KaHKaha atmadan içeri girmiyoruz
KHK ile ihraç edilen Eğitim-Sen’li öğretmen çift Hüda Yıldırım ve Ferit Doğanşur’un Kadıköy’de açtığı KaHKaha Kafe’yi ziyaret ettik…
Derya KAVAK
Kanun Hükmünden Kararname ile işlerinden olan Hüda Yıldırım ve Ferit Doğanşur, Kadıköy’de kafe açtı, ismini de KaHKaha koydu. Edebiyat öğretmeni Hüda Yıldırım kafenin ismiyle ilgili “İnsanlara umut olsun istedik, işimizden ekmeğimizden hayattan soyutlandırılmaya çalışılıyor olabiliriz ama biz gülmeye ve üretmeye devam edeceğiz mesajı veriyoruz.” diyor…
KaHKaha Kafe’yi açma fikri nasıl oluştu?
Hüda Yıldırım: Biz ihraçtan sonra yaklaşık bir yıl kadar çalışamadık, hem durumu idrak etme hem de analiz etme süreci diyelim. Aynı zamanda dayanışma desteği oldu, tabi ihraçların sürmesiyle beraber gün geçtikçe bu dayanışma da azaldı. Bizim gelirimiz, giderimizi karşılamamaya başladı. Birinci etken çalışmamız gerekiyor düşüncesi üzerinden gelişti. İkincisi ise biz kendi mesleğimizi şu anda özelde de yapamıyoruz. Özelde yapamamamızın nedeni, başvuru yaptıktan sonra arkamızdan gelen“KHK’lıdır” yazısı. İETT çalışanı dahi sisteme girdiğinde bizim KHK’lı olduğumuzu görüyor, öğretmen kartımı usulsüz kullandığıma dair, kart cezası ödediğimde oradaki memur hemen ‘Siz KHK’lı olduğunuz için bu cezayı ödüyorsunuz’ diyor. Bütün sistemlerde, SGK’da İETT’de, her yerde işlenmiş durumda, bu da ikinci etken oldu. Bir noktada hayattan soyutlamaya çalışıyorlar. Her yerde söylüyoruz biz sadece işten atılmadık, bizim her anlamda üzerimizde baskı var. Psikolojik anlamda, toplumsal anlamda, ekonomik anlamda zaten sorun yaşıyoruz. Bu baskıdan dolayı da her yerde yaftalanmış ve mimlenmiş durumdayız. Dolayısıyla biz de ne yapalım ne edelim diye düşünürken işte o zaman bir yer açabiliriz dedik. Çünkü bir insan bir iş yaparken, yeteneklerini göz önünde bulundurarak iş açar. Ben mutfakta bir şeyler pişiririm, Ferit de çay demler, servis yapar dedik. Kültürel ve sanatsal anlamda da tiyatrocu olan Malik arkadaşımız etkinlikler yaparak bize destek verir diye düşündük ve burayı açtık.
Ferit Doğanşur: Aslında mecburiyetten yaşamınızı, olayları anlamaya başladıktan sonra ne olacağınıza karar veriyorsunuz. Düşünün bir alanda emek veriyorsunuz, yıllar yılları kovalıyor ve en sonunda bir yere geliyorsunuz. Ben artık istediğim yerdeyim ve bununla da hayalini kurduğum yaşama kavuşabilirim diyorsunuz. Sonra bir gecede, bir imzayla, bir sayfayla, o hayaliniz verdiğiniz emeğiniz her şey boşa gidiyor…
“HALA GÜLEBİLİRİZ”
İsmini nasıl buldunuz? Nasıl ortaya çıktı?
H.Y: İlk başlarda ismi ciddi anlamda eleştiri konusu oldu. Her zaman şunu söylüyorum bir şeyi en doğrudan söylemek var bir de estetize ederek söylemek var. Estetize ederek söylediğinizde o sözün gücünü katlarsınız. İroni de bir yönden estetize etmektir. Biz aslında bu ismi koyarken burdan yola çıktık, acıtıcı gerçekliğin görüntüsünü ve yansımasını göstermek için aslında tersini kullandık, yoksa biz emekçiler olarak yaşanan süreçte mutlu değiliz. Hepimiz çok üzgünüz, kendi mağduriyetlerimizin dışında başka insanların çok daha büyük mağduriyetler yaşadığının farkındayız. Bizi ekmekle, geçimle sıkıştırmaya çalışıyor olabilirler ama biz bunu dikkate almıyoruz. Yaşam bir şekilde sürdürülebilir, biz güçlüyüz, bu süreçte ayakta dururuz demek için aslında kahkaha isminde karar kıldık. Gülebilsinler, hala gülebiliriz diye seçtik. Türkiye’nin dört bir yanından insanlar buraya kendi hikâyelerini anlatmak için geliyorlar dolayısıyla demek ki biz kafamızdaki o şeyi gerçekleştirebildik diye düşünüyorum.
F.D: Yaşamın kendisi zaten ironik bunun farkına varmak lazım. Düşünün karanlıkta kendini en fazla ne belli eder bir ışık, soyut ve psikolojik bir karanlığın etkisidir. İşlerimizden atılmamız, aslında bizlerin psikolojik karanlığıdır. Bu karanlığı nasıl delebiliriz, nasıl bu karanlıkta fark edilebiliriz, kahkaha atarak diye düşündük. Herkesin bireysel anlamda, yaşamsal mücadelesi farklıdır. Bizim yaşam mücadelemiz işten atıldıktan sonra daha farklı bir boyut kazandı. Karanlığa karşı umutla ve emekle var olacağız.
KHK ile ihraç edildiğinizi öğrendikten sonra neler hissetiniz?
H.Y: Ben KYK ile ihraç edildiğimi öğrendiğimde aslında üzülmedim. Açığa alınan öğretmenler vardı. Barış akademisyenleri imzalarından dolayı ihraç edilmişti. Bunları yaşamış ve şahit olmuş biri olarak işten atılmanın çok da bir önemi kalmamıştı. Çünkü bizden öncede bir ihraç furyası vardı. Ben 29 Ekim 2016 ihracıyım. İhraç edilmediğim süreçte de diğer insanların ihraçları beni rahatsız ediyordu. İşime gidip geliyordum ama gönül rahatlığıyla değildi.
F.D: Ben Yüksek Disiplin Kurulu ile Mart 2017’de ihraç edildim. Bir öğretmenle öğrencinin darp edilmesi üzerine, altını çiziyorum kadın öğretmenin darp edilmesi olayına müdahil oldum. Şahit olduğum için ve sözlü olarak “Sen bunu yapamazsın devlet sana bu hakkı vermiyor” demem benim meslekten edilmeme sebep oldu. Haklı olduğumuzda bile haksız çıkarılabiliyoruz.
“OLUMLU DESTEK VAR”
Kafeye insanlardan destek geliyor mu?
H. Y: Çok büyük anlamda olumlu destekler var. Gruplar arası destek var, çeşitli STK’lardan yapıcı destekler alıyoruz. Türkiye’nin dört bir yanından insanlar geliyor buraya, bizimle aynı mağduriyeti yaşayan insanlar da var, farklı mağduriyeti olan insanlar da var. Gelip kendilerini ifade ediyorlar, bizimle tanışıyorlar, biz de onlarla tanışıyoruz. Mutlu oluyoruz. Onları gördüğümüz için güçlü hissediyoruz.
F.D: Bu kafenin özünde emek var. Haliyle de bu noktadan bakan insanlar, bize saygı duyuyor ve destek olmaya çalışıyorlar.
İlerleyen zamanlarda kafede yapacağınız etkinliklerden bahseder misiniz? Hedefleriniz neler?
H. Y: KaHKaha Kafe, sanatı da içine alan bir Art Kafe aslında. Sanatsal ve kültürel etkinliklerin gerçekleştirileceği bir yer olmasını planlıyoruz. Burası 3 katlı. Alt katı atölyeler olarak düzenlemeye çalışıyoruz. Tiyatro, dans, satranç, dil kursları olabilir, üst katı da film gösterimi, panel, söyleşi, yazarların ve sanatçıların imza günleri için düşünüyoruz. Yetişkinlere masallar ve kişisel gelişim ile ilgili etkinlikler yapmayı planlıyoruz. Geçtiğimiz hafta stand-up gösterisi gerçekleşti ve devam etmesini sağlayacağız. İlerleyen zamanlarda etkinliklerin duyurusunu yapacağız.