Vapur sefası bitiyor mu?
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin İstanbul halkının görüşünü almadan hizmete soktuğu Şehir Hatları’ndaki üç yeni vapur vatandaşların tepkisi ile karşılandı
Erhan DEMİRTAŞ
2006 yılında yeni vapurların nasıl olması gerektiğini İstanbullulara danışan İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bu defa Şehir Hatları’nda Göksu, Küçüksu ve Durusu isimli üç yeni vapuru vatandaşların görüşünü almadan hizmete soktu. İstanbul’un 190 yıldır en önemli simgelerinden olan vapurların yeni tasarımları ise şimdiden tartışma konusu oldu. İstanbullular tarafından ‘estetik yoksunu’ ve ‘biçimsiz’ olarak tanımlanan yeni vapurların şehrin tarihine yakışmadığı da düşünülüyor. Kadıköy-Eminönü hattında sefer yapmaya başlayan vapurlar sosyal medyada da tartışma konusu oldu. Yeni vapurların hizmetten kaldırılmasını isteyen vatandaşlar change.org sitesinde “İstanbul’da yaşayan insanlara sorulmadan getirilen yeni boğucu vapurlar kaldırılsın” başlıklı bir imza kampanyası başlattı.
VATANDAŞA SORULMADI
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Gezi eylemlerinin sonrasında “Bundan sonra bütün projeler halka anlatılacak ve görüşleri alınacak, Bir otobüs durağının yeri bile değişse halka sorulacak” açıklamasını yaptı ancak görünen o ki İstanbul’da yaşayanlar şehrin yönetiminde söz sahibi olamıyor. 
NEREDE O ESKİ VAPURLAR Yalova’daki Özata Tersanesi’nde üretilen ve Türk mühendislerinin tasarladığı yeni vapurlar estetik açıdan yeni vapurların yanına bile yaklaşamıyor. Yeni vapurlar, eski vapurlar gibi iskeleye yan yanaşıp yolcu almıyor. Yolcular vapurun burun kısmından binip arka kısmından iniyor. Yeni vapurlar bu haliyle bir vapurdan çok feribota benziyor. Vatandaşların vapur seyahatinde en çok keyif aldığı balkon sefası da sona erecek gibi gözüküyor. Çünkü yeni vapurların yan balkonları yok, üst güverteleri var. İki tarafı da tamamen camla kaplı olan yeni vapurlar bu yönüyle deniz üstünde giden bir otobüse benziyor.
HIZLARI AYNI
Yeni vapurların görüntüsüne bakıp daha hızlı olacağını düşünmeyin. Yeni vapurlardan Durusu ile Kadıköy’den Eminönü’ne geçmek 15 dakika sürerken, klasik şehir hatları vapuruyla Eminönü’nden Kadıköy’e geçmek de 15 dakika sürüyor. Yani yeni vapurlar hız konusunda bir yenilik getirmiş değil.
“VAPURLARIN YERİNİ ALMAYACAK”
İMZA KAMPANYASI BAŞLATILDI
Yeni vapurların tasarımlarını beğenmeyen vatandaşlar “ İstanbul’da yaşayan insanlara sorulmadan getirilen yeni boğucu vapurlar kaldırılsın!” başlıklı imza kampanyası başlattı. Change.org sitesindeki kampanyada şu ifadelere yer verildi: “Bütün sahil şeridinin betonlaştığı, ranta açıldığı ve insanların boğazdan giderek uzaklaştırıldığı bu günlerde boğazın tek havasını alabildiğimiz vapur yolculukları, metrobüs yolcululuklarından farkı kalmayan bir hale bürünmüştür. Vapur yolculuğunun geleneği olan yan balkonlar da yok. Sadece özel vapurları andıran soğuk bir terası var. Gökdelen ve plaza anlayışını vapurlarımızdan uzak tutsunlar.”
“YÜZEN BİR TABUT GİBİ”
Kadıköy İskelesi’nden Eminönü’ne geçerken vatandaşlara yeni vapurlar hakkında ne düşündüklerini sorduk. Vapurları tabuta benzetenler de var, kuru yük gemilerine de…
Yiğit Akdağ
Vapurun bir kültürü vardır insanlar denizi izlemek ve temiz hava almak için vapuru kullanırlar. İstanbul’da yaşayan bir vatandaş olarak benim en büyük keyiflerimden biri vapura binmek. Ama ben bunun vapur olduğundan şüpheliyim. Tramvay ve otobüs demek daha doğru olur bence. Ayrıca vatandaşlara sorulmadan neden böyle bir karar verildiğini de anlamış değilim.Ne söyleyebilirim ki? Çok iğrenç buldum. Yeni vapur dedikleri şeyler İstanbul’un görüntüsünü bozar. Boğazı seyretmek için vapura biniyoruz. Ama her tarafı kapalı bir şey yapmışlar. Bana göre bu vapurlar mültecileri taşıyan gemilere benziyor. Amerikan filmlerindeki mülteci gemilerine… Eski vapurlarımızın yenilenmiş modern halini tercih ederim. Bu şekilde İstanbul’un kültür dokusu da bozulur.
Cansu Alkaya
Ben şekilci bir insan değilim ama tasarımını hiç beğenmedim. Geçmiş yıllarda belediye otobüslerinin nasıl olması gerektiğini bize sormuşlardı. Vapurlar İstanbul ulaşımında kendimizi en rahat hissettiğimiz yer. Ama yeni vapurlar tamamen kapalı. Anlaşılan balkon keyfi yapamayacağız.
Ezgi Karadiş
Yeni vapurların tasarımlarını çok modern buldum. Eski halinden çok memnundum. Mevcut görüntüsünden farklı bir şey yaratmaya gerek var mıydı bilemiyorum. Sanırım nostaljiyi sevdiğim için bu kadar yeni gözükmesi beni rahatsız etti. En büyük zevklerimden biri vapura binmek ve denizi izlemek. Aynı zamanda martılara simit de atıyorduk. O da yalan oldu sanırım. Doğada karşılığını bulamadığım geometrik bir şekli var. İlk gördüğümde ‘sarayın’ uzantısı olarak düşündüm.
Andrew Phippard
Denizin üstünde yüzen bir tabut gibi. Ben binmeye korktum açıkçası. Dışarıdan çok güvenliksiz ve korkunç görünüyor.