Çocuk edebiyatında “Anti” serisi
Cinsiyetçiliğe karşı verdiği mücadeleyle tanınan Frida Kahlo, Doğruluk ve adaleti kelimeleriyle arayan Eduardo Galeano, kendini kız çocukların eğitime adayan Türkan Saylan… Hepsi Notabene yayınlarının çocuklar için hazırladığı “Anti” serisinde
Geçtiğimiz hafta çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak ve kitap sevgisini arttırmak için, her yıl kasım ayının ikinci pazartesi günü ile başlayan "Çocuk Kitapları Haftası”ydı. Bu sebeple sizi yaptığı alternatif işlerle adını duyuran “Notabene Yayınları”yla tanıştırmak istiyoruz. 2010 yılında Rasimpaşa merkezli kurulan, ortaya çıkışlarını “toplumsal muhalefetin düşünsel olarak köklü bir yenilenme ihtiyacına yanıt arayışı” olarak değerlendiren bu yayınevinin “Anti” serisini inceleyeceğiz. “Anti Kahramanlar”, “Anti Prensesler” olarak ayrılan seri toplumsal cinsiyetçiliğin, bencilliğin ve aniden belirerek masalları mutlu sonla bitiren erkek kahramanların hâkim olduğu çocuk edebiyatı dünyasına yeni bir soluk getiriyor. “Yayınevini açtıktan sonra cinsiyetçi kalıpların aslında çocuk kitaplarında çok daha bariz ve belirgin olduğunu fark ettik” diyen serinin editörü Bahadır Ahıskalı, kendimizi kurtarmamız için kahramanlara ihtiyacımız olmadığını çocuklara göstermek istiyoruz diyor.
“İRADESİZ, GÜÇSÜZ, SAHTE PRENSESLER…”
Anti Prenses çocuk kitapları serisi, hem Walt Disney ve Warner Bross gibi eğlence endüstrisinin küresel markalarının çizgi filmlerinde, video oyunlarında, Barbie Bebek gibi oyuncakların tasarımında, hem de ülkemizdeki mevcut çocuk kitaplarının çoğunda, türlü popüler kültürel figürlerinin sunumunda sıklıkla karşımıza çıkan toplumsal cinsiyetçi kalıpların ve algıların hâkimiyetini sorguluyor. Seride, erkek egemen toplumsal dayatmalara karşı çıkışlarıyla tarihsel birer sembol haline gelmiş kadınların hikâyeleri anlatılırken, serinin ilk kitabı, ilk anti -prensesi, Arjantinli yazar Nadia Fink’in aynı isimli kitabından Nergis Turan çevirisiyle yayınlanan “Frida Kahlo”. İlk 2 baskısı hızla tükenen Kahlo’nun ardından yayınevi Şilili müzisyen Violeta Parra ve Türkiye'de eğitim, sağlık ve daha birçok konuda büyük emeği geçen Türkan Saylan’ın hayatını konu alan kitapları yayınladılar.
Bahadır Ahısaklı’nın aktardığına göre seriyi yayına hazırlayan NotaBene yayınlarının editörleri kız çocuklarının dünyasına küçük yaşlardan itibaren sunulan prenseslerin sürekli olarak beyaz atlı prensler tarafından kurtarılmayı bekleyen, iradesiz, sahte prensesler olduğunu ve gerçek hayatı yansıtmadığı düşüncesiyle harekete geçmişler: “Yayınevi olarak kadınların hikâyelerini anlatıyoruz. Neden? Çünkü bir sürü önemli adamın hikâyelerini biliyoruz, ama tarihte yer etmiş pek çok önemli kadının mücadelesinden pek de haberdar değiliz. Birkaç prenses tanıyoruz, bizim gerçekliğimizden uzak, soğuk ve büyük kalelerde yaşıyorlar. Oysa bizim etrafımızda ve dünyanın her yerinde zamanının kalıplarını kıran kadınlar var.”
“KAHRAMANLIK KAVRAMI SORGULANIYOR”
Notabene yayınlarının bir de erkek kahramanlardan oluşan “Anti Kahraman” çocuk kitapları serisi bulunuyor. Bu seride ise birden ortaya çıkarak hikâyeyi mutlu sonla bitiren yakışıklı prens, kral gibi feodal aile üyelerinin hâkim olduğu anlayışa alternatif olarak verdikleri eşitlik ve özgürlük mücadeleleriyle tanınan isimler çocuklarla buluşturuluyor. Ahıskalı’nın tabiriyle “kahramanlık kavramını sorgulatan ve sorgulatan” bu seride Arjantin’in en büyük yazarlarından Julio Cortázar, az kelimeyle çok şey anlatmak isteyen, dünyanın her yerinde gördüğü haksızlıkları yazan Uruguaylı gazeteci yazar Eduardo Galeano, imkânsız bir düşü gerçekleştirmek için uzun bir yolculuğa çıkan Che Guevara ve bu toprakların yetiştirdiği en büyük yazarlardan biri olan Aziz Nesin var.
Adres: Rasimpaşa Mahallesi, Duatepe Sk. 59/B0
Telefon: 0533 680 51 59