Türkiye yaşlıları BM'de konuşulacak
Yaşlanma Çalışmaları Derneği’nin “Türkiye’de Yaşlılara Yönelik Şiddet, İhmal, İstismar ve Yaş Ayrımcılığı” temalı kitabı, BM İnsan Hakları Konseyi'nde ele alınacak
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından bu yılın başlarında özel bir çağrı yayınlandı. Bu çağrı yaşlılara yönelik şiddet, ihmal ve istismarlara odaklanıyordu. Bu çağrıya Türkiye’den Senex | Yaşlanma Çalışmaları Derneği yanıt verdi. Dernek kurucularından sosyolog Doç. Dr. sosyolog Özgür Arun ve ekibi “Türkiye’de Yaşlılara Yönelik Şiddet, İhmal, İstismar ve Yaş Ayrımcılığı” başlıklı bir kitap hazırladı.
Yaşlı insanlara yönelik şiddet, ihmal ve istismarın küresel düzeyde dikkat çekici biçimde yaygınlaşmasına rağmen Türkiye'de bu konudaki çalışmaların yok denecek kadar sınırlı olduğunu belirten Arun, “Türkiye artık yaşlı bir toplum. Buna karşın ülkenin genç bir nüfusu olduğuna ilişkin inanç bir hayli kuvvetli. Oysa bu kocaman bir önyargı!” yorumunu yaptı. Arun, Türkiye'de yaşlıların yaşam kalitesini iyileştirmeye yönelik sosyal politikaların ve uygulamaların başarısız olmasının ardındaki önemli nedenlerden birinin bireysel ve toplumsal önyargılar olduğunu vurgulayarak, “Bunlardan birisi Türkiye'de toplumunun yaşlıları koruduğuna, kolladığına, saygı duyduğuna ilişkin sıkça tekrar edilen büyük bir önyargı... Oysa gerçekleştirdiğim araştırmalarda yaşlıların şiddet, ihmal ve istismar sonucunda yaşamlarını yitirdiklerine tanık oluyordum. Ancak elimde bu konuda somut veriler, kanıtlar olmadığı için sorumlu ve yetkili kurumları yaşlılara yönelik şiddet, ihmal ve istismarın önlenmesi konusunda tedbir almaya sevk etmek, kamuoyu oluşturmak ve farkındalığı artırmak mümkün olmamıştı. Hak savunucularının bu konuda donanımlı olmadığını farketmiştim. Türkiye'de yaş ayrımcılığından bahsettiğimde müstehzi bir gülümseme ile karşılaşıyordum.” dedi.
Ancak korona süreciyle birlikte medyada görünür olan yaşlı nefreti ve yaş ayrımcılığının toplumun dikkatini çektiğini anımsatan Arun, “Covid-19 Gündeminde Yaşlılara Yönelik Hak İhlalleri ve Ayrımcı Uygulamalar” başlıklı araştırması olduğunu söyledi. Arun, “Bu araştırma ile yaşlıların Türkiye'de ne zaman, nerede, nasıl ve ne tür bir şiddet, ihmal ve istismara uğradığını kanıta dayalı olarak kamuoyuyla paylaştım, hak savunucuları ve araştırmacılar tarafından çokça tartışıldı.” diye konuştu.
AYLIK İZLEME RAPORLARI
“Bu tartışmalar, yaşlılara yönelik hak ihlallerinin araştırılmasına duyulan ihtiyacı bir kez daha anlamam için bir fırsat oldu.” diyen Arun, “Böylece yaşlanma çalışan genç araştırmacılardan oluşan ekibimle birlikte, 2021 yılı Ocak ayından başlayarak yaşlılara yönelik şiddet, ihmal, istismar ve yaş ayrımcılıklarından oluşan tüm hak ihlallerini araştırmaya başladık. "Senex İzleme: Yaşlılara Yönelik Şiddet ve İhlallerin İzlenmesi" başlıklı araştırmamızda, aylık olarak medyaya yansımış şiddet, ihmal, istismar ve yaş ayrımcılığı vakalarını izleyerek raporluyoruz.” bilgisini verdi.
SENEX’in yaşlı kadınlar için ´Dijital Yetkinlik Eğitimleri´nden bir kare
Doç. Dr. Özgür Arun, BM’nin yaşlılara yönelik şiddet, ihmal ve istismar başlığındaki çağrı yayımlandığında Senex İzleme araştırmasının 26. Raporunu yayımladıklarını belirterek, şunları söyledi:
“BM'nin çağrısında yöneltilen 7 ana başlıktaki soruların tamamına ilişkin olarak veri tabanımızda somut kanıtlar ve bilgiler yer almaktaydı. Böylece raporumuzu hazırlayarak, BM’ye sunduk. Bu kitaptaki tüm bilgiler BM İnsan Hakları Konseyi'nin 54. oturumunda da tartışılacak. Kitapta paylaştığımız somut veriler, kanıtlar ve örnekler, umuyorum yaşlılara yönelik şiddet, ihmal, istismar ve yaş ayrımcılıklarını önlemek üzere katkı olabilir. Bunun da ötesinde, araştırmamızın ve sürdürdüğümüz tartışmaların, uluslararası düzeyde ihtiyaç duyduğumuz yaşlı hakları sözleşmesi için de bir haberci olmasını diliyorum.”
Suadiye Huzurevi İdealtepe Şubesinin 20 Mart 2022 Yaşlılar Haftası etkinliklerinden/Mart2022