Kadıköy Sözlüğü (36)
Moda'da gezinti kimin eseri? Mr. Dawson Evi nerede? Muhibbe Darga kimdir? Bu hafta Kadıköy Sözlüğü'nde
M HARFİ
Moda Yolunda: “Hikâye tekrar edeyim sana / Gayret gayret hatırlasana / İlk görüştük senle biz Moda'da / Moda Moda Moda yolunda / Bir kız vardı hatırla kolunda / Ciklet çiğniyordun sen ağzında / Kırmızı jaket ve pantolonla / Rastlaştık bir Moda yolunda” dizeleriyle başlayan, Fecri Ebcioğlu'nun sözlerini yazdığı, Marc Aryan ve Ajda Pekkan'ın da söylediği şarkı.
Moda'da Gezinti: Modalı yazar Deniz Kavukçuoğlu'nun yazdığı, kendi Moda'sını ölümsüzleştiren, Cem Karaca'dan Barış Manço'ya, Tubini'lerden Moda Deniz Kulübü'ne, Ligor Efendi'den Aya Ekaterini Ayazması'na okuyucuyu Moda yolculuğuna çıkaran, 2005'te yayımlanan kitabı.
Moda'da Mayıs: 1884-1958 yılları arasında yaşayan Yahya Kemal Beyatlı'nın, “Şafaktan önce uyandım bahar odamdaydı / Mayıs, çiçekleri etrafa öyle bir yaydı / Ki varlığım büyülenmişti en derin hazla / Cihanda lezzet alınmaz bu duygudan fazla / Seven kadın la seven erkeğin misali gibi / Bütün saadet olan mevsimin bu hali gibi / Sürekli sevgiyi duydukça anne toprak'tan / İçimde korku nedir kalmıyor yok olmaktan / Hayatı rayiha gibi sihriyle sindiren toprak / Bugün ne semtine baksam, çiçek, çimen, yaprak! / İçinde rahata varmış yatan aziz ölüler / Demek ki böyle bahar örtüsüyle örtülüler!” dizelerini içeren şiiri.
Modalı Vitol Ailesi: Osman Öndeş’in yazdığı, 2012’de Moda Tarihçi Kitabevi’nden çıkan, Dondurmacı Ali Usta’nın yanındaki çıkmaz sokakta uzun yıllar oturmuş olan aileyi anlattığı kitap.
Moda'nın Mülteci Alman Profesörleri: Hakkı Bilen'in yazdığı, Kadıköy Belediyesi Kültür Yayınları'ndan 2019'da çıkan kitap.
M.Ö. Bir Gece Yarısı Senfonisi: 2020 başlarında yaşamını yitiren şair, yazar, gazeteci Mehmet Savaş Tümer'in, “10'lu çaparimle Haydarpaşa'da soğuk bir Şubat gecesi / aydedeyi yakaladım / çığlık çığlığa balıkçılara koştum / gülerek gökyüzüne baktılar / bulutlar aydedeyi örtmüştü bile / hayallerim ne kadar çabuk yıkıldı!” dizelerini içeren, 1985 tarihli şiir kitabı.
Mr. Dawson Evi: Bugünkü Barış Manço Müzesi'nin bulunduğu evin eski adı.
Mr. Theron Damon Köşkü: Amerikalı Mr. Theron Damon'un 1970'teki ölümüne kadar yaşadığı, üç katlı, tavanları yaldızlı ve renkli işlemeli, her katta geniş sofaları bulunan, odalarında soba deliği bulunmayışı, köşkün yalnız yazları kullanıldığını gösteren, önce Amerikan Koleji'ne, sonra da Gençlik Kültür ve Hizmet Vakfı'na dönüştürülen ve sonunda vakfın bir okulunun yerleşim alanı olan, Caddebostan'ın en ferah ve nezih köşklerinden biri.
Muammer Gerekli: 1960'ların başında tasarladığı Dilek (Caddebostan) ve Gerekli Apartmanları (Suadiye) ile nitelikli bir mimarlık diline imza atan, Bağdat Caddesi'nin şekillenmesinde önemli insanlardan olan 2018’de yaşama veda eden Kadıköylü mimar.
Muhibbe Darga: 1921 yılında Acıbadem'de doğan, Osmanlı Sarayı'nda Maliye Nazırlığı da yapan Mehmet Emin Bey'in torunu olan, dadıların elinde ve Darugazade'lerin köşkünde büyüyen, Erenköy Kız Lisesi'nin ardından İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'ne giren, Anadolu'yu at sırtında dere tepe gezen, Karate- kalıntılarını ortaya çıkaranlardan biri olan, Hitit hiyeroglifleri üzerinde araştırmalar yapan, 1965'te doçent, 1973'te profesör olan, birçok kazıya başkanlık eden, üniversitede Hitit Sanatı ve Hitit Dili ile ilgili dersler veren, 1985 yılında kendi isteğiyle emekli olan, Eski Anadolu'da Kadın, Hitit Mimarlığı ve Kazı Başkanının Karavanası adlı kitapları da olan, 6 Mart 2018 tarihinde Moda'daki evinde hayatını kaybeden, Karacaahmet Mezarlığı'ndaki aile kabristanına defnedilen, Türk arkeolog, Hititolog, dilbilimci.
Muhsin Ertuğrul: 28 Şubat 1892'de doğan, Türk tiyatrosunun kurucusu kabul edilen, ilk sesli Türk filmini çeken, ilk kez 17 yaşındayken Erenköy'de Burhanettin Tiyatrosu'nda Sherlock Holmes oyununda Bob rolüne çıkan, Benden Sonra Tufan Olmasın anı kitabında Kadıköy'le ilgili hatıralarına geniş yer veren Kadıköylü sanatçı.
