Nisan 2022 tarihinde 6502 Sayılı Tüketiciyi Koruma Kanunu’nda yapılan değişiklikler, 1 Ekim 2022 tarihi itibari ile yürürlüğe girdi. İki hafta önce yürürlüğe giren değişikliklerin neler olduğunu, tüketici lehine olup olmadığını Tüketici Koruma Derneği (TükoDer) Başkanı Aziz Koçal ile konuştuk.
“BAŞVURU TUTARI 30 BİNE ÇIKARILDI”
“En önemli değişikliklerden biri 1 Ekim 2022 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Tüketici Hakem Heyetleri'nde başvuru limiti olmuştur.” diyen Koçal, “Satıcı ve sağlayıcılar ile tüketici arasındaki uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyetleri'ne başvuru tutarı 30 bine çıkarıldı. Uyuşmazlık tutarı 30 binin altında olanlar il, ilçe ayrımı olmaksızın istedikleri Tüketici Hakem Heyeti'ne başvuru yapabilecek. 30 bin ve üzeri uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyetleri'ne başvuru yapılamaz. Bu uyuşmazlıklarda önce arabulucuya gidilecek. Eğer anlaşma sağlanmaz ise tüketici mahkemelerine başvuru yapılacak.” dedi.
Tüketici kredisi borcunun tamamını on dört gün içinde ödeyen tüketicilerin, bildirim aranmaksızın kanunun cayma hakkına ilişkin tanıdığı haklardan yararlanacağını dile getiren Dernek Başkanı Aziz Koçal, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Kredi kullanan tüketici kullandığı tarihten itibaren 14 gün içerisinde cayma hakkını kullanarak kredisinin tamamını sadece krediyi kullandığı günlere isabet eden faizi ödeyerek kapatma yapabilecek. Cayma süresi içerisinde kredi borcunun tamamını erken ödeyen tüketicilerin ayrıca bir bildirim yapmalarına gerek olmadan cayma hakkını kullandıkları kabul edilecek. Değişiklik öncesi cayma süresi içinde kullanılan kredinin tamamı ödendiğinde kullanılan tutarın faizine ilave olarak ücret ve komisyon adı altında ücretler ödeniyordu.”
Aziz Koçal, “Yapılan düzenlemeye göre tüketicilerin taksitlerini ödemede temerrüde (zamanında ödeyememe) düşmesi halinde kalan borç üzerinde yapılan hesaplama kriteri, 'Sözleşmede yer alan bedel' olarak değiştirildi. Yapılan bu değişiklik ile tüm borcun talep edilmesi konusunda sözleşme bedelinin dikkate alınması sağlanarak tüm borcun ödenmesinin daha geç talep edilmesi sağlanmıştır.” dedi.
“MESAFELİ SATIŞLARDA DEĞİŞİKLİK”
“Mesafeli satışlarda da yapılan bazı değişiklikler var.” diyen Koçal, şöyle devam etti: “Sanal AVM diye adlandırdığımız aracı hizmet sağlayıcı/satış platformlarının 6502 sayılı kanunda gözle görülür sorumlulukları söz konusu değildi. Yeni düzenlemeler ile bunlara da bazı sorumluluklar getirildi. Mesafeli satışlarda (halk arasında internet üzerinden yapılan satışlar diye tanımlanan) tüketicinin cayma hakkını kullandığı hallerde iade tek seferde yapılacak. Bu düzenleme 1 Ocak 2023'te yürürlüğe girecek.
“TÜKETİCİYE EK YÜK GETİRİYOR”
E-ticaret dediğimiz internet üzerinden yapılan alışverişlerde ön bilgilendirmede yer alan bilgilerin doğru ve tam olmasından mesafeli sözleşmenin kurulma biçimine göre tek başına veya satıcı ile sağlayıcı birlikte sorumlu olacak. Ön bilgilendirme yazılı usule alternatif olarak e-posta yolu ile gönderilebilecek. Ön bilgilendirmede önceden belirtilmek ve satıcının anlaştığı taşıyıcının teslim tutarını aşmamak kaydıyla tüketicinin iade işlemlerinde iade masrafı tüketici üzerinde bırakılabilecek. Maalesef bu düzenleme tamamen tüketici aleyhine bir düzenlemedir. Cayma hakkını kullanan tüketiciye ek yük getiriyor. Her ne kadar önceden bilgilendirmek suretiyle diyerek düzenlense de hiçbir tüketici ön bilgilendirme formunu düzenli olarak okumuyor. Bu da birçok tüketici mağduriyetine neden olacak.”
“OCAK AYINDA YÜRÜRLÜĞE GİRİYOR”
Tüketicinin satın aldığı malı herhangi bir gerekçe göstermeksizin cayma hakkını kullandığını E-Pazar yerine bildirebileceğini söyleyen Koçal, “E-Ticaret platformları tüketicinin cayma hakkını kullandığı durumlarda malı iade edebilmesi adına platform üzerinde gerekli sistemi kurmakla ve tüketicinin bu sistem üzerinden kullandığı cayma hakkının kendisine ve satıcı/sağlayıcıya ulaştığına ilişkin teyit bilgisini tüketiciye iletmekle yükümlüdür.
Tüketicinin cayma hakkı kullanamayacağı sözleşmelerin kapsamı genişletilerek, tüketiciye teslimi yapılmış olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlara ilişkin sözleşmelerde ayıplı yok ise tüketici, 14 günlük cayma hakkını kullanamayacaktır. Bu düzenlemede tüketici aleyhine bir düzenleme olmuştur. Değişiklik, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girecek. Elektronik cihazlarda olsa kolisi açılarak ürün kurulmamış ise tüketici iade hakkını kullanabilmelidir.” ifadelerini kullandı.