Ali ÇELİK
Yıldız Teknik Üniversitesi Kentsel Dönüşüm ve Planlama Programı kapsamında Kadıköy tarihi çarşı ve çevresinde araştırma yapan ve tez konusu olarak burayı seçen Elif Kırpık, hazırladığı “Toplum Katılımlı Coğrafi Bilgi Bilimi Uygulamalarının Kentsel Dönüşüm Çalışmalarında Kullanımı: Kadıköy Tarihi Çarşı ve Çevresinde Örnek Çalışma” başlıklı tezinin sunumunu Kadıköy Belediyesi Başkanlık Brifing Salonunda gerçekleştirdi. Sunumu, Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, başkan yardımcıları ve belediye çalışanları dinledi.
Sunum öncesi tez konusu ile ilgili kısa bilgi veren kırpık, günümüzde kentsel dönüşüm stratejilerinin planlama gündeminde ağırlıklı bir yer tuttuğunu söyledi. Bundan dolayı ekonomik ve sosyal yapıdaki değişimler, doğal afetler ve riskler ile özellikle kent merkezlerinin değişim geçirdiğini belirten Kırpı, zamanla bu alanların üzerinde artan baskılar sebebiyle kentsel dönüşüm uygulamalarının sıklıkla karşımıza çıktığını ifade etti.
Elif Kırpık, kentsel dönüşüm çalışmalarında vatandaşların bu dönüşüm sürecine katılmamasından dolayı yerel değerlere önem verilmeden, yalnızca fiziksel değişimin yapıldığını ve katılım çalışmaları olsa dahi grup toplantıları gibi geleneksel yöntemler uygulandığını açıkladı. Kırpık, bu yöntemlerin birçok yönden zayıf kaldığını, bu noktada internet ve teknolojinin de gelişimiyle katılım yöntemlerine olan erişimin kolaylaştığını, kent bilgi sistemleri (TKCBS) olduğunu ve bu sistemin toplumun katılım süreçlerine internet sayesinden kolayca erişebileceğini sözlerine ekledi.
Tez çalışmasını katılımcılara slâyt olarak hazırlayan ve anlatan Kırpık, ilk olarak Türkiye genelindeki kentsel dönüşüm çalışmalarını harita üzerinde gösterdi. Daha sonra İstanbul istatistiklerine geçen ve bölge bölge nerelerde kentsel dönüşüm yapıldığını gösteren Kırpık, en son tez konusu olarak incelediği Kadıköy çarşı ve çevresini bütün ayrıntılarıyla ele aldı.
“DÖNÜŞÜM TEK BİR TİPTE YAPILMAZ”
Toplumun kentsel dönüşümü sadece yıkıp yeniden yapmak olarak anladığını ve bunun sadece kentsel dönüşümün 11 adet yönteminden biri olduğunu açıklayan Kırpık, diğer yöntemlerin yenileme, sağlıklaştırma, koruma, yeniden canlandırma, yeniden geliştirme, düzenleme, temizleme, yeniden üretim, kalitenin yükseltilmesi ve soylulaştırma olduğunu belirtti. Kırpık,“Kentsel dönüşüm, kalıp kelimedir. Yıkıp-yapma alt yöntemlerden biridir sadece. Ekonomik ve kültürel olarak da yapılabilir.” diye sözlerine ekledi.
“GELENEKSEL VE ELEKTRONİK KATILIM”
Kadıköy çarşı ve çevresi kentsel dönüşüme toplum katılımı için geleneksel ve elektronik katılımı birleştirerek elde ettiği bilgileri istatistiğe döken Kırpık, geleneksel yöntemin kusurlu olduğunu ve elektronik sistemin de tek başına yeterli gelmediği için ikisini birleştirerek verileri değerlendirdiğini belirtti. Toplum katılımını beş aşamada ele alan Kırpık, bunların; bilgilendirme, danışma, dâhil etme, iş birliği ve yetkilendirme olduğunu açıkladı. Elde ettiği verilerde coğrafi kısıtlılıklar ve mali sebeplerden ötürü katılımın yetersiz kalabildiğini ve bundan kaynaklı elektronik sistemin bu tür durumlarda yardımcı olduğunu açıklamalarına ekledi. Elif Kırpık daha sonra soruları yanıtladı.