200 adımda 100 yıllık müzik mazisi
Müze Gazhane’de açılan “Müzik TR100: Cumhuriyet Tarihinin Müzikli Panoraması” sergisi, küratörlerden Murat Meriç’in söylediği gibi; sergi binasının yapısı itibariyle geri dönüşü olmayan, 200 adımda tek yönlü olarak arşınlanabilen nostaljik bir musiki tüneli...
“Deniz kızı Eftelya, TC kimlik numarası sahibi oldu, Müzeyyen Senar’ın ailesi yapmayı unuttukları noter işlerini halletmeye karar verdi, Ezhel’in şarkıları ilk kez bir fiziki formatta yer aldı.”
Bu bilgiler Müze Gazhane’de 3 Aralık Salı akşamı kalabalık bir törenle açılan“Müzik TR100: Cumhuriyet Tarihinin Müzikli Panoraması” sergisinden kulis bilgileri. Sergi bunun gibi pek çok ilginç bilgi ve görsel sunuyor. Zira, dile kolay tam bir asırlık müzik mazisinin özetini içeriyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hizmet ve İletişim iştiraklerinden Kültür AŞ.’nin düzenlediği sergi, müzik yazarları Derya Bengi ve Murat Meriç küratörlüğünde, Taksim Sanat’ın katkılarıyla hazırlandı. Cumhuriyetin ilanından bugüne Türkiye’nin zengin müzikal mirasına ve kültürel çeşitliliğine ışık tutmak amacını taşıyan sergi, ülkenin son 100 yılını şekillendiren şarkılar, albümler ve sanatçılardan oluşan bir seçki sunuyor. Dönemin dergileri, plak, kaset, CD’leri, konser afişleri, kartpostallar ve çeşitli müzik oynatıcılarıyla zenginleşen sergi bu özellikleriyle ziyaretçilere hem bilgilendirici hem nostaljik bir deneyim vaat ediyor.
TEK YÖNLÜ MÜZİKAL KORİDOR
Üç katlı ve tek yönlü şekilde gezilebilen L binasındaki sergi, Cumhuriyet’ten günümüze uzanan 1923-2023 yıllarını dönemlere bölerek aktarıyor. Sergide neler yok ki? Pikaplardan konser afişlerine, kasetlerden kartpostallara her dönemin öne çıkan müzikal olgularıyla karşılaşmak mümkün. Ortak müzikal hafızamıza nakşedilmiş, dönemlere ait farklı türdeki nağmeleri dinleyerek gezilebilen bu sergide, 100 yıllık bir müzikal zaman tüneline girmiş gibi hissetmek mümkün.
“MÜZİKAL ZENGİNLİĞE SAYGI DURUŞU”
İBB Kültür AŞ Genel Müdürü Murat Abbas, Cumhuriyet tarihimizde müziğin her zaman önemli bir yer tuttuğunu belirterek, “Kültür AŞ olarak İBB’nin müziğe ve kültüre verdiği değeri, detaylı ve uzun bir çalışmanın ürünü olan Müzik TR100 Seti ile ortaya koyuyoruz. Bu setten ilham alarak hazırladığımız ‘Müzik TR100: Cumhuriyet Tarihinin Müzikli Panoraması’ sergisiyle de bu çalışmayı daha geniş bir perspektifle sanatseverlerle buluşturuyoruz. Sergimizin temellerini oluşturan Müzik TR100 seti, Cumhuriyet tarihimizde müzik üzerine yapılmış en kapsamlı çalışmalardan biri olarak ilk ve tek olma özelliği taşıyor. Hazırlıklarına Nisan 2022’de başladığımız bu proje, 1920’lerden günümüze Türkiye’nin popüler müzik geçmişini farklı formatlarda bir araya getiriyor. Bu eşsiz arşiv, yalnızca bir set değil; Cumhuriyetimizin müzikal zenginliğine ve kültürel mirasına bir saygı duruşudur.” dedi.
(İBB Kültür AŞ Genel Müdürü Murat Abbas, usta ses Ali Rıza Binboğa ve Murat Meriç, sergi açılışında, Binboğa’nın eski fotoğrafına bakarken)
Derya Bengi ve Murat Meriç de “Bu sergi yüz yıllık Cumhuriyet tarihine müziğin merceğinden bakıyor. Geçip giden zamanları anahtar deliği misali plakların, kasetlerin, CD'lerin deliğinden meraklı gözlerle seyrediyor. Geçmişten bugüne, her tarihsel dönemeçte müzikteki değişimin ve çeşitliliğin hızına, müzik dinleme cihazlarının ve dinleme alışkanlıklarının evrimi eşlik ediyor. Sergi güzergâhı boyunca üç koridorun duvarlarında gündelik hayattan enstantaneler, popüler şarkı sözleri, dergi, plak, kaset kapakları, karikatürler, film, konser, gazino afişleri dile geliyor. Küçük hikâyeler, çağrışımlar, anılar, anıştırmalar sıraya diziliyor, sesleri gramofon borularından, teyp hoparlörlerinden, TV ekranlarından yankılanıyor.” diyor.
(Sergi açılış gecesinde Murat Meriç ziyaretçileri müzikle selamladı)
31 Ocak’a kadar Müze Gazhane L Binası’nda ücretsiz olarak ziyaret edilebilecek sergiye ek olarak, tam L binasının karşısında yer alan C binasında da “Müzik TR100 Seti” incelemeye hazır duruyor. Sergiye ilham olan bu dev eser, “tek bir sanatçıya ait olmayan ve tüm formatlara yer veren, dünyada türünün tek örneği” olma özelliğini taşıyor. Ülkemizin önemli ses ve saz sanatçılarının, dönemlerine damga vurmuş eserlerinin fiziki formatta sunulduğu bu set, Türkiye Cumhuriyeti’nin zengin müzik tarihini, farklı fiziki taşıyıcı formatlarıyla ilk kez bir araya getiriyor. Müzik TR100 koleksiyon kutusunda, farklı boyutlarda 14 plak, 4 CD, 1 kaset, dijital dönemi yansıtan QR kod ve şarkıların hikâyelerini anlatan bir katalog bulunuyor. Projenin danışma kurulunda müzik tarihine hakim gazeteci, televizyoncu ve araştırmacılar İzzet Öz, Cemal Ünlü, Derya Bengi, Murat Meriç, Gökhan Akçura, Aylin Güngör, Müjde Yazıcı Ergin, Hakan Dedeoğlu, Ekin Sanaç ve Cem Kayıran yer alıyor. Sınırlı sayıda üretilen set, muziktr100.kultur.istanbul adresinden ön siparişle temin edilebiliyor.
