Evvel zaman içinden gelen çocuk dergileri
TESAK, kütüphaneci Ayşe Kasap’ın 1869-1928 arasında yayımlanan Osmanlıca çocuk dergilerinden hazırladığı “Evvel Zaman İçinde Çocuk Dergileri” sergisine ev sahipliği yapıyor
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Nail - Nimet Bayraktar Halk ve Çocuk Kütüphanesi Birim Sorumlusu ve Kütüphaneci Ayşe Kasap’ın hazırladığı “Evvel Zaman İçinde Çocuk Dergileri” sergisi, 10 Mayıs Cuma günü Kadıköy Belediyesi Tarih Edebiyat Sanat Kütüphanesi (TESAK) Fuaye Salonu’nda açıldı. 1869-1928 arasında yayımlanan Osmanlıca çocuk dergilerinin yer aldığı sergi, 30 Haziran’a kadar görülebilecek. Sergi fikrinin nasıl ortaya çıktığını ve 54 dergiye nasıl ulaştığını Ayşe Kasap’a sorduk.
SERGİNİN KİTABI DA VAR
Ayşe Kasap, “Geçmiş ile gelecek arasındaki köprüyü oluşturan yapı taşlarından kitapların ve dergilerin gün yüzüne çıkarılması, geçmişimize olduğu kadar bugünümüze ve yarınımıza da ışık tutacaktır.” diyor. Serginin kitabının olduğunu da belirten Kasap şöyle devam ediyor, “Bu sergi ve kitap ile o dönemde yayınlanan dergilere genel bir bakış koymak, dergilerin görselliğini öne çıkarmak istedim. Dikkatleri bu yöne çekerek daha çok araştırmacının ve bilim insanının bu alana eğilmesini sağlamak ayrıca günümüz yayın dünyasına, çocuk dergileri ve kitaplarına da değişik bakış açıları getirip yeni ufuklar açmak, nitelikli yayınların çocuklarımızla buluşmasına yardımcı olmak amacını taşıyorum.”
Genel olarak o dönem çocuk dergilerine bakıldığında bilginin ağırlıklı olduğunu ifade eden Ayşe Kasap, dergilerin konularını ise şöyle sıraladı: “Terbiye, ahlâk, eğitim gibi konular, hikâyeler, karikatürler, fıkralar, çocuk şiirleri, masallar, çocuklar için yazılmış tiyatro eserleri, çeviri metinler, sağlık, spor ve izcilik, bilmeceler, hayvan tanıtımları, Osmanlı ve Avrupa basını hakkında bilgiler, yeni bilimsel ve teknik gelişmeler, keşifler, tarih, geometri, coğrafya bilgileri ve özlü sözler, İstanbul ve semtleri, tarihî yapılar ile dünya ülkelerinden şehirler ve Avrupa medeniyetine ait bilgiler.”
KÜLTÜREL MİRAS FARKINDALIĞI ARTACAK
150 yıllık bir geçmişe sahip olan bu yayınların kültürel miras olarak farkındalığını arttırmayı, edebiyat, tarih ve kültür bilinci oluşturmayı da amaç edindiğini dile getiren Ayşe Kasap, bu dergilere nasıl ulaştığını ise şöyle anlatıyor: “6 aylık bir çalışma yürüttüm. Önce bu dergilerin tespiti ve teyidi için katalog taraması yaptım. Bu konuda yazılmış kitap, makale ve tez gibi her bilgiye ulaşmaya çalıştım. Dergilerin tamamını aynı kütüphanede bulmak imkânsız. Çoğunlukla bulunduğu kütüphaneler ise şunlardı: Hakkı Tarık Us Kütüphanesi, Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Seyfettin Özege Koleksiyonu (Erzurum), Milli Kütüphane, İBB Atatürk Kitaplığı ve Beyazıt Devlet Kütüphanesi. Toplamda 54 çocuk dergisine ulaşıldı. Görsellerini dijital ortamda toplamam ve tek tek gözden geçirmem en önemli süreçti. Çünkü 30 bin sayfaya yakın dosya topladım.”
Serginin ilk olarak Sultanbeyli Belediyesi’nde 2011 tarihinde açıldığını söyleyen Ayşe Kasap, bu serginin kitabının da Sultanbeyli Belediyesi tarafından basıldığını, TESAK’tan sonra serginin Yalova, Bakü, Ankara’da sergileneceğini sözlerine ekledi.