Çizginin ustalarına veda…
Çizgi roman tarihimizin en önemli karakterlerinden, 1960’lar ve 1970’lere damga vuran iki kahraman Karaoğlan ve Kara Murat’ın çizerleri Suat Yalaz ile Abdullah Turhan 2 Mart Pazartesi günü birkaç saat arayla hayatını kaybetti
İlk kez 1 Nisan 1963’te yayımlanmaya başlayan ve Türk çizgi roman tarihinin en uzun soluklu çalışmalarından biri olan “Karaoğlan”ın yazarı, senarist, yönetmen ve çizer Suat Yalaz hayatını kaybetti.
Usta çizerin yeğeni Cüneyt Yalaz’dan alınan bilgiye göre, beyaz perdeye de defalarca aktarılan ünlü çizgi romanın yaratıcısı Suat Yalaz, kalp rahatsızlığı dolayısıyla 88 yaşında yaşama veda etti. Yalaz’ın cenazesi 4 Mart’ta Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi.
20 YIL SONRA İLK SERGİSİ KADIKÖY’DEYDİ
Türkiye’nin en önemli çizgi romancılarından Suat Yalaz, 20 yıldan sonra bir sergiyle sevenlerinin karşısına çıkmıştı. Yalaz’ın “Bir Garip Bencileyin” adını verdiği sergisi 8 Aralık 2018-8 Ocak 2019 tarihleri arasında Kadıköy Belediyesi Karikatür Evi’nde sanatseverlerle buluşmuştu.
‘Bir Garip Bencileyin’ adıyla hazırlanan serginin açılışında sevenleriyle buluşan Suat Yalaz, “Beni utandırıyorsunuz... Beni utandırıyorsunuz diyorum ama biraz da hak ettim galiba.” diyerek başladığı konuşmasında şunları söylemişti: “Çok hazin bir şey. Bütün dünyanın dokuzuncu sanat dediği çizgi roman sanatı, Türkiye’de gerilerde kaldı. Çok şükür; Karaoğlan macerası 50 yaşını geçti. Bir güzel çizgi roman dönemi yaşadık. Fakat şimdi teknoloji gelişti. Bilgisayarlar, tabletler çıktı. Çocukların eğleneceği biçimler değişince; bizim yazılı dergilerimiz, kitaplarımız arka planda kaldılar. Asıl çizgi romana, dokuzuncu sanatımıza sahip çıkması gereken gazetelerimiz. Ben Karaoğlan’ı, Yandım Ali’yi çizdiğim zaman gazeteler, bu eserler için ‘olmazsa olmaz’ diyordu. Eskiden her gazete, bunların benzeri bir şey yayınlamak istiyordu. Sabah Gazetesi’nde çizdiğim sıralar satış tirajı milyonu bulmuştu. Onların sahip çıkması gerekirdi. Ama şimdi gazetenin genel yayın yönetmeni, karikatüre, çizgi romana, resme meraklı biriyse şansın var; yoksa yayınlayamazsın.”
“BİR TEŞEKKÜR BEKLEDİM”
Sabah Gazetesi’nde ‘Elveda Mekke Medine’yi çizdiği zamanlardan örnek veren Yalaz, “Benim bölümümü gazetenin ekine alma kararı aldılar ve bunu söylediler. İlave eğlencelik bir yer. Resimli romanımda Filistin’de çekirge yiyen Mehmetçiği anlatıyorum dedim. Gazetenin ağır toplarından biri sayılmam lazım dedim. Çetin Altan’ı, Zülfü Livaneli’yi koyuyor musun ilaveye? Ben niye gidiyorum oraya diye itiraz ettim. Çünkü bunu yapan, çizgi roman nedir, sanat nedir, Suat Yalaz kültürümüze nasıl bir katkı yapıyor, bunların farkında değildi. Paris’ten bir resimli roman kaleme alıyorum, duyuruyorum, hazırlıyorum gönderiyorum. ‘Suat Yalaz helal olsun’ demelerini, teşekkür etmelerini bekliyorum. Kimseden tık yok. Duyuruyu bile gazetenin birinci sayfasından vermiyorlar.” demişti.
“MESLEĞİM, GARİBANLIK İÇİNDE”
Serginin ismine de değinen Yalaz, “Serginin ismini ‘Bir Garip Bencileyin’ koyduk. Fakat ben bir garip değilim. Ben gariban olmadım ama benim mesleğim büyük bir garibanlık içerisinde perişan oluyor. Şimdi birtakım anneler geliyor, ‘çocuğum çizmeye çok meraklı ne tavsiye edersiniz?’ diye soruyorlar. Hemen o işi bırakmasını tavsiye ediyorum. Yapsalar bile nerede yayınlayacaklar? Yer kalmadı, piyasa kalmadı.” ifadelerini kullanmıştı.
Suat Yalaz, Akşam Gazetesi’nde çizmeye başladığı çizgi roman karakteri Karaoğlan’ın 7 macerasını yapımcı, senaryo yazarı ve yönetmen olarak sinemaya da aktardı. Suat Yalaz’ın Karaoğlan’ı, PTT Genel Müdürlüğü tarafından 4 dizilik pul koleksiyonu olarak da basıldı. Suat Yalaz’ın ‘Yandım Ali’ karakteri de 2006 yılında başrolünü Kenan İmirzalıoğlu’nun oynadığı ‘Son Osmanlı/Yandım Ali’ filminde hayat buldu.
TURHAN DA AYNI GÜN VEFAT ETTİ
Türk çizgi roman sanatının büyük ustası, ‘Tolga’ ve ‘Kara Murat’ın çizeri Abdullah Turhan da meslektaşı Suat Yalaz ile aynı gün hayatını kaybetti.
Bir süredir Datça’da yaşayan Turhan, yaklaşık bir aydır yoğun bakımda tedavi altındaydı. Turhan, 3 Mart Salı günü Datça’nın Mesudiye köyü Avlana Camiinde öğle namazını müteakip kılınan cenaze namazı sonrası Bahçearası mezarlığında toprağa verildi.
Abdullah Turhan verdiği söyleşilerden birinde çizgi romanlara ilgisizlikten yakınmış şu serzenişte bulunmuştu: “Bugün gazetelerde, artık çizgi roman bulamazsınız; çünkü ilgi kalmadı. Oysa Avrupa ülkeleri ve ABD’de çizgi roman, halen büyük bir sektör olarak dikkat çekiyor. Orada çizeri, yazarı ve hatta balon yazıları bile farklı ekipler tarafından hazırlanıyor.”
Son zamanlarında da çizgiden kopmayan usta çizer Kara Murat’la olan yakınlığını şu sözlerle anlatmıştı: “Şimdi artık ben de çizgi roman yapmıyorum. Ancak vakit geçirmek ve neşelenmek için ‘Kara Murat’ın karikatürvari komiğini renkli olarak çiziyorum. Sulu boya çalışmalar yapıyorum. Yani boş durmuyorum.”