Irkçılığa karşı bir ders...
Holokost'ta hayatını kaybedenlerin simgesi Anne Frank’ın trajik yaşamını kendi kaleminden anlatan gezici serginin yeni durağı Kadıköy oldu
‘’Umarım sana bütün sırlarımı açabilirim. Çünkü şimdiye değin kimseye içimi dökemedim. Umarım bana büyük bir teselli ve destek kaynağı olursun’’
Yıl 1942. Yahudi ailesiyle birlikte Almanya’da yaşayan Anne Frank, 13.doğum gününde kendisine hediye edilen hatıra defterine ilk olarak bu sözleri yazdı, çok kısa bir süre zaman sonra başına gelecek trajediyi bilmeden...
Şimdi bu sözler ve daha fazlası, Kadıköy’de okuyucusuna ulaşıyor. Zira dünya tarihinin en kanlı sayfalarından olan Holokost, üzerinden 85 yıl sonra, Kadıköy’de açılan bir sergi ile yeniden anılıyor.
Kadıköy Belediyesi Barış Manço Kültür Merkezi’nde açılan “Anne Frank – Günümüz İçin Bir Tarih” sergisi, 1930 ile 1945 yılları arasındaki dönemi kapsayan, fotoğraflar ile Türkçe-İngilizce metinleri içeriyor. Sürecin sembol ismi Anna Frank odağında Nazi soykırımının ele alındığı sergide, arka planda Nazi rejiminin yükselişi ve Holokost’a yol açan süreçler, Nazilerin başta Yahudiler olmak üzere milyonlarca insana yönelik gerçekleştirdiği zulüm ve bu dönemden çıkarılması gereken derslere odaklanılıyor.
Amsterdam’da bulunan Anne Frank House – Müzesi (AFH) tarafından hazırlanan sergi, AFH’un Türkiye partneri olarak Sivil ve Ekolojik Haklar Derneği’nce (SEHAK) Türkiye’ye taşındı. Kadıköy Belediyesi’nin işbirliğinde ilçede kapılarını açan sergi, AB tarafından finansal olarak destekleniyor. Bugüne kadar 40’tan fazla ülkede, 10 milyondan fazla kişiye ulaşan sergi, Türkiye’de de İstanbul dışında, Ankara, İzmir, Diyarbakır ve Bursa’da sergilendi. Serginin, şimdiki durağı Kadıköy’den sonra Beyoğlu’ndaki 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi’nde ve ardından önümüzdeki dönem İzmir, Çanakkale, Mersin ve Van’da açılması planlanıyor.
SOYKIRIMDAN DERS ALMAK…
SEHAK kurucularından, AB tarafından finansal olarak desteklenen ve 2019 sonuna kadar sürecek “Anne Frank’ın yaşam öyküsü üzerinden temel haklar ve demokratik değerler öğretimi” projesinin koordinatörlüğünü yürüten Levent Şensever sergiyle ilgili bilgi verdi. Şensever, ‘’Sergiyi AFH hazırlandı. Bu müze, Anne Frank ve ailesinin saklandıkları aynı evde yer alıyor. Frank ve ailesinin ölüm yolculuğu, saklandıkları bu evde Naziler tarafından yakalanmalarıyla başladı. Frank, ölüm kamplarında son bulan yaşam öyküsü ve bu süreçleri küçük bir kızın gözünden yansıttığı döneme ilişkin gözlemlerinin yer aldığı hatıra defteriyle, tarihin bu en karanlık dönemlerinden birine ilişkin bilinen en önemli figürler biri. Bu trajik öykü çerçevesinde Nazilerin milyonlarca insana yaşattıkları zulmü daha geniş kesimlerin bilgisine sunmanın son derece önemli olduğunu düşünüyoruz’’ dedi.
‘’IRKÇILIK YENİDEN YÜKSELİYOR’’
Nazi rejimi, iktidarda bulunduğu süre içinde kendisi gibi düşünmeyen ve Nazilerin iktidarına boyun eğmek istemeyen 12 milyondan fazla insanın yaşamına mal olduğunu anımsatan Levent Şensever, şöyle devam etti; ‘’Öldürülenler sadece direnenlerle sınırlı değildi. Örneğin rejime karşı çıkmasalar bile Yahudiler, Romanlar, engelliler, LGBTİ bireyleri, sırf etnik ve diğer kimlikleri, zihinsel/fiziksel engelli olmaları nedeniyle, çocuklar, kadınlar ve yaşlılar gözetilmeksizin acımasız bir zulme maruz kaldı ve vahşice öldürüldüler. Buna rağmen günümüzde bizzat bu acı deneyimleri yaşamış ülkelerde bile ırkçılığın yeniden yükseldiğine ve Nazi rejimine öykünen kesimlerin geniş destek aldığına tanık oluyoruz. Bu nedenle, tarihin bu en karanlık dönemlerinden birinden günümüz için ders çıkarmak son derece önemli. Zira soykırım, ırkçılığın politik olarak varacağı en uç noktadır.’’ yorumunu yaptı.
ÖĞRENCİLERE EV ÖDEVİ 
Bu gezici serginin başta gençler olmak üzere Türkiye’de mümkün olduğu kadar geniş kesimlere erişmesi için çaba harcadıklarını vurgulayan SEHAK kurucularından Şensever, şöyle devam etti; ‘’ Bu sergi, gerçekleştirdiğimiz geniş çaplı insan hakları ve demokrasi konulu eğitim çalışmalarımızın bir parçasını oluşturuyor. Zira, geçmişte yaşanan yanlışları unutmamak, mağdurların acılarını hatırlamak, anmak, yaşatmak ve en önemlisi, günümüze yönelik dersler çıkarmak, aynı acıların yeniden yaşanmaması için son derece önemli. Amacımız, geçmişin acı deneyimlerinden dersler çıkararak, günümüzde aynı acıların yeniden yaşanmasını engellemek. Sergiyi bugüne kadar özellikle tarih öğretmeleri eşliğinde birçok okul öğrencisi de gezdi. Bazı durumlarda öğretmenlerin öğrencilerine Anne Frank’ın hatıra defterini okumalarını ve sergiyi ziyaret etmelerini ‘ev ödevi’ olarak verdiğine de tanık oluyoruz. Bizi en çok mutlu eden, serginin orta ve lise öğrencileri tarafından yoğun olarak ziyaret edilmesi oluyor. Sergi aynı zamanda bugüne kadar iki okulda sergilendi ve umuyoruz ki gelecekte daha fazla okulda da sergilenecek.''
Sergi, 7 Mayıs’a dek her gün 10.00-17.00 arası açık