Tüketimde de doluluk oranında da rekorlar kırılıyor
İSKİ’nin verilerine göre 14 Temmuz’da İstanbul'da 3 milyon 550 bin 435 metreküp ile tüm zamanların en yüksek günlük su tüketimi gerçekleşirken, barajların doluluk oranı ise yüzde 40 seviyesine geriledi
Türkiye, iklim krizinin olumsuz etkileri açısından “risk grubundaki ülkeler” arasında yer alıyor. Küresel ısınma nedeniyle kuraklık riski yükselirken, bir yandan da aşırı hava olaylarınının gerçekleştiği gün sayısı da artıyor. Buna Karadeniz bölgesinde yaşanan sel felaketleri ile Akdeniz ve Ege illerinde çıkan orman yangınlarını eklemek mümkün. Kuraklık riski ve sıcaklık artışı sebebiyle içme suyu kaynakları da gittikçe fakirleşiyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın geçtiğimiz yayınladığı “Türkiye Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı”na göre Akdeniz Havzası, iklim krizinin olumsuz etkileriyle mücadele etmek zorunda kalacak ve Türkiye’nin bütün bölgelerinde kuraklık ve çölleşme riski artacak. Raporda ayrıca Türkiye’nin su zengini olmadığı ve kişi başına düşen yenilenebilir su potansiyelinin 1339 metreküp olduğu belirtildi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun tahminlerine göre, 2030 yılına kadar Türkiye nüfusunun 100 milyona ulaşması durumunda, kişi başına kullanılabilir su miktarı 1000 metreküpe düşeceği öngörülüyor.
REKOR KIRILDI
“Nüfus artışı”, “yağışların azalması” ve “sıcaklıkların artması” gibi nedenlerle kişi başına günlük su tüketimi de artıyor. İSKİ 15 Temmuz’da bir açıklama yaparak İstanbul'da 3 milyon 550 bin 435 metreküp ile tüm zamanların en yüksek günlük su tüketiminin gerçekleştiğini duyurdu. Bu verilere göre tüm zamanların en yüksek su tüketim rekoru kırıldı. İSKİ'den yapılan açıklamada, “Oldukça kurak bir dönemden geçiyoruz. Lütfen suyumuzu dikkatli kullanalım. Günlük tüketimimizi minimum seviyeye indirelim.”ifadelerine yer verildi.
GİTTİKÇE DÜŞÜYOR
Kuraklık ve su sorununun en fazla etkileyeceği yerlerden bazıları da kalabalık nüfusu bünyesinde barındıran mega şehirler olacak. Günde 20 milyon insanı barındıran İstanbul da bu şehirlerden biri. Sıcaklık artışı nedeniyle İstanbul’daki günlük su tüketimi rekor seviyelere çıkarken, şehre su sağlayan barajların doluluk oranı da son yılların en düşük seviyesine iniyor. İSKİ verilerine göre İstanbul barajlarının doluluk oranı yüzde 40.06 olarak ölçüldü. Su miktarı 20 Temmuz itibariyle Istrancalar'da yüzde 34.81, Terkos'ta yüzde 28.72, Sazlıdere'de yüzde 23.74, Alibey'de yüzde 21.45, Büyükçekmece'de yüzde 21.33, Ömerli'de yüzde 72.86, Darlık'ta yüzde 56.53, Elmalı'da yüzde 30.96, Pabuçdere'de yüzde 4.6 ve Kazandere'de yüzde 6,96 olarak belirlendi. Azami 868 milyon 683 bin metreküp biriktirme hacmine sahip kente su sağlayan baraj ve göletlerdeki su miktarı ise 348 milyon metreküp seviyesinde bulunuyor.
ÇOCUKLAR İÇİN RİSK ARTIYOR
Su kıtlığının şiddetini artırması ve su kaynaklarının kirlenmesi, özellikle çocukların güvenli ve sağlıklı içme suyuna erişimini zorlaştırıyor. Milyonlarca çocuğun risk altında olduğunu paylaşan Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) bu konuyla ilgili geçtiğimiz yıl bir makale yayınladı. Makalede şu riskler sıralandı:
-Yaklaşık 450 milyon çocuk, orta veya şiddetli düzeyde su kıtlığı olan bölgelerde yaşıyor. Bu, günlük ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli suya erişimleri olmadığı anlamına geliyor.
-Afetler meydana geldiğinde, tüm su kaynaklarını tahrip edebilir veya kirletebilir; bu da çocukların özellikle savunmasız olduğu kolera ve tifo gibi hastalıklara yakalanma riskini artırır.
-Kirlenmiş su, çocukların yaşamları için büyük bir tehdit oluşturuyor. Su ve sanitasyonla ilgili hastalıklar, 5 yaşın altındaki çocuklarda önde gelen ölüm nedenlerinden biri. Her gün, 5 yaşından küçük 700'den fazla çocuk yetersiz su, sanitasyon ve hijyen nedeniyle ishalden ölüyor.
-İklim değişikliği, su kıtlığını son derece sınırlı su kaynaklarına sahip alanlarda şiddetlendiriyor ve su için artan rekabete, hatta çatışmalara yol açıyor. 2040 yılına gelindiğinde, neredeyse her 4 çocuktan 1'i aşırı su kıtlığı olan bölgelerde yaşayacak.