"Tarım zehirleri soframızda"
Avrupa Birliği tarafından 2022 yılında 311’i pestisit (tarım zehiri) kalıntısı olmak üzere Türkiye kaynaklı 518 bildirimin yapıldığını duyuran Zehirsiz Sofralar Platformu, “insan sağlığını tehlikeye atan tarım zehiri kullanımının iç pazarda da artmış olabileceği yönünde endişe yaratıyor” uyarısında bulundu
Tarım ürünlerinde pestisit kullanımının arttığına dikkat çeken Zehirsiz Sofralar Platformu, AB Komisyonu, gıda ve yemlerde yapılan kontroller sırasında tespit edilen gıda güvenliği risklerinin, Gıda ve Yemler İçin Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) portalı üzerinden herkesin erişimine açık olacak şekilde bildirildiğini, Türkiye kaynaklı tarım zehiri bildirimlerinin sayısının da 311’i pestisit olmak üzere toplam 518 olduğunu açıkladı. Platformun açıklamasına göre, Türkiye kaynaklı bildirimlerin sayısının 2022 yılında 2021’e göre azaldığı görülse de 2018’de 113, 2019’da 98, 2020’de 194 parti üründe limitlerin üzerinde tarım zehiri bildirimi yapılırken bu rakam 2021’de 613’e, 2022’de ise 518’e kadar yükseldi. 2022’de pestisit bildirimi yapılan meyve ve sebzeler arasında en çok biber, limon, greyfurt, mandalina, portakal olmak üzere üzüm, asma yaprağı, patlıcan, kabak, domates, karpuz ve armut bulunuyor.
TÜRKİYE İLK SIRADA
Açıklamanın devamında şu görüşlere yer verildi: “Son iki yılda yapılan bildirimlerin yarısından fazlası pestisitlerden kaynaklanıyor. 2021 yılında en çok rapor edilen gıdalar, Türkiye menşeli ürünlerden kaynaklanıyor. AB üyesi olmayan ülkeler arasında Türkiye 405’i pestisit olmak üzere toplamda 613 bildirimle ilk sırada. Rekor seviyelerle tarım zehiri bildirimlerinde birinci sırada gelen Türkiye’nin tarımsal üretim potansiyeli yüksek olmasına rağmen ticari itibarı zarar görüyor. 2021 yılına ait raporda, tehlike ve ürün kategorisine göre yapılan değerlendirmede en çok bildirim yapılan 10 konu başlığının 3’ünde Türkiye’nin adı geçiyor. Sebebi 359 parti meyve ve sebzede pestisit, 57 parti meyve ve sebzede aflatoksin ve 39 parti tohum, kabuklu yemiş ve türevi ürünlerde aflatoksin tespit edilmiş olması.”
Buğday Derneği Gıda Yüksek Mühendisi Merve Atınç, tarımda hâlâ kullanılan 9 pestisit aktif madde ile birlikte, başta bebeklerin ve çocukların hormon sistemine zarar veren, havayı, suyu ve toprağı kirleten pestisitlerin ivedilikle yasaklanması için tüm vatandaşları gıdasının sorumluluğunu alarak kampanyaya destek olmaya çağırdı.
“ZEHİRLERE MAHKUM DEĞİLİZ”
Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan, Pestisit Eylem Ağı tarafından hazırlanan Zehirsiz Sofralar için Yol Haritasını dikkate almasını talep ettiklerini belirten Atınç, “Tarım zehirlerine mahkûm değiliz. Dünyada ve Türkiye’de pek çok çiftçi zehirsiz gıda üretiyor. Sağlıklı bir gelecek için daha fazla ekolojik ve ekonomik kayba ve hastalığa sebep olmadan bir stratejik eylem planı geliştirmeli, doğru politikalar izlenmeli ve böylece pestisitlere dayanan konvansiyonel tarım sisteminin yerini agroekolojik, organik ve onarıcı tarıma bırakması sağlanmalı.” dedi.
BİNLERCE KİŞİ DESTEK VERDİ
Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’de de GGBS verilerinin halkın erişimine açılmasını talep eden Zehirsiz Sofralar Platformu son dönemde rekor seviyeye ulaşan kalıntılı ürünlere ilişkin halkın endişelerinin giderilmesi gerektiğini vurguladı. Zehirsiz Sofralar Platformu çatısı altında faaliyet gösteren Pestisit Eylem Ağı’nın tüm canlılara zarar veren pestisitlerin yasaklanması ve doğa dostu yöntemler ile bunları kullanan üreticilerin desteklenmesi için başlattığı Zehirsiz Kampanya’ya (Change.org/ZehirsizSofralar) bugüne kadar 180 bine yakın kişi imza desteği verdi.