Kurak geçen yaz mevsiminin ardından ekim ayı İstanbul’da yağmurla başladı. Kentte geçen haftadan beri etkili olan yağışlar barajların doluluk oranlarını da olumlu yönde etkiledi. 28 Eylül'de yüzde 22.41 olarak ölçülen doluluk oranları artışa geçerek, 6 Ekim itibariyle 23,4'e yükseldi. Ancak barajlardan bazılarının durumu kritik seviyede.
YÜZDE 5’İN ALTINA DÜŞTÜ
Kurak geçen yaz aylarının ardından sonbahar ve kış mevsimindeki yağışlarla birlikte su miktarının da artması bekleniyor. Fakat İstanbul’da özellikle Sazlıdere, Pabuçdere, Kazandere ve Büyükçekmece barajlarındaki doluluk oranları kritik seviyeye geriledi. Büyükçekmece (doluluk oranı yüzde 4,4) ve Pabuçdere’nin (doluluk oranı 2,96) yüzde 5’in altına geriledi. Sazlıdere ve Kazandere barajlarındaki doluluk oranı ise yüzde 10’un altına indi. İstanbul’da doluluk oranı en yüksek baraj ise Ömerli. Melen’den getirilen suyla takviye edilen Ömerli barajındaki doluluk oranı yüzde 53.07 olarak kayıtlara geçti.
REKOR SEVİYEYE ÇIKTI
Bu yaz hem temmuz hem de ağustos ayında sıcaklık rekorlarının kırılması İstanbul’daki su tüketimini de olumsuz anlamda etkiledi. Yağışların ve barajlardaki suyun azaldığı yaz mevsiminde su tüketiminde de rekorlar kırıldı. İSKİ’nin verilerine göre mayıs, haziran, temmuz ve ağustos aylarında günlük su tüketimi 3 milyon metreküpün üzerinde gerçekleşti.
İSKİ’nin son 10 yıllık verilerine göre de İstanbul’da her yıl su tüketiminin arttığı görülüyor. 2013 yılında günlük su tüketimi 2,43 milyon metreküp olurken bu oran 2022’de 3,02 milyon, 2023’te ise 3,07 milyon metreküpe yükseldi.
İSTANBUL’DA SUYUN GELECEĞİ
İstanbul Planlama Ajansı’nın temmuz ayında hazırladığı “Kuraklık, Su Bağımlılığı ve İstanbul’un Kronik Su Stresi” adlı rapora göre nüfus artışı, çarpık kentleşme, iklim krizi, kuraklık ve mega projeler su sorunun başlıca nedenleri arasında yer alıyor. Raporda yer verilen bilgilere göre İstanbul’da 2000’li yıllarda yaşanan sıcaklık artışı 2°C’den fazla olurken, yaşanan sıcak hava dalgalarında artış bekleniyor. İstanbul’da, 1990’lı yıllarla birlikte Istrancalar, 2000’li yıllar sonrasında ise Melen olmak üzere il sınırının dışında yer alan, yakın coğrafyasındaki kaynaklardan su temin edilmeye çalışıldı. Ancak İstanbul’un barındırdığı su kaynakları ile nüfusunun farklı yakalarda yoğunlaşması, su altyapısında önemli yatırımların yapılmasını beraberinde getirirken, mevcut su kaynaklarında yaşanan yağış ve buharlaşma değişimleri, havza koruma kuşaklarında artan yapılaşma ve nüfus İstanbul’da suyun geleceğine yönelik uyarı sinyalleri veriyor.
“İŞBIRLIĞI YAPILMALI”
İSKİ, 4,3 milyar TL’lik yatırımla kentin Avrupa yakasında yaşayan yaklaşık 2 milyon kişinin su ihtiyacını gidereceği açıklanan Terkos-İkitelli İçme Suyu İsale Hattı’nı hizmete açtı. İstanbul’un da içinde bulunduğu coğrafyanın son yılların en kurak dönemini yaşadığına dikkat çeken İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, İBB ve İSKİ olarak bu kapsamda “İçme Suyu ve Kanalizasyon Master Planı”nı yakın zamanda kamuoyu ile paylaştıklarını hatırlattı. İmamoğlu, “Bu planla, İstanbul'umuzun önümüzdeki 30 yıl boyunca yeterli ve kaliteli içme suyuna erişilebilmesi adına, gerekli çevresel teknik finansal ve kurumsal bütün çalışmaları, bütün şartları, bütün koşulları ortaya koyduk. İşin planlama boyutunda sorun yok. Ama özellikle bazı hususlarda ne yazık ki sorunlar yaşıyoruz. Bunları da toplumun önünde şeffaf bir biçimde konuşma zorunluluğumuz var. Acil ve net bir biçimde zihniyet değişikliğine ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.
AVRUPA YAKASI DAHA FAZLA HİSSEDİYOR
Yaşanan kuraklığın, Anadolu yakasına oranla Avrupa yakasında daha fazla hissedildiğini kaydeden İmamoğlu, “Bu bağlamda, Avrupa yakasında suya, doğaya ve çevreye dönük duyarlılık ve yatırımlar, çok daha hassas bir noktada. Bu yönüyle bir damla suyun bile önem taşıdığı bu zaman diliminde, çok önemli bu projeyi tamamlamış olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Hükümetimizi de Melen Barajı konusunda, hızlı ve bilimsel davranmaya, bizlerle de iş birliği yaparak bu süreci acilen ele almaya hepinizin huzurunda tekrar davet ediyorum.” dedi.
İSKİ Genel Müdürü Dr. Başa da isale hattına ilişkin teknik bilgiler verdi.