Altyazı’dan HAFIZA dosyası
Altyazı Sinema Dergisi şubat sayısında sinemanın hafızayla ilişkisine odaklanıyor
Altyazı yazarları 12 inceleme yazısından oluşan dosya kapsamında, sinema tarihinin farklı dönemlerinden seçtikleri filmleri hatırlama, unutma, nostalji, travma, geçmişle yüzleşme gibi kavramlar çerçevesinde değerlendiriyor.
Altyazı’nın 204. sayısının kapağında, başrollerini Jim Carrey ve Kate Winslet’in paylaştığı Sil Baştan’dan (Eternal Sunshine of the Spotless Mind, 2004) bir kare var. 2000’li yılların aşk acısı ve hafıza denilince akla ilk gelen filmlerinden biri olan Michel Gondry imzalı yapımı Erman Ata Uncu inceliyor.
Dosyanın açılışında Kutlukhan Kutlu, sinemanın hafızayla ilişkisi üzerine genel bir çerçeve çiziyor ve “film şeridine topluca tutunmamızın sebebi”ni eşeliyor. Ali Ercivan Andrew Jarecki’nin tartışmalı belgeseli Canım Babacığım’a (Capturing the Friedmans) odaklanarak ‘bir bellek manipülasyon aracı olarak montaj’ı masaya yatırıyor. Dosyadaki diğer belgesel incelemelerinde Selin Gürel Claude Lanzmann’ın Holokost’a yıllar sonra yeniden baktığı Son Hain’i (Le Dernier des Injustes), Fatma Cihan Akkartal Joshua Oppenheimer’ın Endonezya’da yaşanan katliamlar üzerine dehşet verici filmi Öldürme Eylemi’ni (The Act of Killing), Kaan Denk ise Patrick Keiller imzalı Londra’nın (London) belgesel ile kurmaca arasında gidip gelen oyunbaz yapısını ‘hatırlamak ve hatırlatmak’ üzerinden inceliyor.
HAYALLERİM, AŞKIM VE SEN
Sinemada hafızanın şiirini yazmış ustalardan Alain Resnais’nin anıtsal filmi Hiroşima Sevgilim’i (Hiroshima Mon Amour) Eren Odabaşı, Terence Davies’in Liverpool’da geçen çocukluk yıllarından beslenen Uzak Sesler, Durgun Yaşamlar (Distant Voices, Still Lives) ve Uzun Günün Sonu (The Long Day Closes) filmlerini Necati Sönmez, Kathryn Bigelow’un bireysel, politik ve ‘sahte’ anıları tartışmaya açan bilimkurgusu Tuhaf Günler’in (Strange Days) katmanlarını Aslı Ildır, Michael Haneke’nin ‘Hafızanın intikamı’ temalı klasiği Saklı’yı (Caché) Coşkun Liktor ele alıyor.
Engin Ertan Chris Marker imzalı La Jetée’yi, Terry Gilliam’ın bu filmden ilham alan 12 Maymun’unu (Twelve Monkeys) ve Hitchcock klasiği Ölüm Korkusu’nu (Vertigo) hatırlama ile delirmek arasındaki bağlantılar açısından inceliyor. Ayça Çiftçi ise 80’li yılların sonunda çekilmiş Hayallerim Aşkım ve Sen, Arabesk ve Aşk Filmlerinin Unutulmaz Yönetmeni üzerinden Yeşilçam’ın kendi hafızasıyla kurduğu ilişkiye bakıyor.