Avrupa ülkelerinde ve ABD’de yaygın olarak kullanılan e-skuterler son yıllarda İstanbulluların da kullandığı bir ulaşım aracına dönüştü. İstanbul’da ilk olarak Kadıköy’de kullanılan bu araçlar firma sayılarının artmasıyla birlikte daha fazla alana yayıldı. Ancak altyapı eksikliği ve yönetmelikteki eksikler e-skuter kullanımında yeni sorunları da beraberinde getirdi. Kaldırıma park edilen skuterler, engelli vatandaşların, yayaların ve bebek arabası kullanan ebeveynlerin hayatını olumsuz etkiliyor. Vatandaşlardan gelen şikayetleri değerlendiren Kadıköy Belediyesi sorunun çözümü için çalışmalarını hızlandırdı.
“AMACIMIZ YASAKLAMAK DEĞİL”
“Yaya hakkı bizim için öncelikli bir haktır.” diyen Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, konuyla ilgili basın toplantısı düzenledi. Belediyenin atacağı adımlar hakkında bilgi veren Odabaşı, şunları söyledi: “Bizim derdimiz Kadıköy’de herhangi bir ulaşım aracını yasaklamak değil. Bu araçları düzen altına almak istiyoruz. Bizim bir şeyi yasaklama yetkimiz de yok. Gün geçmiyor ki bu skuterler bir vatandaşımıza çarpıp yaralanmasına neden olmasın. Kaldırımlara yanlış park etmelerinden dolayı engelli arabası veya bebek arabası geçemiyor. Biz belediye olarak yayaların haklarını korumak istiyoruz. Böyle bir sorumluluğumuz var. Derdimiz Kadıköy’de yayaların kaldırımda rahatça yürümesini sağlayacak bütün önlemleri almak. Yaya hakkı öncelikli bir haktır. Kaldırımı işgal eden tüm skuterleri bugün yarın topladığımızı göreceksiniz, sözde kalmayacak. Depoya kaldıracağız sahibi gelip müracaat edecek, mevzuat gereği cezasını kesip neyi toplamışsak onu vereceğiz. Kabahatler Kanunu’na göre ceza keseceğiz” açıklamasında bulundu.
“BİZ BELİRLEMİYORUZ”
Skuterlerin yeni bir ulaşım aracı olarak tüm dünyada kullanıldığını söyleyen Odabaşı, şu bilgileri paylaştı: “Türkiye’de de herhangi bir mevzuata tabi olmadan bu elektrikli araçlar kullanılmaya başlandı. Belli bir süre geçtikten sonra, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bir çalışma sonucunda bir yönetmelik yayımladı. Bu yönetmeliğe göre de ilçe belediyelerinin müdahale etme şansları yok. Sayıyı, kullanım şeklini, nereye park edileceğini biz belirlemiyoruz. Ama bu araçların yaratmış olduğu bütün sorunlarla belediye olarak biz uğraşıyoruz. Yayaların rahat yürümelerini sağlamak için öncelikli olarak kaldırımları genişletmemiz gerekiyor. Göreve geldiğim 4 yıl içerisinde yaklaşık 50 kilometre kaldırım yaptık. Bu kaldırımları genişlettik. Genişletmekteki amacımız şu; iki bebek arabası ya da iki engelli arabası yan yana geçebilsin istiyoruz. Öncelikli olarak vatandaşlarımızın rahat bir şekilde yolda yürümelerini sağlamak için bu altyapı çalışmalarını yaptık. Sonrasında ise kaldırımların üzerinde bulunan tüm işgalleri kurallar çerçevesinde sınırlama kararı aldık.”
SORUN SADECE SKUTER DEĞİL
Skuterlerin kaldırım işgallerindeki araçlardan sadece bir tanesi olduğunu söyleyen Odabaşı, kaldırımlara konulan reklam panolarıyla ilgili de çalışma yaptıklarını söyleyerek şöyle devam etti: “Geçen yıl nisan ayından haziran ayına kadar belli bölgelerde yoğun bir şekilde kafe ve restoranların önündeki masa ve sandalyeleri topladık. Biz sadece kaldırım işgalinde sadece elektrikli araçları öncelemiyoruz. Kendilerine tahsis edilen alanın dışına çıkarılan masa ve sandalyeleri de toplayacağız. Reklam panoları yayalara engel oluyorsa bunları da toplayacağız. Moto kuryeler kaldırımları kullanıyor. Restoranlar ve kurye firmaları kaldırımları işgal ederek bu araçları kaldırıma park ediyorlar. Bunlara da müdahale edeceğiz. Bizim derdimiz sadece skuter gibi araçlar değil, yayanın Kadıköy’de rahat bir şekilde yürümesini sağlayacak bütün önlemleri almak. Yaya hakkı bizim için öncelikli bir haktır. Örneğin alt yapı kurumları doğalgaz, elektrik, Telekom firmaları kaldırımın ortasına panolarını koyuyorlar. Yeni yaptığımız kaldırımlarda gerekli kurumlara başvurarak kaldırıyoruz. Geçişi rahatlatacak şekilde konmasını sağlıyoruz.”
ZABITA YETKİSİNİ KULLANACAK
Yönetmelikte skuterlerin denetim yetkisinin Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı’na verildiğini söyleyen Odabaşı, “Ancak Zabıta Kanunu’nun altıncı maddesinden kaynaklı olarak, bu tür kamusal yerlerde yaya geçişini engelleyecek araç varsa bunu zabıta kaldırabiliyor. Kanundaki bu maddeyi uygulayarak bu yayaların geçişini engelleyen ya da geçmesini mümkün kılmayan skuterleri ya da diğer araçları hepsini toplayacağız.” dedi.
Üç yıl önce Kadıköy Belediye Meclisi’nde alınan kararla skuterlerin nerelere park edilebileceğinin belirlendiğini hatırlatan Odabaşı, “İBB Bağdat Caddesi üzerinde bu araçların nereye park edileceğini belirledi ve park alanları yaptı. Firmaların bu araçları oraya park ettirebilecekken bir şey yapmamalarını anlamakta zorluk çekiyoruz. Bazen öyle yerlere park ediliyor ki evin penceresinin demirine kilitliyorlar, şarjı bitince ötüyor. Bunu firma isterse yazılıma koyacağı bir kodla engelleyebilir.” dedi.
“HER GÜN ŞİKAYET GELİYOR”
Yasakçı bir yönetim anlayışı yürütmediklerini belirten Odabaşı, “Ankara’da yaşayan bir bürokrat Kadıköy’deki sorunları bilemez. Sorunları biz yaşıyoruz, çözümü de biz biliyoruz. Bizim yasakçı bir zihniyetimiz yok. Elektrikli skuterlerin gelecek yıllarda tüm dünyada bir ulaşım aracı olarak kullanılacağını görebiliyoruz. Ama belirli kurallar dahilinde kullanılmalı. Bunu disipline etmemiz gerekiyor. Bu disiplini kimlerle sağlayacaksak, bu kurumlarla ortak çalışmaya hazırız. Şirketler gelsin desinler ki ‘şurada park yeri istiyoruz.’ Eğer mümkünse, yayaların geçişini engellemiyorsa biz bu öneriyi değerlendiririz. Her gün şikâyet geliyor. Biz her türlü görüşmeye ve çözüm önerisine hazırız.”