Tüketici şikayetlerinin marketlerde sürekli değişen etiketler, yüksek fiyatlı faturalar üzerine yoğunlaştığına dikkat çeken TükoDer Genel Başkanı Aziz Koçal, “Fahiş zamlara karşı örgütlü mücadeleden başka yol yok” diyor

15 Mart 2022 - 12:52

A ⁺ A^- Yazdır

Tüketicilerin, her gün gelen zamlar nedeniyle adeta nefes almakta zorlandığı bu günlerde, her yıl 15 Mart’ta gerçekleşen Dünya Tüketici Hakları Günü daha da önem kazanıyor. Tüketici haklarının korunması ve hakların hatırlatılması amacıyla etkinliklerin düzenlendiği gün vesilesiyle Tüketiciyi Koruma Derneği (TükoDer) Genel Başkanı Aziz Koçal ile konuştuk.

• Öncelikle sizden bir tüketicinin hangi haklara sahip olduğunu öğrenebilir miyiz?

Tüketicilerin; 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında satıcı ve sağlayıcılardan yaptıkları alışverişlerde, çeşitli sözleşmelerde, servislerde uğradıkları hak ihlallerine karşı, ilgili kanunda tüketicileri koruyan bazı hükümler çerçevesinde hakları mevcuttur. 

Bunlardan bazılarını sıralamak istersek; 

• Alınan ürün ayıplı çıktığında, ayıplı ürünü  misli ile değiştirme, ürünü iade ederek ödediği ücretin iadesi, ücretsiz tamiri ya da ayıp oranında indirim haklarından birini kullanabilir.

• Taksitli satışlarda (kredi kartı ile satışlar taksitli kapsamında değil) üründe ayıp olsun veya olmasın ürünün teslim tarihinden itibaren yedi gün içerisinde tüketici cayma hakkını kullanabilir, ürünü iade edebilir. 

• E-ticaret yolu ile (internet üzerinden) yapılan alışverişlerde ürün tesliminden itibaren 14 gün içerisinde satıcı ve sağlayıcıya kalıcı veri ortamında cayma bildirimini bildirmek şartı ile cayma hakkını kullanarak ürünü iade edip ücretini talep edebilir. Taksitli satış ve e- ticarette kullandığı cayma bildirimleri için herhangi bir cezai şart ödemez. 

• Bilinçli tüketici nasıl olunur?

Bilinçli tüketici kazanılmış evrensel haklarını korumayı bilen, daha da geliştirmek için mücadele eden, alacağı ürünü inceleyerek araştıran, iyi ürünü  daha ekonomik fiyata alandır; alışverişe çıkmadan ihtiyaç önceliğine göre alışveriş listesi hazırlayan, reklamların ihtiyaç sıralamasını değiştirmesine izin vermeyen, haklarını bilen ve haksızlıklara karşı mücadele eden örgütlü yurttaştır. 

“ŞİKAYETLER ZAMLAR ÜZERİNE YOĞUNLAŞTI”

• Genellikle tüketiciler hangi sorunlarla size başvuruyor?

Tüketici şikayetleri yılbaşından bugüne zamlar üzerinde yoğunlaştı. Fahiş yapılan zamlar, marketlerde sürekli değişen etiketler, yüksek tutarlı gelen faturalar… Aslında bu şikayetlere karşı tüketicinin örgütlenmesi ve örgütlü mücadelenin içinde yer alması gerekir. Tüketiciden gelen talepler doğrultusunda da TükoDer olarak yılbaşından itibaren zamların geri alınması talepli birçok eylem ile etkinliklerimiz oldu ve devam ediyor.

Son bir yıl içinde bizlere gelen şikayetlerde GSM operatörleri ve internet sağlayıcıları ilk sıralarda yer alıyor. Tüketici gerçekten abonelikler ile ilgili ciddi sıkıntılar yaşıyor. Bunları  internet üzerinden yapılan alışverişlerde karşılaşılan sorunlar takip ediyor, özellikle sosyal medya üzerinde açılmış linkler üzerinde yapılan alışverişlerde yaşanan sorunlar çok ciddi boyutta. Bu linklerin büyük bir çoğunluğu hatta tamamına yakını sahte linkler, ürün görselleri, sahte gönderilen ürünlerin hiçbiri sipariş ile alakası olmayan ürünler. Kargo teslimleri, ürünün zamanında teslim edilmemesi, servisler, ayıplı mallar gibi sıralamak mümkün. 

• Dernek olarak size başvuranları nasıl yönlendiriyorsunuz?

Birçok şikayeti öncelikle bazı ihtarlar gönderterek, satıcı veya sağlayıcı arasında çözülmesini sağlamaya çalışıyoruz. Ancak çoğunlukla bu mümkün olmadığından tüketiciyi satıcı ve sağlayıcılar ile yaşadığı sorunların çözüm merkezi olan tüketici hakem heyetleri ve tüketici mahkemelerine yönlendiriyoruz. Bu yönlendirmeler bazen merkez ve şubelerimize bizzat başvurularla oluyor ya da telefonla yönlendiriyoruz. Bazı şikayetleri aynı zamanda ilgili bakanlıklara yapmaları konusunda  tavsiyede de bulunuyoruz.

“ÖRGÜTLÜ TÜKETİCİNİN TALEPLERİ DİKKATE ALINIR”

• Tüketiciler şu an fahiş zamlar, artan kira fiyatları, kabarık faturalar ile karşı karşıya kaldı?  Yüksek zamlar ve kira fiyatları karşısında haklarını nasıl arayabilir?

Fahiş zamlara karşı örgütlü mücadeleden başka yol yok. Tüketiciler örgütlenerek kamuoyu oluşturarak taleplerini hükümete duyurabilirler. Bu amaçla TÜKODER ve bazı tüketici örgütleri çalışmalarını ve etkinliklerini sürdürüyor. Örgütlü tüketicinin talepleri dikkate alınır. Yoksa seslerimiz cılız kalır ve kimse duymaz.

Kira artışları ile ilgili bir düzenleme mevcut. Kira artış oranları her ay açıklanıyor, ev sahipleri en fazla TEFE (Toptan Eşya Fiyat Endeksi) oranına göre artış yapabilir. Ancak gelen zamlar nedeniyle birçok ev sahipleri yüzde ellinin üzerinde  artış talep ettikleri yönünde derneğimize şikayetler geliyor. Ev sahipleri kira artışını kabul etmeyenlere karşı kiranın güncellenmesi için dava yoluna gidiyor. Önümüzdeki günlerde adliyelerde ev sahipleri ve kiracılar ile ilgili dava dosyalarında büyük artış olacağını bekliyoruz. Kirada oturanlar ciddi sorunlar yaşıyor, mutlak bir çözüm yolu bulunmalıdır. Bunu bulacak olanda hükümettir. Kimse artık TEFE oranına göre artış yapmıyor. Çok daha üzerinde artışlar yapılıyor. Önümüzdeki aylarda bu konuda ciddi uyuşmazlıklar ve sorunlar ortaya çıkacaktır. Tek asgari ücretli çalışanlar ile emeklilere mutlaka kira yardımı yapılmalıdır.