Büyükdoğan’ın “düşsel tiplemeleri” bu sergide
Kadıköylü sanatçı Orhan Büyükdoğan’ın “Düşsel Tiplemeler” sergisi Karikatür Evi’nde açıldı
Çizgi hikayeleri ile hayatımızı renklendiren Orhan Büyükdoğan’ın eserlerinin bir araya geldiği “Düşsel Tiplemeler: Orhan Büyükdoğan Karikatürleri” sergisi Kadıköy Belediyesi Karikatür Evi’nde izleyiciyle buluştu. 4 Mayıs Cuma günü açılışı gerçekleştirilen sergiye sanatçı Orhan Büyükdoğan, Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, sanatçının yakınları, Karikatürcüler Derneği üyeleri ve her yaştan çok sayıda Kadıköylü katıldı. Sevenleriyle hatıra fotoğrafı çektiren ve Karikatür Evi’nin hazırladığı çizimlerinin yer aldığı kataloğu imzalayan Büyükdoğan, Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu ile birlikte sergiyi gezerek, Nuhoğlu ile sohbet etti. Büyükdoğan’ın Karikatür Evi’nde sergilenen “Ahşapgiller”, “Camgiller” ve “Kâğıtgiller” serisi ahşap, cam, kâğıt günlük yaşamın içinde gördükçe kanıksadığımız, birlikte yaşadığımız materyalleri çizgiyle dile getirerek ortaya bir mizah ve ironi çıkarıyor.
TELEVİZYON REKLAMLARININ YARATICISI
Çok yönlü bir sanatçı olarak bilinen Büyükdoğan, aynı zamanda birçok kişinin hafızasına kazınan tiplemelerin yaratıcısı. Hayat Mecmuası’nın arka kapak içinde yayımlanan Ali Baba ve 40 Haramiler, Alaaddin’in Sihirli Lambası, Altın Saçlı Kız bunlardan sadece bazıları. Büyükdoğan bu çizimlerin yanı sıra bir döneme damga vuran reklam filmlerinin de çizeri. Reklam filmlerinde bir aşağı, bir yukarı koşan “Yak şu kaloriferi kapıcı donuyoruz! Söndür şu kaloriferi kapıcı pişiyoruz!” talimatlarıyla ne yapacağını şaşıran kapıcı, sanatçının en bilinen reklam tiplemelerinden biri. Büyükdoğan’ın Kültür Bakanlığı’na yaptığı çizgi filmler de bulunuyor. Bunlardan bazıları; “Dede Korkut”, “Bamsı Beyrek”, “Güvercin ile Şahin”, “Hızır”, yine TRT için hazırladığı çizgi dizi “Uzaydan Gelen Yaratık.”
“BURASI MUAZZAM BİR YER”
Sürekli üreten, yeni arayışlardan vazgeçmeyen Orhan Büyükdoğan’la söyleşme fırsatı bulduk. Karikatürcüler Derneği üyesi olan Büyükdoğan, Karikatür Evi’nin büyük bir boşluğu doldurduğunu ifade ederek, şöyle konuştu: “Harika bir yer burası. Karikatür severler, karikatür çizenler için bir altın madeni. Arkadaşlarımız eksik olmasın gelip ders veriyorlar. Çocukların karikatürle büyümesi, gelişmesi muazzam bir şey. Espri yapmak zekâ işidir, o bakımdan karikatürle uğraşan insanlar gözde insanlardır.”
Eserlerinde doğa insan ilişkisini ele alan Büyükdoğan, doğa sevgisini şu sözlerle dile getiriyor: “Benim doğa anlayışım çok temelden başlıyor. Çok seviyorum doğayı. ‘Ağaca bakarsan ormanı göremezsin’ derler ya, ben de ormana bakınca doğayı göremiyorum. Doğa bambaşka bir olay.”
Orhan Büyükdoğan eski bir Kadıköylü. “Kadıköy’ün her şeyini seviyorum, iyi ki Kadıköylüyüm” diyen Büyükdoğan, “Kadıköy’de çocukluğumdan beri sanatın çeşitli dallarıyla ilgilenen arkadaşlar edindim. Bu da sanat hayatımda beni olumlu etkiledi. Biz herkes gibi siyasetten, harptan, adam öldürmekten falan konuşmadık, daima sanat hakkında konuştuk.” şeklinde konuştu. Büyükdoğan son olarak da genç çizerlere ve karikatürist olmak isteyenlere önerilerde bulundu: “Çok okuyup, çok öğrenmeleri her şeyi bilmeleri lazım. Bilmemek eksikliktir, bilmeden olmaz.”
ORHAN BÜYÜKDOĞAN KİMDİR?
Büyükdoğan 21 Eylül 1935’te İstanbul’da doğdu. 1960 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü, Zeki Kocamemi Atölyesi’nden mezun oldu. İlk karikatürünü 1956 yılında Akbaba Dergisi’ne çizdi. Dolmuş ve Tef gibi mizah dergilerinde karikatür, Hayat Mecmuası’nda karikatür ve çizgi romanları yayımlandı. 1963 yılında Prof. Vedat Ar ile pupetanime film çalışmaları yaptı. 1966 yılında Radar Reklam ve Stüdyo Çizgi’de animasyon çalışmalarına devam etti. 1968 yılında Man Ajans’ta art direktör olarak çalıştı.
1971’de Orhan Büyükdoğan Cartoon Film Studiosu’nu kurdu. 1990 yılına kadar 400’ü aşkın çizgi film üretti. Daha sonra Anadolu Üniversitesi ve Mimar Sinan Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. Reklamcılar Derneği Kristal Elma Özel Ödülü’ne, Kültür Bakanlığı ve TRT ödüllerine layık görüldü. Çizgi film konusundaki gelişmeleri takip etmek için bir süre İrlanda ve İngiltere’de bulundu.