Tiyatrolardan alternatif çözümler
Salgın nedeniyle alınan önlemler nedeniyle fiziki mekanda faaliyetlerini sürdüremeyen Moda Sahnesi ve Emek Tiyatrosu, yoluna çevrimiçi oyunlar, online söyleşiler ve seminerlerle devam ediyor
Tiyatrolar, salgın nedeniyle fiziki olarak faaliyetlerine devam edemiyor. Bu nedenle Moda Sahnesi ve Emek Tiyatrosu, alternatif çözümler buldu, çevrimiçi yollara yöneldi.
Moda Sahnesi, oyunlarını canlı olarak yayınlayacağı “Sahneden Naklen” adıyla bir program başlattı. Sahnede canlı olarak oynanacak oyunlar, eş zamanlı olarak çevrimiçi izlenebilecek.
Moda Sahnesi’nin kurucularından Kemal Aydoğan’a projenin nasıl ortaya çıktığını sorduk. Aydoğan, “Hareket edemez hale geldik” diye başladığı açıklamaya şöyle devam ediyor: “Sahneden Naklen kıstırılmışlıktan çıktı. Mekânsal özellikler nedeniyle hareket edemez hale geldik. Tiyatro salonda yapılıyor ama salona seyirci girmiyor haklı olarak. Biz oyunların kaydını bir takım dijital platformlardan paylaşmanın tiyatro sanatının doğasına uygun olmadığını düşünenlerdeniz. Ancak sahnede oyun oynanırken (futbol maçı gibi) seyirciye ulaştırırsak bir parça ‘canlılık’ sorununu bertaraf etmemiz mümkün olabilir diye düşündük. Seyircinin salonlara girmekteki tereddütünün ortadan kalkmasına kadar Sahneden Naklen işini sürdürmeyi düşünüyoruz. Geçtiğimiz pazar gecesi ilan ettik programı. Seyircilerimiz, dostlarımız hemen sahiplenip duyulmasını sağladılar. Minnettarız.”
“ÖLÜMCÜL DARBELER ALACAK”
Aydoğan, “Tiyatro sanatı mekana bağlı yapılan bir sanat” diye tekrarladıktan sonra pandemi döneminde hangi zorluklarla karşı karşıya kaldıklarını özetliyor: “Pandemi döneminde tedbir gereği salonların kapatılması tiyatroyu yapılamaz hale getirdi. Uzun süre gelir elde edememek demek bu da. İlk 14 Mart’ta kapandı tiyatrolar 1 Temmuz’a kadar. Bu 3 buçuk ayda gelir elde edemedik ama kira, stopaj, vergi yükümlülüklerimiz devam etti. Tiyatro emekçileri para kazanamadı bu dönemde. Sonra temmuz ve ağustosta açıkhava sahnelerinde oyunlar oynandı, az da olsa gelirler elde edildi. Ekim ve kasımda bazı özel tiyatrolar, üçte bir kapasiteyle açıldılar. Ekonomik anlamda yarayı tedavi etmekten öte direncimizi düşürmemek için yaptığımız hamlelerdi bunlar. Kültür Bakanlığı’nın geçici çözümleri dışında problemi kavrayan, tiyatroları ‘varlık’ kapasitelerine göre sınıflayarak ihtiyaçlarına göre destek vermek gibi bir çözümü olmadı ne yazık ki. Şimdi aralık itibariyle yeni bir kapanma dalgasına girmiş bulunuyoruz. Bunun geçmiş bahardaki kapanma sürecinden çok daha sert sonuçlar doğuracağını öngörmek mümkün. Bu kez tiyatro sanatı ölümcül darbeler alacak. Bu bıktırıcı süreci tiyatrolar olarak sağ salim aşmak umarım mümkün olur.” Aydoğan son olarak Sahneden Naklen programının bahar aylarına kadar devam edeceğini duyurdu ve bu programın yanı sıra yeni bir eğitim/etkileşim projesini de hayata geçirmeyi planladıklarını söyledi.
“ÖZETLE YOK OLUYORUZ”
Kadıköy Emek Tiyatrosu da Moda Sahnesi’ne benzer bir yola girdi. Tiyatro, çevrimiçi olarak yönetmenlerle sinema sohbetleri düzenliyor. Tiyatrodan Pınar Yıldırım, pandemi sürecinde tiyatroların ve tiyatro emekçilerinin yaşadığı problemlere dair “Sesimizi duyan, muhatap olan var mı?” diye soruyor ve ekliyor: “Ezcümle 13 Mart’tan beri tiyatrolar ölüme terk edildi. Tiyatro emekçileri açlıkla sınanıyor. Birtakım yardım paketleri açıklıyorlar ama hepsi göstermelik ve asla açık kapatmayan cinsten. İşte görüyoruz; yerleşik sahnelerin bir kısmı açılmamak üzere kapandı, bir kısmı da destek çağrısı yapıyor seyircilerine. Özetle yok oluyoruz.”
“Top oyunda kalsın diye mücadele veriyoruz” diyen Yıldırım, Emek Tiyatrosu’ndaki faaliyetleri anlatıyor: “Biz Kadıköy Emek Tiyatrosu olarak bugüne kadar üreterek, dayanışmanın yolunu seçtik. Eylül ayında sahnemizin üst kısmı müsait olduğundan açık hava oyunları, söyleşiler yaptık. Şimdi yine evlerdeyiz ve yine bildiğimiz yolu seçerek direnmeye çalışıyoruz. Şimdiye kadar Merve Engin moderatörlüğünde Bennu Yıldırımlar, Reha Özcan, Damla Sönmez, Selen Uçer, Ece Dizdar, Barış Atay, Ayşenil Şamlıoğlu söyleşisi yaptık. Aralık ayında Sevil Akı ve Füsun Erbulak söyleşimiz var. Bengü Cennet Coşkun’la Mitoloji seminerine başladık dört hafta devam edecek. Yine aralık ayında Ezel Akay, Özcan Alper, Tunç Şahin ve Nisan Dağ’ın konuk olmasıyla dört haftalık sinema sohbetlerimiz var. Etkinlik Koordinatörümüz Dicle Pektaş müthiş bir efor sarf ediyor online seminer ve söyleşiler için. Ocak ve şubat programımız da yakında kesinleşmiş olur.”
KADINLAR BAŞI ÇEKİYOR
Mitoloji seminerinin yoğun ilgiyle karşılandığını söyleyen Yıldırım, eş zamanlı başlayan üç projeyle birlikte tiyatronun, yoluna devam ettiğini belirtti. “Aslı Ceren Bozatlı, Aslı Menaz, Berfu Aydoğan, Gizem Erdem, Özge Erdem ve ben projelerin yürütücülüğünü yapıyoruz. Kadınlar hızlı hareket edendir sevgiyi itki edendir. A’dan Z’ye kadar planı olandır. Hadi dedik geçen hafta şimdi elimizde üç ayrı proje tasarımı var. Nisan-Mayıs-Haziran ayları için hazırlanıyor bunlar. Bir de Gtr ailesiyle anlaştık. Birlikte Emek Youtube kanalı ve Spotify’da podcastler hazırlığındayız. Orada da başı kadınlar çekiyor; Sinem Türkmen, Esra Gençkaya, Dicle Pektaş. Gelecek kadınların devrimiyle olacaksa eğer, teknoloji çağına biz Kadıköy Emek Tiyatrosu olarak kadınların yürütücülüğündeki projelerle emekleyip yürümeye başlayacağız.”
SAHNEDEN NAKLEN 12 ARALIK’TA BAŞLIYOR
Moda Sahnesi’nin “Sahneden Naklen” programı kapsamında ilk olarak 12 Aralık 21.00'de Mert Fırat, Öznur Serçeler ve Çağlar Yalçınkaya'nın oynadığı "Bütün Çılgınlar Sever Beni" seyirci karşısında olacak. Ardından 19 Aralık 21.00'de Onur Ünsal'ın rol alacağı "Babamı Kim Öldürdü" ve 26 Aralık 21.00'de Melis Birkan ve Caner Cindoruk'un yer aldığı "Yeni Bir Şarkı" oyunları canlı olarak yayımlanacak. Oyunların bilet fiyatları beş seçenek olarak belirlendi (25, 50, 75, 100 ve 250 TL) ve tüm biletler Moda Sahnesi’nin internet sitesinden alınabilecek. Satın alınan her bilet kişiye özel olacak ve başka bir kişi tarafından kullanılamayacak.
EMEK’TEN SİNEMA SOHBETLERİ
Kadıköy Emek Tiyatrosu’nun Sinema Sohbetleri 14 Aralık’ta başlayacak, 4 Ocak’a kadar devam edecek. 4 hafta boyunca sırasıyla Ezel Akay, Özcan Alper, Tunç Şahin, Nisan Dağ online söyleşilerde katılımcıların sorularını yanıtlayacaklar. Etkinliğin öğrenci biletleri 25 TL, normal bilet ise 50 TL’den satışa sunuldu.
Bu söyleşilerin yanı sıra Bengü Cennet Coşkun katılacağı “Mitoloji: Anlama Kılavuzu” adıyla bir de seminer düzenliyor. Bu seminer de 4 hafta, 8 ders boyunca devam edecek. Sevil Akı da yine online olarak 30 Aralık’ta izleyicilerle buluşacak. Biletlere ve ayrıntılı detaylara kadikoyemektiyatrosu.com adresinden bakılabilir.