Türk Borçlar Kanunu'na 8 Haziran 2022'de eklenen geçici madde ile konut kiralarına yüzde 25 kira artış zam sınırı getirildi ve iki yıl boyunca kısmen de olsa uygulandı. Birçok ev sahibinin sınırın üzerinde zam istemesi üzerine ise binlerce mülk sahibi ve kiracı davalık oldu.Kirada yüzde 25 zam sınırı 1 Temmuz 2024 itibariyle sona ererken, kira artışları yeniden 12 aylık ortalama enflasyon üzerinden hesaplanmaya başlandı. Kadıköy genelinde 2023 Temmuz ayında aylık ortalama kira değeri 27 bin TL iken, 2024 yılı itibarıyla bu rakam aylık 38 bin TL seviyelerine yükseldi. Ancak sorunlar sadece kira fiyatlarıyla sınırlı değil. Eylül ayında kiralık daireye talebin artması bekleniyor ve internet üzerinden verilen sahte ilanlar kiracılar için büyük sorunlar doğuruyor. Gayrimenkul fiyatlarındaki artış sonrası bütçesine uygun ev kiralamak ya da satın almak isteyenler sahte ilanlarda dolandırıcıların tuzağına düşebiliyor. Ticaret Bakanlığı'nın emlak sektöründe uygulayacağı "doğrulanmış ilan" düzenlemesiyle, tüketiciyi yanıltan sahte emlak ilanlarının önüne geçilmesi hedefleniyor. Peki; Elektronik İlan Doğrulama Sistemi nedir ve nasıl işleyecek? Ev satın alırken veya kiralarken vatandaşların dolandırıcılardan korunmak için nelere dikkat etmeleri gerekiyor? Av. Elvan Kakıcı Şimşek, ev satın alırken veya kiralarken vatandaşların dolandırıcılardan korunmak için dikkat etmesi gerekenleri açıkladı.
“LOGO İLE BELİRTİLECEK”
Emlak piyasasındaki spekülasyonları gidermek ve sahte ilanların önüne geçmek için 15 Eylül’den itibaren doğrulanan emlak ilanlarının bir logo ile belirtileceğini paylaşan Şimşek, şu bilgileri paylaştı: “Emlak sektöründe kiralık ya da satılık ev arayışı internet üzerinden yapılıyor. Bu durumda da satılık veya kiralık konut arayışındaki vatandaşların ilk adresi ilan platformları oluyor. Ancak bu platformların en büyük sıkıntısı ise sahte ilanlar. Geçtiğimiz yıl ilanlarla ilgili bir düzenleme gelse de sahte ilan belirsizliği hala sürüyor. Aynı taşınmaz için tek tıkla birden fazla emlakçının fiyatına ulaşılacak.15 Eylül’den 31 Aralık’a kadar doğrulama olmaksızın da ilan verilebilmesi mümkün olacak ancak doğrulama yapılan ilanlarda bu yönde bir logo ve ibareye yer verilecek. 1 Ocak 2025 itibarıyla ise yetki doğrulaması yapılmadan ilan verilemeyecek.”
KAPARO TUZAĞINA DİKKAT!
Konut fiyatlarındaki artış sonrası bütçesine uygun ev kiralamak ya da satın almak isteyenlerin, dolandırıcıların kapora tuzağına düşmeye başladığına dikkat çeken, Şimşek “Gerçekte olmayan konuta dair bilgilerin yer aldığı ilanlarda, bağlantı kurdukları kişiyle telefon görüşmesi sonrası para talep eden dolandırıcılar, ucuza ev kiralamak isteyenlere mağduriyet yaşatıyor. Kapora ödenmesi sonrası ilanı kaldıran, telefon hattını iptal eden dolandırıcılardan şikayet edenler ise haklarını savcılık ya da tüketici hakları derneklerine başvurarak aramaya çalışıyor.” diye konuştu.
“YERİNDE GÖRÜLMELİ”
Vatandaşların sahte ilanlara karşı dikkatli olması gerektiğini söyleyen Şimşek, “Gerek satılık gerekse kiralık olsun mutlaka taşınmazları yerinde görmelerini tavsiye ediyoruz. Bazı ilan örneklerine baktığımızda bunların sahada karşılığı net bir şekilde görünmüyor. Bunu yapan işletmelerin hepsi yetki belgesi almış işletmeler değil. Tüketicilerin yetki belgeli emlak işletmelerini tercih etmelerini, bu işletmelerden hizmet aldıklarında sıkıntı yaşıyorlarsa mutlaka Ticaret Bakanlığının sistemi üzerinden şikâyet etmeleri gerekiyor.” dedi.
Emlak işletmelerinin, Elektronik İlan Doğrulama Sistemi'nde (EİDS) yetki doğrulamasının devreye alınması sonrasında ilan verirken sorun yaşamamaları ve idari yaptırıma maruz kalmamaları için yetki belgesi alması gerekecek. EİDS yetki doğrulama uygulaması hem satılık hem de kiralık taşınmaz ilanları için zorunlu olacak.