İlk yapay zeka destekli fotoğraf sergisi: "Khakhane"

Stefan Ragimov'un fotoğraf sanatı ve yapay zekanın gücüyle buluşturduğu çalışması "Khakhane" sergisi, Duende Art Gallery'de sanatseverlerle buluşuyor

13 Temmuz 2023 - 20:53

A ⁺ A^- Yazdır

Simge Kansu

Sanat mekanlarından Duende Art Gallery, Stefan Ragimov'un Türkiye'deki ilk solo AI Fotoğraf Sergisi Khakhane'şe (HAHANE) ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Türkiye’de gerçekleşecek ilk yapay zeka destekli solo sergi olma özelliği de taşıyan bu sergi, Emine Özkarslıoğlu küratörlüğünde 21 Temmuz'da Kadıköy’de sanatseverlerle buluşacak.

Sergi, Stefan Ragimov'un sanatsal yeteneği ve yapay zekanın sınırsız potansiyeliyle birleşerek, izleyicilere büyüleyici bir görsel deneyim sunmayı amaçlıyor. "Khakhane" sergisi, İran tarihindeki politik ve ekonomik kararların topluma yansımalarını görsel bir deneyimle sunacak. Sergide, yapay zeka destekli fotoğrafların yanı sıra, sanatçının orijinal fotoğrafları da yer alacak.

Serginin VIP açılışı 21 Temmuz Cuma saat 21:00'de Efe Baydar’ın dans performansıyla birlikte gerçekleşecek. Tüm sanatseverler açılış sonrası 21 Ağustos'a kadar Duende Art Gallery’de sergiyi ziyaret edebilecek.

“YAPAY ZEKANIN AYAK SESLERİNİ DUYMAYA BAŞLADIK”

Küratör Emine Özkarslıoğlu, gerçekleştirecekleri sergi ile ilgili şunları söyledi: “Artificial Intelligence’nin “AI” kısaltması olarak bilinen yapay zeka, birtakım görevleri yapabilmesi için insan zekasını taklit eden ve bünyesinde topladığı bilgileri giderek geliştiren sistemler ve makineler olarak tanımlanıyor. Yapay zeka diğer sektörlerde olduğu gibi sanat dünyasında da heyecan ve kaygı uyandırmaya başladı. Sanat eseri yaratım sürecini düşündüğümüzde sanat camiasında oluşan tedirginliği hissedebiliyoruz. Son günlerde de bu tedirginlik doruk noktalara ulaşmış durumda. DALL-E-2 ve Midjourney gibi metni görsele çevirebilen yapay zeka destekli programların gelişmesiyle birlikte hepimiz sanat dünyasında yapay zekanın ayak seslerini duymaya başladık.”

Özkarslıoğlu, “Stefan Ragimov’un uzun süredir üzerinde çalıştığı AI çalışmaları bize çarpıcı bir gerçekliği de gösteriyor. Bir ressama boş tuvali, boyaları, fırçaları, yapmak istediği resim için tüm malzemeleri verdiğinizde ressamın bu malzemeleri kullanarak ortaya çıkardığı yapıt imzası olur. Aynı şeyi yapay zeka içinde düşünebiliriz. Yapay zekada sanatsa, söz konusu mutlak sanatçının onu kullanabileceği sanat bilgisine ve tecrübesine ihtiyaç vardır. İşte tam da burada Stefan Ragimov’dan söz edebiliriz. Yıllarca emek verdiği sanat donanımını yapay zekayı kullanarak çarpıcı eserler çıkardı. Mesele klavyeye birkaç kelime yazmaktan ibaret değil. Uzun soluklu bir yol hikayesi” dedi.

“TARİHİ BİR ZAMAN YOLCUĞU”

Sanatçı Stefan Ragimov ise sergiyle ilgili şunları dile getirdi: “Duende Art Gallery önceden de ziyaret ettiğim bir mekandı. Burada otururken Emine Hanım ile tanıştık. Benim projelerimi ve çalışmalarımı inceledi. Bu şekilde sergi sürecimiz başlamış oldu. Sergimiz toplamda 50 eserden oluşacak. Bu sergiyi ziyaret edenler yapay zekanın neler yapabileceğini görmüş olacaklar. Fotoğraf ve yapay zeka arasındaki farkı görecekler. Teknolojinin iyi mi yoksa kötü mü olduğuna onlar karar verecekler. Ama en önemlisi de tarihi bir zaman yolculuğuna çıkacaklar. Sergi ziyaretçilerinin yapay zekanın ve sanatın yardımıyla tarihten ufak bir kesit yakalamalarını istiyoruz. Elimizden geldiğince görsel bir şölen yaşatmaya çalışacağız.”

“YAPAY ZEKA FOTOĞRAFLARI DAHA KIYMETLİ OLACAK"

Ragimov, “Yapay zekaya en başından beri karşı değildim. Çıktığı anda hemen kullanmaya başladım. Bu yeni bir şey ve çoğu sanatçı yapay zekaya karşı. Ben bu görüşlere katılmıyorum. Tam tersi bundan kopmamamız gerekiyor. Yapay zeka sayesinde gerçek fotoğraflar ve sanat eserleri daha kıymetli hale gelecek diye düşünüyorum. Örneğin eskiden halıları herkes yapardı, sonra makineler çıktı ve el yapımı halılar daha değerli oldu. Aynı şey bizler için de geçerli. Yapay zeka ile üretim süreci devam ettikçe gerçek fotoğraflar ve eserler daha değerli hale gelecek” ifadelerini kullandı.

STEFAN RAGİMOV KİMDİR?

Çalşımalarını Barselona'da sürdüren fotoğrafçı ve görsel sanatçı Stefan Ragimov, SSCB'nin Bakü şehrinde doğan Ragimov, Moskova ve İstanbul'da büyüdü. Dijital teknolojinin ve post prodüksiyon tekniklerinin gelişimiyle birlikte fotoğrafa yöneldi. Melbourne, Budapeşte ve Buenos Aires arasında zamanını bölerek fikirlerini, isteklerini, siyasi duruşunu ve ilgi alanlarını ifade etmek için çeşitli görsel sanat formlarıyla deneyler yaptı. Ragimov’un sanatı kimlik, kültürel tabular, cinsellik, Ortadoğu ve eski Sovyet coğrafyasında süren sosyal/politik huzursuzluk gibi temaları keşfetmek üzerine yoğunlaşır. Portföyü, solo sergilere ve Not Human Sanat Haftası gibi saygın etkinliklere katılım gibi prestijli etkinliklerle dolu. 2022 yılında eserleri Kuzey Avrupa'nın en büyük sanat fuarı olan Art Nordic 2022'de sergilendi.