Sinematek’te bu hafta
Sinematek/Sinema Evi, usta yönetmen Andrey Tarkovski’ye odaklanan ana programının yanı sıra İtalyan sinemasının güçlü yönetmenlerinden Liliana Cavani’ye odaklanan bir seçkiyi sinemaseverlerle buluşturuyor
Ayna
Tarkovski’ye özgü bir otobiyografi olan film, yönetmenin anılarından, rüyalarından ve düşlerinden hareketle felaketler, savaşlar ve katliamlar çağının gerçekliğinden sıyrılıp sadece hissederek kavrayabileceğimiz sözcükler ve imgeler yoluyla bir evren yaratıyor. Film boyunca yer yer kendi sesinden de duyduğumuz yönetmenin zihninde geziniriz. Tarkovski sinemasında her zaman olduğu gibi bu filmde de doğa bir gizem unsurudur. Tarkovski’nin annesine dair en güçlü imge olarak hatırladığı sahnede çitin üstünde oturan kadın, askerdeki kocasını bekliyordur. Tarkovski’nin babasının kendi sesinden okuduğu şiirler, bazı sahnelerde kendi annesinin oynadığı karakterin yalnızlığına eşlik ederken, gözle görülmez bir rüzgâr da hep oradadır.
23 Mayıs Cuma
Saat:20.00
Yönetmen: Andrey Tarkovski
Senaryo: Andrey Tarkovski, Aleksandr Misharin, Arseniy Tarkovskiy (şiir)
Oyuncular: Margarita Terekhova, Oleg Yankovskiy, Filipp Yankovskiy, Ignat Daniltsev, Larisa Tarkovskaya
Sovyetler Birliği / 1975 / Rusça / 107 dk. / Renkli / İngilizce ve Türkçe altyazılı
Andrey Rublev
Andrey Rublev, 15. yüzyılın başlarında kıtlıklar, savaşlar ve iç çekişmeler arasında zanaatını icra etmeye çalışan bir ikon ressamıdır. İlk başlarda insanlığın kötülüğü aşma gücüne inanan Andrey, kanlı saldırılara tanıklık ettikten sonra insanlığa inancını yitirerek sessizlik yemini eder, konuşmayı ve resim yapmayı tamamen bırakır. Ta ki uzun yıllar sonra genç bir çan yapımcısının sarsılmaz inancına ve kararlılığına tanık olana dek.
24 Mayıs Cumartesi
Saat:14.00
Yönetmen: Andrey Tarkovski
Senaryo: Andrey Konchalovsky, Andrey Tarkovski
Oyuncular: Anatoliy Solonitsyn, Ivan Lapikov, Nikolay Grinko, Nikolay Sergeev, Irma Tarkovskaya, Nikolay Burlyaev, Yuriy Nazarov
Sovyetler Birliği / 1966 / 183 dk. / Siyah Beyaz, Renkli / Rusça, Tatarca, İtalyanca / İngilizce ve Türkçe altyazılı
Solaris
Prometheus, bütün yüzeyi büyük bir okyanusla kaplı Solaris gezegeninde olup bitenleri incelemekle görevlendirilmiş bir uzay istasyonudur. Dünya ile irtibatı kopan üssün durumunu yerinde incelemek üzere Chris Kelvin, uzay üssüne gönderilir. Kelvin, Prometheus’a geldiğinde, ekipte bulunanların akıl sağlıklarını kaybettiklerini görür: Araştırmacılardan biri intihar etmiş, hayatta kalanlar ise akli dengelerini yitirmiştir. Solaris’teki tek canlı varlık bir okyanustur.Kevin, bir yandan uzay istasyonundaki ekibin neden bu hâle geldiğini araştıracak, bir yandan da uzay istasyonunun içinde yüzdüğü gizemli Okyanus ile iletişim kurmaya çalışacaktır.
24 Mayıs Cumartesi
Saat:18.30
Yönetmen: Andrey Tarkovski
Senaryo: Stanislaw Lem (roman), Fridrikh Gorenshteyn, Andrey Tarkovski
Oyuncular: Natalya Bondarchuk, Donatas Banionis, Jüri Järvet, Vladislav Dvorzhetskiy, Nikolay Grinko, Olga Barnet, Anatoliy Solonitsyn
Sovyetler Birliği / 1972 / Rusça / 167 dk. / Renkli / İngilizce ve Türkçe altyazılı
İz Sürücü
Bir göktaşından kaldığına inanılan kalıntıların bulunduğu, fizik yasalarının geçerli olmadığı, tanımlanamayan ve tekinsiz görünen bir alan olan “Bölge” içinde insanlara rehberlik edenlere “iz sürücü” deniyordur. Bölge’nin kalbinde, oraya giren herkesin dileklerinin gerçekleşeceği söylenen bir oda olduğu düşünülmektedir. Fakat bu yabancı, gizemli ve inanışa göre “mucizevi” yere girişler devlet tarafından yasaklanmıştır ve iz sürücüler yakalanmaları halinde uzun yıllar hapse mahkûm edilir. İz sürücülerden biri yıllarca hapis yattıktan sonra henüz eve döner ve karısının kaygılarına rağmen özel bir bağı olduğu anlaşılan Bölge’ye gitmek üzere Yazar ve Profesör’e rehberlik etmeyi kabul eder.
25 Mayıs Pazar
Saat: 18.30
Yönetmen: Andrey Tarkovski
Senaryo: Boris Strugatskiy (öykü), Arkadiy Strugatskiy (öykü), Andrey Tarkovski
Oyuncular: Alisa Freyndlikh, Aleksandr Kaydanovskiy, Anatoliy Solonitsyn, Nikolay Grinko
Sovyetler Birliği / 1979 / Rusça / 162 dk. / Renkli / İngilizce ve Türkçe altyazılı
İyinin ve Kötünün Ötesinde
Liliana Cavani’nin Alman Üçlemesi’nin ikinci filmi olan İyinin ve Kötünün Ötesinde, 1880’lerde dönemin ahlâkçılığından ve doğmakta olan faşizm dalgasından özgürleşme arzusu ile birbirlerine tutunan Alman filozof Friedrich Nietzsche, bir diğer düşünür olan Yahudi yakın arkadaşı Paul Rée ve psikanalist-yazar Lou Andreas-Salomé arasındaki yoğun üçlü dinamiğe odaklanıyor.
27 Mayıs Salı
Saat:20.00
Yönetmen: Liliana Cavani
Senaryo: Liliana Cavani, Franco Arcalli, Italo Moscati
Oyuncular: Dominique Sanda, Robert Powell, Erland Josephson, Virna Lisi
İtalya, Fransa / 1977 / İtalyanca, İngilizce / 127 dk. / Renkli / İngilizce ve Türkçe altyazılı
Nostalji
Büyük bir uygarlığın yıkıntıları arasında geçen filmde Gorchakov adlı yazarın anlam arayışını izleriz. Yazar, on sekizinci yüzyılda yaşamış, yurdundan uzak düşmüş Rus besteci Pavel Sosnovsky’nin izini sürer. Besteci, yurdundan uzakta uluslararası ün kazandığı hâlde şöhrete sırt çevirip basit bir serf olmak üzere Rusya’ya geri dönmüş ve derinleşen ümitsizliği sonucunda hayatına son vermiştir. Bestecinin izinde renksiz Rusya kırsalından masalsı Toskana’ya varan yazar ise melankoliye kapılarak çevresine, yurduna, hatta kendine yabancılaşır. Sınırların kaldırılması gerektiğine inanmakla birlikte çevresiyle arasına duvarlar örer.
28 Mayıs Çarşamba
Saat:20.00
Yönetmen: Andrey Tarkovski
Senaryo: Andrey Tarkovski, Tonino Guerra
Oyuncular: Oleg Yankovskiy, Erland Josephson, Domiziana Giordano, Patrizia Terreno, Laura De Marchi, Delia Boccardo
İtalya, Sovyetler Birliği / 1983 / 125 dk. / Siyah Beyaz, Renkli / İtalyanca, Rusça / Türkçe ve İngilizce Altyazılı
Yamyamlar Yılı
Sophokles’in tragedyası Antigone’nin, 68 kuşağı ruhu ile zamanının İtalya’sının modern bir uyarlaması olan Yamyamlar Yılı, Liliana Cavani’nin bağımsız ilk filmi olma özelliği taşır ve yönetmenin diğer filmlerinde de etkisini gösterecek sinema dili ile seyirciyi tanıştırır. Ölü bedenlerle dolu kent sokakları ile açılan Yamyamlar Yılı, baskıcı bir tiranlığa baş kaldırırken hayatlarını kaybeden bu bedenlerin huzur içinde gömülmesini yasaklamış düzene karşı durarak bu insanlara hak ettikleri adaleti getirmeye çalışan genç Antigone ve yabancı Tiresias’ın devrimci mücadelesini anlatır. Sokaklarda yaşanan yoğun şiddet ile beraber dönemin politik iklimini aktaran filmin çekimleri Milano’da gerçekleşse de hikâyedeki kent kurgusaldır.
29 Mayıs Perşembe
Saat:20.00
Yönetmen: Liliana Cavani
Senaryo: Liliana Cavani, Sophokles (tragedya)
Oyuncular: Pierre Clémenti, Britt Ekland, Tomas Milian, Delia Boccardo, Marino Masé, Francesco Leonetti
İtalya / 1969 / İtalyanca / 88 dk. / Renkli / İngilizce ve Türkçe altyazılı