Bundan bir yıl evvel kapıları ‘Müze Gazhane’ adıyla yeniden açılan 130 yıllık Tarihi Hasanpaşa Gazhanesi, kültür – sanat odaklı bir “yaşam alanı” konseptiyle başta semt halkı olmak üzere İstanbulluların uğrak noktası oldu. Müze Gazhane Müdürü Selin Talazan, “Bir kültür sanat kompleksi olarak konumlandırdığımız Müze Gazhane’de, her kesimden ve her yaş grubundan İstanbullunun ücretsiz etkinliklerden faydalanmasına olanak sağlıyoruz.” dedi.

06 Temmuz 2022 - 13:06

A ⁺ A^- Yazdır

Uzun soluklu bir restorasyon süreci geçirdikten sonra, geçen yıl 9 Temmuz’da kapılarını açan Tarihi Hasanpaşa Gazhanesi, ‘Müze Gazhane’ adıyla ziyaretçilerini ağırlıyor. 

Türkiye’nin en önemli endüstriyel miraslarından olan bu tarihi yapı, İBB'nin iştirak şirketi Kültür A.Ş. tarafından işletiliyor. Müze Gazhane’nin toplam 32 bin metrekarelik bir alana yayılan yerleşkesinde İklim Müzesi, Karikatür ve Mizah Müzesi, Çocuk Bilim Merkezi, Afife Batur Kütüphanesi, Gazhane Galeri, geçici sergi alanı, sesli / sessiz çalışma alanları, İBB Şehir Tiyatroları’na ait iki tiyatro & konser salonu ve İstanbul Kitapçısı bulunuyor. 

Aradan geçen 1 yılı Müze Gazhane Müdürü Selin Talazan’la konuştuk.

• Buranın adı ‘Müze Gazhane’ ama klasik bir müze olarak faaliyet göstermiyor. Neden böyle kurgulandı?

Çünkü burası kendini sadece durağan bir yaratıcı mekân olarak konumlandırmıyor. Yeni işlevi, şehre yaydığı yepyeni enerjisi, çok amaçlı kullanım alanları, etkinlikleri ve mahalleyi tüm unsurlarıyla içine alan aktif bir kamusal alan olmayı amaçlıyor. Biz burada kültürü, sanatı, bilimi herkes için ulaşılabilir kılmayı ilke ediniyoruz. Müze Gazhane, dönüştürücü gücünü ise birlikte düşünen, kente dair hafızayı birlikte güncelleyen ve katılımcılığı benimseyen yapısından alıyor. 

1.171 ETKİNLİK YAPILDI

• Müze Gazhane’deki etkinlikleri konularına göre başlıklara ayıracak olursak kaç başlıktan bahsediyor oluruz? Son bir yılda hangi alanlarda kaç etkinlik yapıldı?

7’den 77’ye her kesime hitap edecek etkinlikler düzenlemeye öncelik veriyoruz. Farklı tarzlardaki sanatçıları bir araya getirdiğimiz konserler; eğlenirken deneyimlediğimiz yetişkin atölyeleri; hafta sonuna renk katan çocuk atölyeleri; kült yapımları izlediğimiz sinema gösterimleri; güldürürken düşündüren stand up gösterileri; tecrübenin sohbetle buluştuğu söyleşiler; Şehir Tiyatroları oyunları; Spor AŞ eşliğinde çimlerde yaptığımız kardiyo-pilates  olmak üzere toplam 8 ana başlıkta çeşitli etkinlikler düzenliyoruz. 74 konser, 303 tiyatro oyunu, 500 atölye, 66 söyleşi başta olmak üzere 1.171 etkinliği İstanbullularla buluşturduk.  

400 BİN ZİYARETÇİ

• Müze Gazhane açıldığından beri kaç ziyaretçi ağırladı? Ziyaretçilerin yaş, cinsiyet, vs dağılımına dair bir istatistikler neler? Gelenler daha ziyade İstanbullu mu yoksa Kadıköylü mü?

Açıldığımızdan bu yana gerçekleştirdiğimiz etkinliklere yaklaşık 400 bin kişi katıldı. Her yaştan, her sosyoekonomik gruptan, İstanbul’un her bölgesinden ziyaretçinin kendini rahat hissettiği; ilgisini çekecek aktiviteler bulabildiği ve bir kez gelenin sonrasında da gelmeye devam etmek isteyeceği bir alan yarattığımızı düşünüyoruz. İstatiksel verilerimize göre özellikle 19-29 yaş arası gençlerin etkinliklerimize katılımı yüksek seviyede. Sonrasında 30-39 yaş ve 18 yaş altı gençler geliyor. Katılımcı profiline göre kadın ziyaretçilerimizin buradaki etkinlikleri tercih ettiğini görüyoruz. 

• Hasanpaşa halkıyla iletişiminiz nasıl? Mahallelinin ayağını buraya çekmeyi başarabildiniz mi? Müze Gazhane’nin Hasanpaşa semtine nasıl bir etkisi olduğunu düşünüyorsunuz?

Kurbağalıdere’nin yanı başındaki Hasanpaşa semti, geçmişte kömürün işlenip havagazına dönüştürüldüğü gazhaneye ev sahipliği yapıyordu. Yerleşimin çok fazla olmadığı bu bölge,  zamanla yoğun bir göç aldı, nüfusu hızla arttı. Kurbağalıdere’de yaşanan taşkınlar, yerleşimin dağınık olması gibi sorunlar, Hasanpaşa’nın kültür sanata erişiminin önüne set koydu. 

Öncelikle Hasanpaşa sonrasında tüm İstanbul için bir nefes olan Müze Gazhane’nin restorasyonundan bu yana en çok önem verdiğimiz husus, çevre sakinlerinin bu kamusal alanı sahiplenmesi ve mekânın yalnızca bir kültürel durak değil; ortak yaşam alanı haline gelmesiydi. Gazhane kısa zaman içinde üstlendiği kamu yararı ve iklim farkındalığı bilinciyle düzenlediği etkinliklerle; ev sahipliği yaptığı festivallerle; 16 milyonun ücretsiz bir şekilde kültürel faaliyetlere erişebildiği bir mekân olmasının dışında mahallelinin evcil hayvanını gezdirebildiği, çocukların top oynayabildiği, sandalyesiyle gelenin kitabını okuyabildiği bir alan haline de dönüştü. 

Mahalleyi kültür ve sanatla canlandıran Gazhane, zamanında burada yakılan kömürün çevreye olan kötü etkisini şimdi iklim krizi üzerine düşünülen bir mekân haline getirmesiyle; 7/24 açık kütüphane ve sesli çalışma alanıyla; ziyaretçinin kaliteli vakit geçirebildiği tüm etkinlikler ve yeşil alanıyla 20 yıldır atıl kalan bu mekânın nasıl bir ileri dönüşüm örneği olarak kente nefes getirdiğinin iyi bir örneği niteliğinde. Kültür sanatı odağına alan Müze Gazhane, ilçenin marka değeri olarak öne çıkarken aynı zamanda yarattığı sirkülasyon, bölgedeki ticari faaliyetleri canlandırarak mahalle esnafına da pozitif katkı sağladı.

SES HASSASİYETİ

• Öte yandan konser gecelerinde mahalle sakinlerinin şikâyetleri de yok değil. Bu sorunu nasıl aşmayı düşünüyorsunuz?

Özellikle Gazhane Meydan’da gerçekleşen Hava Kararınca konserleri sebebiyle tarafımıza ses seviyesinin yüksek olduğunun iletilmesi üzerine, ekip arkadaşlarımızla birlikte buradaki binaları tek tek gezerek ses kontrolü yaptık. Çalışmalarımız sonucu gördük ki, konserlerdeki ses seviyesi, yasal sınırların altında kalıyor. Ancak yine de çevre halkının tüm şikâyet ve önerilerini dinleyerek çözüm arayışına girdik. Bu süreçte ilk olarak konserlerin bitiş saatini çok geçe kalmayacak şekilde düzenledik. Bizlere ev sahipliği yapan Kadıköylülerin rahatlığı için oldukça titiz ve hassas davranarak planlamalarımızı yapıyoruz.

• Burada etkinlikler düzenlerken kıstaslarınız neler?

Konserlerimizde özellikle yeni sanatçılara fırsat tanıyarak onları genç müzikseverlerle buluşturuyoruz. Aynı zamanda popüler ve sevilen sanatçıların performanslarıyla sadece Kadıköylüleri değil, şehrin genelinden dinleyicileri Müze Gazhane’de ağırlıyoruz. Özellikle gençlerin ilgi alanına göre bir etkinlik bulabileceği; kültür sanatın lüks değil, bir ihtiyaç olduğunu ve gençleri pozitif etkilediğini daha net gözlemleyebileceğimiz, kültür sanatı herkes için ulaşılabilir kıldığımız planlarımız mevcut.

GÖNÜLLÜLERLE İLİŞKİLER

• Gazhane Çevre Gönüllüleri ile iletişimiz nasıl? Gönüllülerinin yıllardır verdiği mücadeleye yeterince değinilmediği, şeffaf olmayan işleyişin olduğu eleştirileri var. 

Müze Gazhane’nin hizmete açılmasıyla beraber Gazhane Çevre Gönüllüleri ile düzenli aralıklarla toplantılar gerçekleştirerek neler yapılabileceğini konuşuyoruz. Son olarak Gazhane Çevre Gönüllüleri tarafından 28 Mayıs’ta gerçekleştirilen 9. Gazhane Şenliği’nin en büyük destekçisi İBB oldu. Şenlik kapsamında 130 yıllık Tarihî Hasanpaşa Gazhanesi’nin uzun yıllar süren kararlı bir mücadelenin ardından halkın talepleri doğrultusunda kent hayatına kazandırılmasını 10 bin kişinin katıldığı etkinliklerle coşkuyla kutladık.