılaşma nedeniyle İstanbul, hem yer altı hem de yer üstü su kaynaklarını kaybediyor. Ancak birçok medeniyete ev sahipliği yapan İstanbul’un su kaynakları ve yapıları kentin önemli miraslarından sadece biri. Peki, bu kentin suyla olan ilişkisini ve su yapılarını ne kadar tanıyoruz?Çocuklar için önemli projelere imza atan Şehir Dedektifi İnisiyatifi “Suyun Peşinde İstanbul” adlı atölyeleriyle; çocukların suyun kentteki yolculuğunu keşfetmelerini amaçlıyor. Suyun Peşinde İstanbul atölyelerinin altıncısı Elif Ertekin yürütücülüğünde 22 Temmuz’da Müze Gazhane’de gerçekleştirildi. Ertekin ile atölyenin amacını ve sonuçlarını konuştuk.
“DOĞRU ANLATMAK GEREKİYOR”
Krizlerin yarattığı olumsuz etkilerin çocuklara doğru bir şekilde anlatılması gerektiğini ifade eden Ertekin, şöyle devam etti: “Şu anda yaşamımızı sürdürebilmeyi tehdit eden tüm sorunları krizlerle ifade ettiğimiz bir çağda yaşıyoruz. Bu sorunları çocuklara doğru aktaramadığımızda, belirsizlikle baş başa kalan çocuklar korku, kaygı ve yaşadıkları çevreye yabancılaşma gibi sorunlar yaşıyorlar. Çocukların su ve suyla bağlantılı meselelerle sağlıklı bir ilişki kurabilmesi gerekiyor. Bunları oyunlaştırarak anlattığımızda, yaşadıkları çevreyle bağ kurup, onun bir parçası olduklarını öğrenmeleri kolaylaşıyor. Bu da beraberinde çocukların çevre sorunlarına karşı farkındalık kazanmasını, belirsizlikler karşısında hayal güçlerini ve problem çözme becerilerini geliştiriyor.
Atölyeye katılan çocuklarla birlikte, İstanbul’un Roma ve Osmanlı döneminde geliştirilen su sistemlerini, su mimarisini ve suyun kentteki yaşam için ne kadar önemli olduğunu konuştuklarını söyleyen Ertekin, “İklim değişikliğinin su kaynaklarına ve kentsel yaşama etkisini, kentteki mekânsal ihtiyaçlarımızı ve bu mekânları suya duyarlı bir şekilde nasıl tasarlayabileceğimiz üzerine sohbet ettik. Son aşamada da çocuklar suyu odağına alarak İstanbul’u tasarladılar.” diye konuştu.
KİTAP YAYIMLANACAK
Amaçlarının, çocukların kentsel yaşamın ayrılmaz bir parçası olan su kültürünü farklı açılardan görmelerini sağlamak olduğunu söyleyen Ertekin, çalışmaları hakkında şu bilgileri paylaştı: “ Proje kapsamında suyun döngüsünü, Marmara Denizi’ndeki ekosistemini ve çevre problemlerini, İstanbul’un deniz canlılarını, su kuşlarını ve su bitkilerini öğrendiğimiz atölyeler gerçekleştirdik. Şu anda İstanbul’un su kültürüne dair söyleşiler düzenliyoruz. Proje sonunda ise İstanbul’un su kültürünü çocuklara aktaran bir çocuk kitabı üreteceğiz. Çocuklar bu atölyede yaptığımız konuşmaların ardından öğrendikleri su yapılarıyla su sistemleri, bostanlar, kent ormanları gibi kentte su döngüsünü sağlayabilecek alanlar tasarladılar. Bu anlamda diğer atölyelerde olduğu gibi çocuklara hayal edebilecekleri alanlar açıldığında farkındalıklarının arttığını söyleyebilirim.”
ŞEHİR DEDEKTİFİ İNİSİYATİFİ NEDİR?
Şehir Dedektifi, çocuk ve şehir ilişkisini kuran bir sivil inisiyatif olarak 2019 yılında yolculuğuna başladı. Çocukların şehirleri sağlıklı ve güvenli bir şekilde deneyimleyebilecekleri tasarım, yayın ve oyun araçlarını üreten Şehir Dedektifi şimdiye kadar afet, iklim, ulaşım ve diğer konularda atölyeler düzenledi.Çocukların kenti deneyimlemesi için özgün yöntemler geliştiren Şehir Dedektifi İnisiyatifi çocuk dostu şehirlerin kurulması için hak izleme projeleri ve savunuculuk faaliyetleri yürütüyor, sivil toplum örgütleri ve yerel yönetimlere yönelik eğitim programları düzenliyor, çocukların şehri deneyimlemesini teşvik edecek haritalar üretiyor, katılım yöntemleri geliştiriyor ve uyguluyor.