Tarihi mezarlık restore ediliyor
Rasimpaşa Mahallesi’nde bulunan Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı, İstanbul 5 numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararı ile restore ediliyor
Kadıköy’ün ve İstanbul’un önemli kültür varlıklarından biri olan Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından restore ediliyor. Mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait olan Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 13.10.1968 tarihli ve 4231 sayılı kararı ile korunması gereken eski eser statüsünde bulunuyor.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Etüt ve Projeler Daire Başkanlığı Tarihi ve Çevre Koruma Müdürlüğü tarafından mezarlık alanının düzenlenmesine ilişkin hazırlanan projeler geçtiğimiz yıl Kurul’a sunuldu. Koruma Kurulu, İBB’nin mezar taşlarına ilişkin sunulan restitüsyon ve restorasyon projelerinin uygun olduğuna karar verdi. Ancak Kurul peyzaj projesinin uygun olmadığına güvenlik kulübesinin yerinin ve malzemesinin dokuya uygun şekilde yeniden hazırlanmasına karar verdi.
İki hafta önce etrafı kapatılan mezarlıkta İstanbul II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararı ile onaylanan rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri doğrultusunda koruma, uygulama çalışmaları yapılacak.
HEM GELENEKSEL HEM ÖZGÜN
Tarihi mezarlık, hem çevresel hem de insanların kötü kullanımı nedeniyle bakımsız kalarak zarar görmüştü. İstanbul II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 17.08.2005 tarihli ve 445 sayılı kararı ile mezarlığın korunması gerekli kültür ve tabiat varlığı olarak tescilledi. Kurul ayrıca, 07. 01,2014 tarihli ve 1624 sayılı kararı ile de Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı’nda bulunan tarihi mezar taşlarının ve alanın tahribine sebep olanlar hakkında suç duyurusunda bulunmasına da karar vermişti.
Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı, Ayrılık Çeşmesi Sokağı ile Taşköprü Caddesi arasında yer alıyor. Üsküdar’dan başlayıp Kızıltoprak’a kadar uzanan Karacaahmet Mezarlığı’nın günümüze kalan son ucu olarak biliniyor. 1939 Pervititch haritaları verilerinde, mezarlık Ayrılık Çeşmesi’nin bulunduğu alandan başlayarak demiryolu ve Ayrılık Çeşmesi Sokağı boyunca uzanıyor.
Selma Gül’ün “İstanbul'da Yok Olmak Üzere Olan Bir Mezarlık: Ayrılık Çeşmesi Mezarlığı” başlıklı akademik makalesinde mezarlığın hem kendi tarihi hem de içinde barındırdığı tarihle önemli bir yere sahip olduğu belirtiliyor. Mezar taşlarında geleneksel Türk Süsleme Sanatları motiflerinin yanı sıra bu yüzyılda sanatın her dalında kendini göstermeye başlayan Batılı etkilerin de karşımıza çıktığını ifade eden Gül, “Hem kendi içinde bir bütünlük hem de gelenekselin yanında farklı dönemlerde eklenen öğelerle elde edilen özgünlük Osmanlı mezar taşı geleneğini daha renkli bir boyuta ulaştırmıştır” diyor.
